Türk Destanlarında İntikam Motifi

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 5, 141 - 150, 01.10.2013

Ömer Saraç

Öz

Epics are literary works which are created in oral tradition and written in verse, portraying the adventures of heroes. Heroes of epics are the figures entrusted by GOD with extraordinary features. Within this context,heroes embark on an adventure in an effort to retailate with evil and take a society's or an opressed person's revenge. A hero's taking revenge actually means his proving himself. In this study, we have dealt with how the heroes take revenge on their enemies and also with the fact that taking revenge might be evaluated as a motif in epics

Anahtar Kelimeler

Türkic epics, hero, prodigiousness, revenge, motif

Türk Destanlarında İntikam Motifi

Öz

Destanlar, sözlü gelenek ortamında yaratılan ve kahramanların maceralarını anlatan, genellikle manzum olarak ortaya konan eserlerdir. Destan kahramanları Tanrı katından gönderilen ve olağanüstü özelliklere sahip kişilerdir. Bu bağlamda kahramanlar, yapılan kötülüğe karşılık vermek, bir topluluğun veya bir mazlumun intikamını almak amacıyla maceraya girişirler. Kahramanın intikam alması aslında bir nevi kendisini ispat etmesi anlamına gelir. Bu çalışmada destan kahramanlarının düşmanlarından nasıl intikam aldığı ve destanlarda intikam almanın bir motif olarak değerlendirilebileceği üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

Türk destanları, kahraman, olağanüstülük, intikam, motif

Kaynakça

• ALPTEKİN, Ali Berat (1997) Halk Hikâyelerinin Motif Yapısı, Ankara: Akçağ Yayınları.
• BEKKİ , Selahaddin (2007) Maaday-Kara Destanı, Elazığ: Manas Yayınları.
• CAMPBELL, Joseph (2000) Kahramanın Sonsuz Yolculuğu (çev. Sabri Gürses), İstanbul: Kabalcı Yayınları
• ÇOBANOĞLU, Özkul (2003) Türk Dünyası Epik Destan Geleneği, Ankara: Akçağ Yayınları.
• DİLEK, İbrahim (2002) Altay Destanları-I, Ankara: TDK Yayınları.
• EKİCİ, Metin (2004) Türk Dünyasında Köroğlu, Ankara: Akçağ Yayınları.
• ERGİN, Muharrem (1997) Dede Korkut Kitabı-I, Ankara: TDK Yayınları.
• ERGUN, Metin. (1998 Altay Türklerinin Kahramanlık Destanı: Alıp Manaş, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• GÖKDAĞ, Bilgehan Atsız ve Üçüncü, Kemal (2007) Başlangıçtan Günümüze Türk Destanları, Ankara: Akçağ Yayınları.
• GÖKYAY, Orhan Şaik (2006) Dedem Korkudun Kitabı, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• İBRAYEV, Şakir, (1998) Destanın Yapısı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• KÖSE, Nesrin (1996) Kocacaş Destanı, Ankara: Milli Folklor Yayınları.
• OĞUZ, M. Öcal (2003) "Destan Tanımı ve Eski Türk Destanları", Milli Folklor, S: 62, Ankara
• ÖGEL, Bahaeddin (1995) Türk Mitolojisi, C. II, Ankara: TTK Basımevi.
• ŞİŞMAN, Bekir (2009) Cengiznâme Samsun: Etüt Yayınları.