Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 25, 271 - 301, 01.06.2013

Mahmut Zengin

Öz

Bu araştırmada Sakarya ilinde ilköğretim ve ortaöğretim okullarında öğrenim görmekte olan öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın evrenini Sakarya'nın il ve ilçelerindeki 4.-12. sınıf düzeyindeki tüm öğrenciler oluştururken, örneklemini tabakalı örnekleme yoluyla her sınıf düzeyinden seçilen 3219 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerini toplamak için kişisel bilgi anketi ile iki boyutlu "DKAB Dersi Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. İki boyutun açıkladığı toplam varyans % 55,6 olarak bulunmuştur. Ölçeğin KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) değeri, 0,94, Barlett test değeri, 21035,025'dir. Bu durum ölçeğin faktör analizi için uygun ve örneklemden elde edilen verilerin yeterli olduğunu göstermektedir. Ölçeğin Cronbach's Alpha katsayısının 0,905 olması tutum ölçeğinin güvenilir olduğuna işaret etmektedir. Elde edilen veriler SPSS 16.00 programı ile analiz edilmiştir. Araştırma problemlerinin test edilmesinde t-testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Çoklu karşılaştırmalarda ise Tukey testinden faydalanılmıştır. Hipotezlerin test edilmesinde 0,05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin DKAB dersine yönelik tutumları ile, cinsiyet, okul kademesi, sınıf düzeyi, okul türü, ikamet edilen yerleşim yeri, anne-babanın öğrenim durumu, anne babanın mesleği ve çocuklarına karşı tutumları, anne babanın dindarlığı, öğrencinin daha önce din eğitimi alıp almama durumu, ders kitaplarını beğenme, öğrencinin DKAB öğretmeni ile ilgili düşüncesi, DKAB öğretmenin öğrencilere yönelik tutumu arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Din Öğretimi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Din Kültürü, Tutum, Dini Tutum, DKAB dersi

Kaynakça

• Altaş, N. (2004). Öğrenci Velilerinin İlköğretim DKAB Derslerine Karşı Tutum Düzeylerinin Dini Tutum Düzeyleriyle İlişkisi (Ön Araştırma). AÜİFD, XLV, 1, 85-105
• Altaş, N. (2009). Liselerde Öğrencilerin Diğer Dinlere Karşı Tutumları (Ortaöğretim DKAB Öğretim Programlarında İslam Dışındaki Dinlerin Öğretimi ve Uygulamaya Etkisi). Türkiye’de Dinler Tarihi: Dünü, Bugünü ve Geleceği içinde. Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları
• Arıcı, İ. (2007). Öğrencilerin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenine Yönelik Tutumları. A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi. 12/2. s.169-189.
• Arıcı, İ. (2008). Öğrencilerin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutumları. A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi. 13/1. s.161-175.
• Aydın, O. (2008). Tutumlar. Davranış Bilimlerine Giriş içinde. Eskişekir: Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Evrim Matbaası.
• Erkuş, A. (2003). Psikometri Üzerine Yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları
• Güney, S. (2000). Tutumlar ve Önyargı. Davranış Bilimleri içinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, Algı, İletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları
• Kaya, M. & Asan, A. (1997). Dini ve Ahlaki Bilgi, Beceri ve Tutum Öğretiminin Etkili Yolları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. S. 9, 179-191.
• Kaya, M. (1998). Din eğitiminde iletişim ve dini tutum. Samsun: Etüt Yayınları
• Kaya, M. (2001). İlköğretim ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Sayı: 12-13. s.43-78.
• Kaymakcan, R. (2009). Öğretmenlerine Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri, Yeni Eğilimler: Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık. İstanbul: DEM Yayınları.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara Nobel Yayınları
• Yeşilbaş, Z. (2006). İlköğretim okullarında din kültürü ve ahlak bilgisi derslerinde öğretmen tutumlarının öğrenci ve ders üzerindeki etkileri. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Yayınlanmamış Y. Lisans Tezi.