Sustainability of Historical Buildings Through Reuse Projects: A Case Study of the Kadıköy District in İstanbul

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 97 - 121, 06.05.2024

Selma Kayhan Tunalı , Sinem Güneş

Öz

This research focuses on the preservation and adaptive reuse of historic structures. It emphasizes the importance of conserving cultural and historical heritage, suggesting that assigning new functions to these buildings contributes to sustainability. The study progresses through successful examples of adaptive reuse of historical buildings acquired by the Kadıköy Municipality, addressing spatial, cultural, and legal dimensions. It underscores the importance of preserving the architectural characteristics, spatial organizations, and surroundings of these buildings when assigning new functions. The research advocates for minimal intervention principles in adaptive reuse projects, ensuring the historical and cultural values of the buildings are considered. Furthermore, it highlights that these projects should not only focus on physical restoration but also foster social and cultural interaction. Adaptive reuse projects in the Kadıköy region have been developed in line with these principles, creating active and functional spaces that respond to community needs. These projects successfully demonstrate how the preservation and active use of historical buildings can contribute to regional and cultural sustainability. Finally, the research addresses the challenges encountered in the preservation and adaptive reuse of historical buildings in Turkey, discussing legal, economic, and technical issues, and offers suggestions for effective strategies in this field. The aim is to increase awareness and develop efficient strategies for the preservation of Turkey's historical structures.

Anahtar Kelimeler

Historic Buildings, Sustainability, Adaptive Reuse, Conservation, Restoration, Istanbul, Kadıköy, Cultural Heritage, Spatial Memory

