Okul Öncesi Dönemde Kaynaştırma Eğitimi Uygulamaları Hakkında Öğretmen Görüşleri

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 1, 18 - 31, 09.03.2022

Ali Erhan İçten Metin Yaşa Abdulmanaf Çelebi Ceylan Yüksel Zabit Ablak

Öz

Bu araştırmanın gayesi, kaynaştırma uygulamasıyla beş okulöncesi eğitim kurumunda vazife
alan ve dersliklerinde kaynaştırma talebesi bulunan okulöncesi eğitimi muallimlerinin
kaynaştırmaya ilişkin fikirlerini ve tavsiyelerini belirlemektir. Araştırmada niteliksel araştırma
metodu kullanılmış ve dersliğinde kaynaştırma talebesi bulunan 10 muallimle yarıyapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler neticesinde elde edilen donerler,
tümevarımsal veri analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Tümevarımsal done analizi neticesinde
doneler temalar haline dönüştürülmüş ve araştırmanın sonuçlarına varılmıştır. Bu araştırmanın
bulgularına dayanarak, muallimlerin kaynaştırma eğitiminin gerekliliği ile ilgili pozitif fikirlere
sahip oldukları fakat dersliklerindeki eğitim kurumlarındaki kaynaştırma uygulamalarında
genel olarak problemler yaşadıkları kanaatine varılmıştır. Muallimleri kaynaştırma eğitimi ile
alakalı fazla bilgi sahibi olduklarını, bu verilerin onlar için yetersiz olduğunu ve kaynaştırma
eğitimi ile alakalı gerekli bilgi sahibi olmamalarının dersliklerindeki kaynaştırma
uygulamasında yetersiz kalmalarına ve problem yaşamalarına sebep olduğunu
vurgulamışlardır. Kaynaştırma uygulamasının kaynaştırma öğrencilere pek çok faydası
olduğunu vurgulayan muallimlerin büyük çoğunluğu, görme ve ileri derecede algısal
yetersizliği olan talebelerin okulöncesi okullarda kaynaştırılmasının uygun olmadığını, diğer
kaynaştırma öğrencilerin öğrenebildiği müddettçe kaynaştırma eğitimine alınması lazım
olduğunu dile getirmişlerdir. Ayrıca araştırma neticesinde muallimler yurdumuzda kaynaştırma
eğitiminin uygulanabilmesi için değişik tavsiyelerde bulunmuşlardır.

Anahtar Kelimeler

Kaynaştırma eğitimi, özel gereksinimli öğrenci, okul öncesi eğitim.

