The Maritime Friendship and Collaboration Agreement Between the United States and The Ottoman State in 1795

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 133 - 149, 31.01.2018

Sezer Ilgın Levent Kırval , Tamer Yalçın

Öz

In its centuries of rule, the Ottoman Empire has signed several international treaties and a quite number of them have been marine and maritime related. The treaties that are signed with the regional rulers of Algeria, Tunis and Tripoli during the reign of Selim III by the United States of America (USA) are such of those. With these treaties, the USA has accepted to pay dues to the Ottoman State for the free sail of its vessels in the Mediterranean. The treaty that is signed between the regional ruler of Algeria and the USA in 1795, following the treaty signed between Morocco and the USA in 1786, is the second treaty that is signed in a language other than English in the American history.
On 5th of September 1795, a friendship and collaboration agreement has been signed between Ottoman State’s Algeria ruler Hasan Pasha and the US Congress representative Joseph Donaldson. According to this treaty, the USA would make a big amount of payment to the Ottoman State for the freeing of American prisoners and free sail of its vessels in the Mediterranean. In literature, these treaties between the Ottoman State and the USA are named as ‘Barbary Treaties’ and this article focuses on the treaty signed in 1795 between Ottoman State’s Algeria ruler Hasan Pasha and the USA. The analysis of this treaty is quite important to understand the current state of affairs in the Mediterranean and what has changed in the maritime policy and maritime law in the past centuries.

Anahtar Kelimeler

USA, Ottoman Empire, Selim III, Maritime Law, Mediterranean, Northern Africa Corps

Amerika Birleşik Devletleri ile Osmanlı Devleti Arasında 1795 Yılında İmzalanan Denizcilikle İlgili Dostluk ve İşbirliği Antlaşması

Öz

Asırlarca hüküm sürmüş Osmanlı Devleti birçok uluslararası antlaşma yapmış olup bunların önemli bir bölümü de denizcilikle ilgilidir. III. Selim’in tahtta bulunduğu dönemde Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Osmanlı Devleti kontrolünde bulunan Cezayir, Trablusgarp ve Tunus’un yerel idarecileriyle denizcilikle ilgili olarak imzaladığı dostluk ve işbirliği antlaşmaları da bunlardan bazılarıdır. Bu antlaşmalar ile ABD, Osmanlı Devleti’nin yerel idarecilerine gemilerinin serbest dolaşımı için harç vermeyi kabul etmiş oluyordu. 1786 yılında bağımsız Fas ile ABD arasında yapılan antlaşmadan sonra, 1795 senesinde Osmanlı Devleti’ne bağlı Cezayir Dayısı ile ABD arasında yapılan antlaşma, ABD tarihinde İngilizce dili dışında bir dilde imza edilen ikinci antlaşmadır.
5 Eylül 1795 günü ABD Kongresi heyetini temsilen Joseph Donaldson ve Osmanlı Devleti Cezayir Dayısı Hasan Paşa arasında denizcilikle ilgili bir dostluk ve işbirliği antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile ABD, Cezayir’in elinde bulunan esirlerin bırakılması için yüklü bir kefaret/fidye ödeyecek, ayrıca gemilerinin Akdeniz’de serbest ticaret yapabilmesi için de harç ödeyecekti. ABD ile Osmanlı Eyaletleri arasındaki antlaşmalar yabancı literatürde ‘Berberi Antlaşmaları’ olarak geçer ve bu makalenin konusunu oluşturan antlaşma 1795 yılında ABD ile Osmanlı Devleti’nin Cezayir Dayısı Hasan Paşa arasında imza edilen antlaşmadır. Söz konusu antlaşmanın incelenmesi bugüne ışık tutması ve yüzyıllar içinde denizcilik politikasında ve deniz hukukunda nelerin değiştiğini göstermesi bakımından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

ABD, Osmanlı Devleti, Deniz Hukuku, III. Selim Dönemi, Akdeniz, Garp Ocakları

Kaynakça

• Akdes, N. K.: “Berberi Ocakları ile ABD Münasebetleri (1774-1916), Ankara Üniv. DTCF Tarih Araştırmaları Dergisi, C. II, Ankara 1964.
• Erhan, Ç.: Osmanlı-Amerikan Siyasi İlişkileri (1776-1917), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 2000.
• Erol, M.: “Amerika’nın Cezayir ile Olan İlişkileri (1785-1816)”, İÜEFD, 1979, S. XXXII.
• Miller, H. (Ed.): “Treaties and Other International Acts of the United States of America”, Volume 2, Documents 1-40, Washington DC, 1931.