Socrates and Sozomen’s Church History in Comparative Perspective

Yıl 2022, Sayı: 3, 287 - 317, 26.12.2022

Bahadır İkican

Öz

Beginning in the 4th century with Eusebius of Caesarea and continued by writers such as Socrates, Sozomenus and Theodoretus, church historiography is very important in terms of historiography. The most important aim of church historians is to tell the story of Christianity, which has survived despite being suppressed and persecuted many times since its first emergence. The Christians, who were exposed to various persecutions until the beginning of the 4th century, experienced great relief with the conversion of Constantine the Great to this religion. After this date, the Christians, who found a relatively free environment, focused more on the nature of Jesus and gathered many councils to solve problems within the scope of theology and the hierarchy of the churches. Church History works, which contain these theological and hierarchical debates, need to be carefully examined in order to understand the conflicts. In addition, church historians, who were too concerned about secular events, reflected the turbulences of the Late Roman Empire in their works. At this point, the works of church historians, who sometimes refer to the Germans and from time to time to regions such as Armenia and Persia in the more eastern parts, shed light on political events.

Anahtar Kelimeler

Socrates Scholasticus, Sozomenus, Church Historiography, Church History, Comparative History

Karşılaştırmalı Olarak Socrates ve Sozomenus’un Kilise Tarihi Eserleri

Öz

4. yüzyılda Ceasarealı Eusebius ile başlayan ve Socrates, Sozomenus, Theodoretus gibi yazarlar tarafından devam ettirilen kilise tarihçiliği, tarih yazımı açısından oldukça önemlidir. Kilise tarihçilerinin en önemli amacı ilk ortaya çıktığı andan itibaren baskı altında tutulmasına ve birçok kez kovuşturmaya uğramasına rağmen ayakta kalmayı başaran Hıristiyanlığın hikayesini anlatmaktır. Nitekim 4. yüzyıl başlarına kadar çeşitli zulümlere maruz kalan Hıristiyanlar, Büyük Constantinus’un bu dine ihtida etmesiyle birlikte büyük bir rahatlama yaşamışlardır. Bu tarihten sonra görece daha özgür bir ortam bulan Hıristiyanlar, İsa’nın tabiatı üzerine daha çok eğilmiş, teoloji ve kiliselerin hiyerarşisi kapsamındaki sorunları çözmek için birçok konsil toplamışlardır. Nitekim bu teolojik ve hiyerarşik tartışmaları içeren Kilise Tarihi eserlerinin, ihtilafların anlaşılması açısından dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. Bunun yanında seküler olaylara da fazlasıyla eğilen kilise tarihçileri Geç Roma İmparatorluğu’nun yaşadığı çalkantıları da eserlerine yansıtmışlardır. Bu noktada zaman zaman Germenlere zaman zaman da daha doğu bölümlerde yer alan Armenia ve Persia gibi bölgelere değinen kilise tarihçilerinin eserleri siyasi olaylara da ışık tutmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Socrates Scholasticus, Sozomenus, Kilise Tarihçiliği, Kilise Tarihi, Karşılaştırmalı Tarih

Kaynakça

• Ammianus Marcellinus, Rerum Gestarum: http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A2007.01.0082 ( 12.06.2021)
• Chesnut, Glenn F. The First Christian Histories, Editions Beauchesne, 1976.
• Downey, Glanville. “The Perspective of the Early Church Historians”, Greek, Roman, Byzantine Studies, 6, 1, (Spring, 1965), 57-70.
• Glare, P. G. W. (Ed.). “Scholasticus”, Oxford Latin Dictionary, Oxford University Press, 1968, 1702.
• Healy, P. “Socrates”, The Catholic Encyclopedia, New York: Robert Appleton Company, 1912. Retrieved 2021 from New Advent: http://www.newadvent.org/cathen/14118b.htm (03.06.2021)
• Heather, Peter-Matthews, John. Goths in The Forth Century, Liverpool University Press, 2004.
• http://www.numachi.com/~ccount/hmepa/calendars/olympiads301-400.html (08.06.2021)
• Kaçar, Turhan. “Serdica Konsili M.S. 343: Doğu ve Batı Kiliselerinin Yol Ayrımı Mı?” Sencer Şahin Anısına Yazılar, ed. Burak Takmer, Ebru N. Akdoğu Arca, Nuray Gökalp Özdil, Vol. 1, Kabalcı, 2016, 461-470.
• Livingston, E. A. (ed.). “Novatianism”, The Oxford Dictionary of The Christian Church, Oxford University Press, 1997, 1165.
• Momigliano, Arnaldo. Modern Tarihçiliğin Klasik Temelleri, trans. Güneş Ayas, İthaki, 2011.
• Nicholson, Oliver (ed.). “Panegyric”, The Oxford Dictionary of Late Antiquity, Volume 2, Oxford University Press, 2018, 1132.
• Nicholson, Oliver (ed.). “Socrates”, The Oxford Dictionary of Late Antiquity, Volume 2, Oxford University Press, 2018, 1399.
• Nicholson, Oliver (ed.). “Sozomen”, The Oxford Dictionary of Late Antiquity, Volume 2, Oxford University Press, 2018, 1406.
• Parkers, Veronika. “From Papyrus to Parchment: The Imperial Library of Constantinople”: https://www.ancient-origins.net/history-important-events/papyrus-parchment-imperial-library-constantinople-007251 (07.06.2021)
• Photius, Bibliotheca: https://www.tertullian.org/fathers/photius_03bibliotheca.htm#30 (08.06.2021)
• Rohrbacher, David. The Historians of Late Antiquity, Routledge, 2002.
• Schaff, Philip. Nicene and Post-Nicene Fathers Series II, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library, Volume 2, 1890.
• Socrates Scholasticus, Ecclesiastical History, Nicene and Post-Nicene Fathers Series II, trans. A.C. Zenos, ed. Philip Schaff, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library, 1890.
• Sozomen, Eclesiastical History, trans. Chester D. Hartranft, ed. Philip Schaff, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library, 1890.
• Urbainczyk, Theresa. “Observations on the Differences between the Church Histories of Socrates and Sozomen”, Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 46, H. 3 (3rd Qtr., 1997), 355-373.
• Urbainczyk, Theresa. Socrates of Constantinople, The Universtiy of Michigan Press, 2000.