GÜNEY KORE’NİN STRATEJİK KÜLTÜRÜ BAĞLAMINDA ASEAN İLE BÖLGESEL GÜVENLİK İLİŞKİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 12, 59 - 79, 29.06.2023

Sıla Selin Türkel

https://doi.org/10.59114/dasad.1284895

Öz

Asya bölgesi, Batılı ülkelerin ve ardından Japonya İmparatorluğu’nun sömürgelerinin öznesi olmuştur. Soğuk Savaş döneminde ise bölge ülkeleri büyük güçlerin mücadele alanı olmuştur. Asya bölgesinin iki farklı ucunda yer alan Kore Yarımadası ve Güneydoğu Asya, çatışma ve savaşlardan kaçınamamışlardır. Tarihsel süreçlerinde benzer acı deneyimlere sahip olan Kore Cumhuriyeti (Güney Kore) ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) arasındaki ilişkiler 1990’ların başında başlar. Başta küçük ölçekli olan ilişkiler, bölgenin Asya Finansal Krizi’nin üstesinden gelme çabaları sırasında gelişme göstermiştir. Bu gelişmenin sonucu olarak sadece sosyal, siyasal ve ekonomi alanlarda değil bölgesel güvenlik konularında da farklı platformlarda iş birlikleri artırılmıştır. Moon Jae-in hükümeti döneminde ise, Yeni Güney Politikası (New Southern Policy/NSP) ASEAN-Güney Kore ilişkilerini geliştirmek için önemli bir girişim olarak kabul edilmiştir. Bu makalenin temel amacı; Güney Kore’nin tarihsel olarak şekillenen stratejik kültür unsurlarının, ASEAN ile kurduğu güvenlik ilişkilerindeki rolünü anlamaktır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemleri kapsamında, Türkçe ve İngilizce akademik kaynaklar başta olmak üzere ikincil verilerden yararlanılmıştır. İlk olarak, Güney Kore’nin güvelik politikasını şekillendirmesinde etkili olan unsurlara değinilmiştir. İkinci bölümde, bölgesel bir örgüt olan ASEAN ve ASEAN’ın Asya bölgesinde barışın tesis edilmesine dair çabalarından bahsedilmektedir. Son olarak, Güney Kore ve ASEAN güvenlik ilişkileri stratejik kültür bağlamında tarihsel olarak incelenmiştir. Makale, Moon Jae-in hükümeti döneminde Güney Kore’nin tarihsel ve toplumsal tecrübelerinin gözetilerek Güneydoğu Asya ülkeleri ile güvenlik ilişkileri geliştirme çabasında olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu tarihsel ve toplumsal tecrübeler, diğer bir ifade ile stratejik kültür unsurları, sadece Güney Kore için değil, aynı zamanda ASEAN için bölgesel güvenlik çabası olarak Seul yönetimi ile kurduğu ilişkinin nedenleri arasında olma potansiyeli taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kore Yarımadası, ASEAN+3, ASEAN Bölgesel Forum, Doğu Asya Zirvesi, Yeni Güney Politikası

SOUTH KOREA'S REGIONAL SECURITY RELATIONS WITH ASEAN IN THE CONTEXT OF STRATEGIC CULTURE

Öz

The Asian region became the subject of the colonies of the Western countries and then the Empire of Japan. During the Cold War, the countries of the region became the battleground of the great powers. The Korean Peninsula and Southeast Asia, located at two different ends of the Asian region, could not avoid conflicts and wars. The relations between the Republic of Korea (South Korea) and the Association of Southeast Asian Nations (ASEAN), which have similar painful experiences in their historical processes, begin in the early 1990s. Initially, small-scale relations flourished during the region's efforts to overcome the Asian Financial Crisis. As a result of this development, cooperation has been increased in different platforms, not only in social, political, and economic fields but also in regional security issues. During the Moon Jae-in government, the New Southern Policy (NSP) was recognized as an essential initiative to improve ASEAN-South Korea relations. The main purpose of this article is to understand the role of historically shaped strategic cultural elements of South Korea in its security relations with ASEAN. In the study, secondary data, especially academic sources in Turkish and English, were used within the scope of qualitative research methods. First, the elements that are effective in shaping South Korea's security policy are mentioned. In the second part, ASEAN as a regional organization, and ASEAN's efforts to establish peace in the Asian region are mentioned. Finally, South Korea and ASEAN security relations are historically examined in the context of strategic culture. The article reveals that during the Moon Jae-in government, South Korea tried to develop security relations with Southeast Asian countries by considering its historical and social experiences. However, these historical and social experiences, in other words, strategic cultural elements, not only for South Korea but also for ASEAN have the potential to be among the reasons for its relationship with the Seoul government as a regional security effort.

