Enerji yoksulluğu veya enerjiye erişimde yaşanan zorluklar, sürdürülebilir ekonomik büyümenin sağlanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) üyesi ülkelerde (Türkiye, Türkmenistan, Tacikistan, İran, Pakistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Azerbaycan) enerji yoksulluğu ile ekonomik büyüme arasındaki uzun dönemli ilişkiyi analiz etmeyi amaçlamaktadır. 1993-2022 dönemine ait panel veriler kullanılarak gerçekleştirilen analizlerde, değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiş; uzun dönemli etkiler Ortak İlişkili Etkiler (CCE) tahmincisi aracılığıyla, nedensellik ilişkileri ise Juodis, Karavias ve Sarafidis (JKS, 2021) Granger nedensellik testi ile incelenmiştir. Panel genelinde CCE tahmincisi bulguları, enerjiye erişimin ekonomik büyüme üzerinde genel olarak pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Ülke bazında ise Türkiye, Tacikistan, İran, Pakistan ve Özbekistan’da bu etkinin anlamlı olduğu görülürken, diğer ülkelerde anlamlılık düzeyine ulaşılamamıştır. Ayrıca JKS (2021) Granger nedensellik testi sonuçları, enerji yoksulluğu ile ekonomik büyüme arasında çift yönlü bir nedensellik ilişkisi bulunduğunu göstermektedir. Bu çerçevede, enerjiye erişim politikalarının ekonomik kalkınmayı destekleyici nitelikte olduğu ve ekonomik büyümenin enerji yoksulluğunu azaltıcı etkiler doğurabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Enerji Yoksulluğu Ekonomik Büyüme Ekonomik İşbirliği Teşkilatı
Energy poverty or difficulties in accessing energy play a critical role in ensuring sustainable economic growth. This study aims to analyze the long-term relationship between energy poverty and economic growth in the Economic Cooperation Organization (ECO) member countries (Türkiye, Turkmenistan, Tajikistan, Iran, Pakistan, Uzbekistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, and Azerbaijan). Using panel data from the period 1993-2022, the analysis identified a cointegration relationship between the variables; long-term effects were examined using the Common Correlated Effects (CCE) estimator, while causality relationships were analyzed using the Granger causality test developed by Juodis, Karavias, and Sarafidis (JKS, 2021). The findings of the CCE estimator across the panel reveal that access to energy has a generally positive and statistically significant effect on economic growth. At the country level, this effect is significant in Türkiye, Tajikistan, Iran, Pakistan, and Uzbekistan, while it does not reach the level of significance in other countries. Additionally, the results of the Granger causality test by JKS (2021) indicate a bidirectional causality relationship between energy poverty and economic growth. Within this framework, it is concluded that energy access policies play a supportive role in economic development and that economic growth may have a mitigating effect on energy poverty.
Energy Poverty Economic Growth Economic Cooperation Organization
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Uygulamalı Makro Ekonometri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Gönderilme Tarihi | 24 Ağustos 2025 |
| Kabul Tarihi | 21 Ekim 2025 |
| Erken Görünüm Tarihi | 28 Ekim 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 2 |
Dicle Akademi Dergisi, Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0) License ile lisanslanmıştır.