Kaynakça

• Avramidis, E., ve Norich, B. (2000). Teachers' AttitudesTowards Integration/Inclusion: A Review of theLiterature. EuropeanJournal of Special NeedsEducation ,17 (2), 129-147.
• Battal, İ. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin ve Branş Öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yeterliliklerinin tespiti (Uşak İli Örneği) , Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Baykoç-Dönmez, N., Avcı, N. & Aslan, N. (1997). „Entegrasyona katılan ve katılmayan bireylerin entegrasyona ilişkin görüşlerinin incelenmesi. 7. Özel Eğitim Günleri, No. 25.
• Becknıen, JPaula. Kohl, F. (1987). Interaction of preschoolerswithandwithouthandicaps in integratedandsegregatedsetting: A Longitudinalstudy. MentalRetardation 25 (1), 5 -11
• Berg, B. L. (1998). QualitativeResearchMethodsfortheSocialSciences. Boston: Allynand Bacon.
• Bilen, E. (2007). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarında karşılaştıkları sorunlarla ilgili görüşleri ve çözüm önerileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Bogdan, R. C. &Biklen, S. K. (1992). QualitativeResearchforEducationtoTheoryandMethods. Boston: Allynand Bacon A Division of Simon&SchusterInc,.
• Bradley, D. & West, F. (1994). Stafftrainingforınclusion of studentswithdisabilities: Visionsfromschool-basededucators. TeacherEducationand Special Education, 2, 117–128.
• Brown, M. S.,Bergen, D., House, M., Hitle J. &Dickerson T. (2000). Examiningtherelevance of developmentallyappropriatepractices, classroomadaptationsandparentalparticipation in thecontext of an integratedpreschool program. EarlyChildhoodEducationJournal, 1, 51.
• Croll, P., D. &Moses (1985). OneInFiveTheAssessmentandIncidence of Special EducationalNeeds. London: RoutledgeandKegan Paul.
• Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (4. Baskı). Celepler Matbaacilik.
• Dean, M, Nettles, J. (1987). Reversemainstream! ng. A Successful model forinteraction. Volta Review, 89(1), 27-34
• Ersoy, Ö. (2002). Erken Çocukluk Eğitimi Programlarında Özel Gereksinimli Olan Çocuklar İçin Çevre Düzenlemesi. 21. Y.Y. Erken Çocukluk Eğitimi Sempozyumu. Erturan, N. (2003). Özel Gereksinimli Olan Çocukların Bulunduğu Sınıflarda Ders Ortamlarının Düzenlenmesi. İstanbul: Epilson Yayıncılık.
• Gampel. H.D; Galtlieb, J; Harrison, H.R; (1974). Comparison of classroombehavior of specialclass. EMR. Integrated EMR, Low 10 andNonretardedChildren. AmericanJournal of MentalDeficiency, 79 (I), 16-21
• Gay, L.R. (1987). EducationResearch. Colombus: Merrill Publishing Company.
• Gresham, F.M. (1982). Misguidedmainstreaming: Thecaseforsocialskillstrainingwithhandicappedchildren. ExceptionalChildren, 48, 422-433.
• Gottlieb, J.,Alter. M..Gottlieb, W.B., (1983). Mainslramingmentallyretardedchildren. HandbookorMentalRetardation. bookorMentalRetardation.
• Gözün, Ö., Yıkmış, A. (2004). Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Konusunda Bilgilendirilmelerinin Kaynaştırmaya Yönelik Tutumlarının Değişimindeki Etkililiği, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 65-77.
• Greashan, M. F. (1982). Misguidedmainstreaming: Thecaseforsocialskillsnamingwithhandicappedchildren. ExceptionalChildren, 4S (5) 422 – 433.
• Guralnick, J. M., (1980). Socialinteractionsamongpreschoolchildren. ExceptionalChildren, 46,248 - 252.
• http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt11/sayi61_pdf/5egitim/akkaya_semih_mustafag uclu.pdf
• Jenkins. R.J.,Spellz. L.M..Odon. L.S., (1985). Integratingnonnalandhandicappedpreschoolers: Effects on childdevelopmentandsocalinteraction. ExceptionalChildren, 52.(1) 7 -17.
• Jonney, R. E.,Snell, M. E., Beers, M. K. &Raynes, M. (1995). Integratingstudentswithmoderateand severe disabilitiesinto general educationclasses. ExceptionalChildren, 5, 425–439.
• Karamanlı, D. (1998). Okul öncesi dönemde entegrasyon sınıflarında bulunan 5–6 yaş grubundaki normal çocukların ve sınıf öğretmenlerinin zihinsel engelli çocukların sosyal uyum davranışları hakkındaki algılamalarının incelenmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Kasalı, İ. (2002). Anaokulları ve anasınıflarındaki 4–6 yaş çocukların eğitimlerinde kullanılan araç gereçlerin mevcut durumu ve niteliklerinin belirlenmesi (Diyarbakır Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• MEB,(2013), “Okul Öncesi Eğitim Programı”, Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 10-14.
• Odom, L S.,Deciyan, M., lenkins. R.J., (1984). Integratinghandicappedandnonhandicappedpreschoolers: Developmentalimpact on nonhandicappedchildren. ExceptionalChildren, 51,(1), 41 -48.
• Özdemir, N. (2008). Sınıfında kaynaştırma öğrencisi olan ve olmayan ilköğretim öğretmenlerinin tükenmişlik düzeylerinin karşılaştırılması. Unpublished MA thesis, Afyon Kocatepe Üni-versitesi, Afyonkarahisar, Turkey. Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırılmaya ilişkin görüş ve önerileri.Yayınlanmış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Roopnarine, J.L., Johnson, J.E,(2005), “Preface. İn ApproachestoEarlyChilhoodEducation “ 4 th. ed.)” Ohio: Pearson, Merrill PrenticeHall,ix.
• Sarı, H. ve Bozgeyikli, H. (2003). Öğretmen adaylarının özel eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi: karşılaştırmalı bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 183-203. Spencer, J. (1984). FactorscontributingtoIhedevelopment of succesfulmainstreamingprogramsExceptionalChildren, 50, (Febr) 1984,408 - 416.
• Sucuoğlu, B. & Kargın, T. (2006). İlköğretimde Kaynaştırma: Yaklaşımlar stratejiler ve yöntemler. Morpa Yayınları, İstanbul.
• Synder, L„ Apolloni, T.,Cooke, P.T., (1977). Integratedselling at iheearlychildhoodlevel: The role of nonrelardetpeers. ExceptionalChildren, 43. 262 - 266.
• Temel, Z.F. (2000). Okul Öncesi Eğitimcilerinin Engellilerin Kaynaştırılmasına İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,18,148-155. Tumbull, A. P..Dixen - Blacker, J., (1981). Preschool mainslraming an empricalandconceptualReview. Mainslraming of ChildrenInSchoolls. New - York, s: 7 -123.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.