Anahtar Kelimeler

Korean Peninsula, ASEAN+3, ASEAN Regional Forum, East Asia Summit, New Southern Policy

Kaynakça

• Acharya, Amitav (1998), Culture, security, multilateralism: The ‘ASEAN way’ and regional order, Contemporary Security Policy, Cilt 19, Sayı 1, s. 55-84.
• ASEAN (t.y.), About ASEAN, https://asean.org/asean/about-asean/ Erişim Tarihi: 24.06.2020
• ASEAN (2019, 30 Ağustos), Overview of ASEAN-Republic of Korea Dialogue Relations, https://asean.org/storage/2012/05/Overview-ASEAN-ROK-Dialogue-Relations-as-of-August-2019.pdf Erişim tarihi: 24.06.2020
• Ba, Alice D. (2010), Regional Security in East Asia: ASEAN’s Value Added and Limitations, Journal of Current Southeast Asian Affairs, Cilt 29, Sayı 3, s. 115-130.
• Beeson, Mark (2008), Institutions of the Asia-Pacific: ASEAN, APEC, and beyond. London: Routledge, https://www.researchgate.net/publication/297501538_Institutions_of_the_Asia-Pacific_ASEAN_APEC_and_beyond Erişim Tarihi: 24.06.2020
• Cha, Victor D. (2001), Strategic Culture and the Military Modernizationof South Korea. Armed Forces & Society Cilt 28, Sayı 1, s. 99-127.
• Çelik, Hatice (2020), Güney Kore ile ASEAN'ın Dış Politika ve Güvenlikİlişkileri, Asya Pasifik Çalışmlarında Yeni Ufuklar (Edt. Ç. Üngör), Küre Yay., İstanbul, s. 67-85.
• Emmers, Ralf ve Teo, Sarah (2018), Regional security strategies of middle powers in the Asia-Pacific, MUP Academic Digital, Carlton, Victoria, Australia.
• Holcombe, Charles (2016), Doğu Asya Tarihi- Çin Japonya Kore - Medeniyetin Köklerinden 21. Yüzyıla Kadar (Çev: M. M. Özeren), Dergah Yay., İstanbul.
• Kim, Jiyul (2014), Strategic Culture of the Republic of Korea, Contemporary Security Policy, Cilt 35, Sayı 2, s. 270-289.
• Kim, Sung-han (1998), The Role of the ARF and the Korean Peninsula, The Journal of East Asian Affairs, Cilt 12, Sayı 2, s. 506-528.
• Lai, Binh Thai (2018), Developing U.S.-ROK-ASEAN Cooperation, Discussion Paper, Council on Foreign Relations, https://www.cfr.org/sites/default/files/report_pdf/Discussion_Paper_Lai_Cooperation_OR_0.pdf Erişim tarihi: 24.06.2020
• Lee, Jaehyon (2019/1, 29 Kasım), 30 years of ASEAN-Korea partnership: From prosperity to peace with people, The ASAN Institute For Policy Studies. http://en.asaninst.org/contents/30-years-of-asean-korea-partnership-from-prosperity-to-peace-with-people/ Erişim Tarihi: 24.06.2020
• Lee, Jaehyon (2019/2), Korea’s New Southern Policy: Motivations of ‘Peace Cooperation’ and Implications for the Korean Peninsula, Report, The Asan Institute for Policy Studies, http://en.asaninst.org/contents/koreas-new-southern-policy-motivations-of-peace-cooperation-and-implications-for-the-korean-peninsula/ Erişim Tarihi: 24.06.2020
• Lee, Shin-wha (2004), South Korea’s Strategy for Inter-Korean Relations and Regional Security Cooperation, Asia-Pacific Security Cooperation: National Interests and Regional Order, (Edt. A. Acharya ve S. S. Tan), Routledge, New York, s. 106-126.
• Nah, Liang Tuang (2017), ASEAN and North Korea's Nuclear and Missile Programs, North Korean Review, Cilt 13, Sayı 2, s. 66-73.
• Severino, Rodolfo C. (2008), ASEAN, Institute of Southeast Asian Studies, Singapore.
• Severino, Rodolfo C. (2012), ASEAN and Northeast Asia, Is Northeast Asian Regionalism the Centre of East Asian Regionalism?, Research Report, (Edt. B. Singh), S. Rajaratnam School of International Studies.
• Süvari, Kahraman (2018), Stratejik Kültür Bağlamında Güvenlik Politikaları: Güney Kore ve Japonya Örnekleri, Güvenlik Bilimleri Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, s. 237-261.
• The U.S. Energy Information Administration (EIA) (2018, 16 Temmuz), South Korea, https://www.eia.gov/international/overview/country/KOR Erişim Tarihi: 24.06.2020
• Yates, Robert (2017), ASEAN as the ‘regional conductor’: understanding ASEAN's role in Asia-Pacific order, The Pacific Review, Cilt 30, Sayı 4, s. 443-461.