The Local Contexts of Islam

Yıl 2006, Cilt: 4 Sayı: 11, 69 - 100, 01.06.2006

Ejder Okumuş

Öz

Anahtar Kelimeler

Islam, Religion, Locality, Context, Universal, Globalization, Uni-glocalization

İslâm'ın Yerel Bağlamları

Öz

"İslâm'ın yerel bağlamları", farklı zaman ve mekânlarda yaşayan grup ve toplumların birbirinden farklı Müslümanlık biçimlerini ifade eder. Evrensel bir din olan İslâm, diğer evrensel dinler gibi yerelliklerle yaşanan ve farklılaşan veya farklılıklarla yerelleşen bir dindir; bu onun evrenselliğine aykırı bir durum değil, evrenselliğine uzanan yolun açılmasının kesin şartıdır. Son tahlilde dinin evrensel düzeyde var olması, öncelikle yerel bağlamda var olmasına bağlıdır. O halde denilebilir ki İslâm'ın evrenselliğini anlamanın yolu, yerel bağlamlarını anlamaktan geçer. Bu makalede İslâm'ın farklı yerlerde farklı yaşanma biçimi, bazı örneklerden hareketle sosyolojik açıdan ele alınmaya ve anlaşılmaya çalışılmaktadır. Çalışmanın amacı, evrensel İslâm'ın yerel bağlamlarının anlaşılmasına katkıda bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

İslâm, Din, Yerellik, Bağlam, Evrensel, Küreselleşme, Ev-Küyerelleşme

Kaynakça

• Ahmed, Ekber S. (1995). Medya Moğolları Bağdad kapısında. Medeniyetler Çatışması. Der. M. Yılmaz. Ankara: Vadi.
• Ahmad, A. (2001). Globalization and the developing countries, with especial reference to Cuba. http://globalization.icaap.org/content/vl.l/aqueilahmad.html
• Aktay, Y. (2002). Farklılık politikaları ve Türkiye Müslümanlığı. İslâmiyût. 5/4, 41-55
• Altıntaş, R. (2001). Izzüddîn b. Abdisselâm'in iki akâid risâlesi (Mülhatü'l-İ'tikâd ve Bid'at Risâlesi). Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 5(1), http://www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/304.pdf, 1-33
• Aslan, A. (2002). 20. yüzyıl, küreselleşme ve İslâm. Bilgi ve Düşünce. (I) 2.
• Arslan, M. (2004). Türk popüler dindarlığı. İstanbul: Dem.
• Başer, S. (1998). Yahya Kemal'de Türk Müslümanlığı. İstanbul: Seyran.
• Bauman, Z. (1999). Küreselleşme (çev. A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı.
• Beyer, P. (2002). Globalization. http://aixl.uottawa.ca/pbcycr/globalization.htm
• Çaha, Ö. (2002). Globalleşme, İslâm dünyası ve Müslümanlar. Küreselleşme, İslâm Dünyası ve Türkiye. Haz. İslâmî İimler Araştırma Merkezi. İstanbul: Ensar, 77-94
• Esposito, John L. & Watson, M. (2000) Overview: The significance of religion for global order. Religion and Global Order. Cardiff: University of Wales Pres.
• Giddens, A. (1994). Modernliğin sonuçlan (çev. E. Kuşdil). İstanbul: Ayrıntı.
• Giddens, A. (1999). Toplumun kuruluşu. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Habermas, J. (2002). Küreselleşme ve millî devletlerin akîbeti (çev. M. Beyaztaş). istanbul: Bakış.
• Hocaoğlu, D. (1999). Türk Müslümanlığı üzerine bazı notlar. Köprü. 66, 9-11, http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum—EskiSayilar&Goster—Yazi&YaziNo—427 (erişim: 14.03.2006)
• Huntington, S.P. (1993). Medeniyetler çatışması mı? (çev. M. Çalık). Türkiye günlüğü. sayı: 23, 252-259.
• İnalcık, H. (1998). Tarihsel bağlamda sivil toplum ve tarikatlar. Küreselleşme, Sivil Toplum ve İslam. Ankara: Vadi.
• Khondker, H.H. (2004). Glocalization as globalization: Evolution of a sociological concept. Bangladesh e-Journal of Sociolow. (I) 2, 1-9.
• Kumar, Krishan (1995). Sanayi sonrası toplumdan post-modcrn topluma çağdaş dünyanın yeni kuramları (çev. M. Küçük). Ankara: Dost.
• Lechner, F.J. (1998). Globalization. Encyclopedia OJ Rcligion and Society (ed. W. H. Swatos). London-Yeni Delhi: AltaMira.
• Luckmann, T. (1972). The ınvisible religion. 2. bs.. New York: The Macmillan Company.
• Ocak, A. Y. (1996). Türk sufîliğine bakışlar. İstanbul: İletişim.
• Ocak, A. Y. (1999). Türkler, Türkiye ve İslam. 2. bs. İstanbul: İletişim.
• Okumuş, E. (2006). İslâmî dönem Harran'ında bilginler arasındaki ilişkilerin toplumsal boyutları. I. Uluslar arası Katılımlı Bilim, Din ve Felsefe Tarihinde Harran Okulu Sempozyumu 28-30 Nisan 2006. Urfa: Şelale Matbaası, 133-147.
• Peggy, L. (1998). Local-level global religion: The case of U.S.-Dominican migration. Journal for the Scientific Stüdy of Religion. 37/ I.
• Robertson, R. (1999a). Küreselleşme (çev. Ü. H). Yolsal. Ankara: Bilim ve Sanat.
• Robertson, R. (1999b). Glokalleşme: Zaman-mekân ve homojenlik-heterojenlik. Postmodernizm ve İslâm Küreselleşme ve Oryantalizm. Ankara: Vadi, 113-138.
• Robertson, R. (2001). Comments on the "global triad" and "glocalization". http://www.kokugakuin.ac.ip/:jcc/wp/global/15robertson.html
• Sanderson, D. (1977). Locality group. Dictionary of Sociology (ed. H. P. Fairchild). Totowa-New Jersey: Littlefield, Adams ve Co., 134.
• Subaşı, N. (2004). Gündelik hayat ve dinsellik. İstanbul: İz.
• Swatos, W. H. & Christiano, K. (2000a). Secularization theory: The course of a concept. The Secularization Debate. New York: Rowman-Littlefield, 1-20.
• Swatos, W. H. & Christiano, K. (2000b). Losing faith in thc "religion” of secularization: Worldwide religious resurgcnce and the definition of religion. New York: Greenwood Press, 1-9
• Turner, B. S. (2002). Oryantalizm, postmodcrnizm ve globalizm (çev. İ. Kapaklıkaya). Istanbul: Anka.
• Urry,J. (1999). Mekânları tüketmek (çev. R. G. Öğdül). İstanbul: Ayrıntı.
• Vergin, N. (1998). Türkiye'ye tanık olmak. İstanbul: Sabah.
• Yılmaz, H. (2002). Türk Müslümanlığı, dindarlık ve modernlik. İslâmiyât. (5)4, 57-66.