Kelam İlmi Açısından İrtidat Konusunun Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Sayı: 1, 230 - 256, 31.12.2021

Mustafa Irmaklı

Öz

İrtidat konusu ve mürtedle ilgili hükümler zaman zaman gündeme gelmekte ve farklı açılardan ele alınmaktadır. Konunun yargı ve ceza boyutu öne çıktığı için İslam hukuku tarafından öncelikle ele alınması anlaşılır olmakla beraber, diğer ilmî disiplinler tarafından da değerlendirilmesi, inanç ve tasavvur boyutuyla kapsamlı ve çok boyutlu bir yaklaşımla ele alınması da önemlidir. İnsanın dünya ve ahiret saadetini temin eden bir din olarak İslam; Allah, insan, bilgi, varlık tasavvuruyla evrene ve eşyaya ait en ideal ilkeleri göstermektedir. Bu bağlamda İslam’ın değerleriyle tanıştıktan sonra onları terk etmek kişi adına büyük bir talihsizliktir. Ancak söz konusu durumdaki kişilere yönelik İslam’ın dünyadaki yaklaşımının ve Müslümanların tavrının da açık ve net şekilde ortaya konması önemlidir. Mürtedle ilgili ayetlere bakıldığında İslam’ı terk edenlerin ahirette maruz kalacakları zor süreçlerin öne çıktığı görülmektedir. Hz. Peygamberin uygulamalarında ise, irtidat ettikten sonra cezaya çarptırılanların aynı zamanda irtidatla beraber farklı suçlar işledikleri dikkat çekicidir. Bu makalede, her daim iradeye vurgu yapan, insan hakları ve temel özgürlükleri önemseyen bir din olarak İslam’ın irtidat konusuna yaklaşımı özellikle inanç özgürlüğü bağlamında ele alınmaya çalışılacaktır. Zira ulaşım ve iletişimin baş döndürücü bir hızla yayıldığı bilişim çağında İslam’ın ortaya koyduğu evrensel ahlak ve hukuk değerlerinin açık ve net şekilde tüm insanlıkla paylaşılması ötelenemez bir zorunluluk haline gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

din, irtidat, irade, özgürlük

Evaluation of Apostasy in Terms of the Science of Kalam

Öz

The issue of apostsay and provisions related to apostate come from time to time and are discussed by different perspectives. Although it is understandable that the subject is handled primarily by Islamic law, since the judicial and criminal aspects come to the foresion, it is also essential that it can be evaluated by other scientific disciplined humanities. Islam as a religion that ensures the happiness of a man in this world and in the hereafter;God shows the most ideal principles of the universe and things with the imagination of humans, knowledge and existence. In this context, it is a great misfortune for a person to abandon the values of Islam after meeting them. On the other hand, it is essential that the approach of Islam in the world towards the people in question and the attitude of Muslims are revealed clearly and inequality. Yes. In the practices of the Prophet, it is noteworthy that those who were punished after aposts, also committed different crimes together with aposts. In this article, Islam doesn't approach a pussy, as a religion that always stresses the will and cares about human rights and fundamental freedoms, it will be discussed in the context of freedom of freedom. Because in the information age, where transportation and communication spread at a dizzying speed, it has become an irrevocab necessity to clearly share the universal moral and legal values revealed by Islam with all humanity.

Anahtar Kelimeler

religion, apostasy, will, freedom

Kaynakça

• Abdülhamîd Mütevellî. Mebâdiu nizâmi'l-hukmi fi'l-İslâmî. İskenderiyye: 1978, s. 308-309.
• Adudiddîn el-Îcî. el-Mevâkıf fî ‘ilmi’l Kelâm. İstanbul: 1279.
• Alâuddîn Ebû Bekr b. Mes’ûd b. Ahmed el-Kasânî, Bedâî’us-Sana’i fî tertîbi’ş-şerâ’i, Beyrut 1986.
• Ebû Mansûr Muhammed b. Muhammed b. Mahmûd elMâtürîdî. Te’vîlâtü’l-Kur’ân Çev. Bekir Topaloğlu- S. Kemal Sandıkçı. 2. bs. İstanbul: 2020.
• Ebû Nasr Muhammed b. Muhammed el-Fârâbî. İḥṣâʾü’lʿulûm.Nşr. Osman M. Emîn. Kahire: 1350/1931.
• İbn Manzûr, Lisânu’l-‘Arab.Karaman, Hayrettin. vd., Kur'an Yolu, Ankara, DİB Yayınları, 2020.
• İnce, İrfan. TDV İslam Ansiklopedisi, “Ridde”. M. Fuâd Abdülbâkî. el-Mu’cem.
• Câbirî, Muhammed Âbid . İslam'da Siyasal Akıl.tercüme Vecdi Akyüz. İstanbul: Tarih
• Câbirî, Muhammmed Âbid. ed-Dimukrâtiyye ve Hukûku’lİnsan, Beyrut: 2004..
• Öner, Necati. İnsan Hürriyeti. Ankara: Vadi Yay, 2005.
• Pazarlı, Osman. Din Psikoloji, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1982.
• Bilmen, Ömer Nasuhi. Muvazzah İlm-i Kelâm. İstanbul: ts. Bilmen Yayınevi.
• Hurç, Ramazan. Hz. Ebu Bekir Döneminde Bağımsızlık Hareketleri (İrtidat ve İrticâ), F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:3, Elazığ 1998, s. 64-65.
• Armağan, Servet. İslam Hukukunda Temel Hak ve Hürriyetler, Ankara: DİB yayınları, 2001.
• İbn Teymiyye, Takiyyüddin. es-Sârimu’l-Meslûl.Nşr.M. b. Abdullah el-Halvânî vd. Beyrut: 1417.
• Yaşar Yiğit, “İnanç ve Düşünce Özgürlüğü Perspektifinden İrtidat Suç ve Cezasına Bakış”, İslâmiyât, Ankara, 1999.