Kaynakça

• Abacı, E. (2018). Tarihi konutlarda işlev değişikliğinin değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tez SorguSonucYeni.jsp
• Akerman, M. T. (2009). Kadıköy: Dünü, Bugünü, Yarını (1. Baskı). Siyah Beyaz Yayınları.
• Alagöz, M. (2015, 28-30 Mayıs). Sanayi Yapılarını Yeniden İşlevlendirme ve Sürdürülebilirlik [Sözlü Sunum]. 2nd International Sustainable Buildings Symposium, Ankara, Türkiye.
• Alsaç, Ü. (1992). Türkiye’de Restorasyon. İletişim Yayınları.
• Altan, H. ve Özsoy, Ş. K. (2017). Tarihsel süreçten günümüze büyük han ve yeniden kullanıma adaptasyonda sosyokültürel sürdürülebilirlik bağlamında mekân işlevlendirilmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication-TOJDAC, 7(4), 634-654, DOI NO: 10.7456/10704100/010
• Altınoluk, Ü. (1998). Binaların Yeniden Kullanımı. YEM Yayınları.
• Arabacıoğlu, P. ve Aydemir, I. (2007). Tarihi çevrelerde yeniden değerlendirme kavramı. MEGARON Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi E-dergisi, 2(4), 204-212.https://megaronjournal.com/jvi.aspx?pdir=megaron&plng=eng&volume=2&issue=4
• Arısoy, A. (2014). Kentsel Yenilemeye Farklı Bir Yaklaşım: Yel Değirmeni Deneyimi. ÇEKÜL Vakfı Yayınları.
• Atılgan, A. (2007). Yel Değirmeni (1. Baskı). TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Anadolu 1. Büyükkent Bölge Temsilciliği.
• Atılgan, A. (2017). Evvel Zaman İçinden Yel Değirmeni (1. Baskı). K- İletişim Yayınları.
• Aydın, D. ve Yaldız, E. (2010). Yeniden kullanıma adaptasyonda bina performansının kullanıcılar üzerinden değerlendirilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27(1), 1-22. Doi: 10.4305/Metu.JFA.2010.1.1
• Bilal, E. A. (2018). Geç Osmanlı mimarlık mirasının yeniden işlevlendirilmesi üzerine bir değerlendirme: Jean Botter köşkü [Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Bilgin, O. (2014). Kentsel Yenilemeye Farklı Bir Yaklaşım: Yel Değirmeni Deneyimi. ÇEKÜL Vakfı Yayınları.
• Çelebi, G. ve Gültekin, A. B. (2007). Sürdürülebilir Mimarlığın Kapsamı, Kavramsal Bir Çerçeveden Bakış. Mimaran Dergisi, (1)2, 30-36. https://drive.google .com/file/d/1b89JYrOEK7mIwkJtHWrGENLdEnM0Usuc/view
• Çoban, G. (2019). Yeniden işlevlendirilmiş yapılarda sürdürülebilirlik: Afyonkarahisar tarihi kent merkezinde üç yapı değerlendirmesi [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorgu SonucYeni.jsp
• Çolpan, C. ve Erkan, N. Ç. (2016). Bir semtin kimliğinin sürdürülmesinde kentsel belleğin yeri: yel değirmeni örneği. Mimar-ist, 57, 83-93. https://www. mimarist.org/mimar-ist-sayi-57-guz-2016/
• Dedehayır, H. (2010). Yerelden Ulusala Ulusaldan Evrensele Koruma Bilincinin Gelişim Süreci. ÇEKÜL Vakfı Yayınları.
• Dedeoğlu, E. F. (2019). Yeniden işlevlendirilen kilise yapılarında iç mekân müdahalelerine yönelik analizler: Sivrihisar Ermeni kilisesi örneği. Sanat ve Tasarım Dergisi, 23, 77-103. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ sanatvetasarim/issue/46013/578627
• Duman, B. (2019). Kentsel yenileşme ve kentsel dönüşüm. Sosyoloji Lisans Programı, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Durukan, A. (2020). Yeniden işlevlendirilmiş anıtsal yapılarda deneyim odaklı tasarım: Antalya Kaleiçi ve Balbey örneği. Mediterranean Journal of Humanities, X (2020), 195-210. DOI: 10.13114/MJH.2020.526
• Gökdağ, B. (2019). Tarihi yapıların sürdürülebilir mimarlık ilkelerine göre yeniden işlevlendirilmesi: Boğaziçi Üniversitesi Erkek Yurdu (Hamlin Hall) örneği [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ tezSorguSonucYeni.jsp
• Güner, A. F. ve Giritli, H. (2004). İnşaat sektöründe toplam kalite yönetimi ve Türkiye’deki uygulamalar. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi/a, 3(1), 19-30. http://itudergi.itu.edu.tr/index.php/itudergisi_a/article/view/1004
• Güneş, S. ve Demirarslan, D. (2020). Sustainability and Environmental Approaches in Furniture Design. International Journal of Humanities and Art Researches, 6(5), 81-99.
• İncedere, L. (2019). Eşitsiz gelişme ve mekânsal ayrışma üzerine karşılaştırmalı bir analiz: İzmir (Karşıyaka) örneği [Doktora Tezi, Ege Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kara, H. ve Şimşek, S. (2016). Kent konseylerinin işlevselliği ve sürdürülebilirliği: Kadıköy kent konseyi örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 245-269. https://dergipark.org.tr/tr/pub /odusobiad/issue/27575/290206
• Kaşlı, B. (2009). İstanbul’da yeniden işlevlendirilen korumaya değer endüstri yapıları ve iç mekân müdahaleleri: Santralistanbul örneği [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. https://polen.itu.edu.tr/items/305e0a1a-2a61-4e39-94aa-e4a934009ba9
• Kılıç, E. C. (2015). Tarihi yapılar için yeniden işlevlendirme kriterleri ve Ali Paşa hanı örneklemesi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kolbay, İ. (2010). Rıdvan Paşa Köşkü ve yapıları: Nuriye Hanım Davet Köşkü, restorasyon önerisi [Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Korkut, E. (2019). Yeniden işlevlendirme kapsamında Tarihi Sultanahmet Cezaevi örneği [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Kuban, D. (2016). Doğan Kuban Yazıları Antolojisi (2. Cilt), Sanat, Mimarlık, Toplum Kültürü Üzerine Makaleler. Boyut Yayıncılık.
• Kuban, D. (2020). İstanbul 1600 Yıllık Bir Müzedir. Yem Yayın.
• Küçük, H. (2018). Türkiye’de merkezi yönetim ve yerel yönetim ilişkisinde sosyal politikalar üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme: Kadıköy belediyesi ve Esenler belediyesi örneği. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 198-217. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bsbd/issue/38666/449296
• Kuşçuoğlu G. Ö. ve Taş M. (2017). Sürdürülebilir kültürel miras yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Akademi Dergisi, 2 (1), 58-67. https://dergipark.org.tr/tr/pub/yalvac/issue/32621/334791
• Kütükçü, T. (2018). Geçmiş Zamanların, Mekânların ve Hatırlamaların Rafında Kadıköy’ün Kitabı. Ötüken Neşriyat Yayınları.
• Orbaşlı, A. (2008). Architectural Conservation. Blackwell Publishing.
• Pekol, B. (2010). İstanbul’da yeni işlevlerle kullanılan tarihi yapıların üslup sorunsalı [Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Riegl, A. (2015). Modern Anıt Kültü. Daimon Yayınları.
• Şahin, S. (2013). Kültürel miras alanlarının dönüşümünde katılımcı modeller: yel değirmeni örneği [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilgi Üniversitesi].
• Saraç, Ö. (2017). Yeniden işlevlendirilen tarihi yapılarda sürdürülebilirliğe etki eden çekicilik faktörleri [Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Selçuk, M. (2006). Binaların yeniden işlevlendirilmesinde mekânsal kurgunun değerlendirilmesi [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Tan, B. ve Arabacıoğlu F. P. (2020). Tarihi çevrede mimari tasarım: İstanbul yenileme alanları. MEGARON, 15(2), 204-216. DOI: 10.14744/MEGARON. 2020.05935
• Tarkay, G. (2010). Evaluation of urban regeneration ıssues for an early 20th century quarter: Kadıköy-yel değirmeni [Master Thesis, Middle East Technical University]. https://open.metu.edu.tr/handle/11511/19701
• Temiz, G. (2009). Konutta değişim: mekânsal ve estetik kalitenin İzmir örneği üzerinde incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Tosun, E.K. (2009). Sürdürülebilirlik Olgusu ve Kentsel Yapıya Etkileri. Paradoks, Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 5(2), 1-14.
• Türkmen, B. (2019). Türkiye’de sürdürülebilir bina sertifikalı ve yerel mevzuata göre inşa edilmiş sanayi yapılarında kabuk elemanlarının çevresel etki değerlendirmesi [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi].
• Urak, G. (2002). Kullanımda değerlendirme: Ankara Kaleiçi restorasyon/işlevsel dönüşüm uygulamaları ve Ankara halkı. Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(1), 45-62.
• Ürük, Z.F. (2020). Mekânların sürdürülebilirlik anlamında yeniden işlevlendirilmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences (IJSHS), 4(2), 165-186. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijshs/issue/57028/809519
• Yenel, A. (2015). Ankara Kalesi’ndeki Hatipoğlu Konağı için yeniden işlevlendirme önerisi. Ankara Araştırmaları Dergisi, 3(1), 54-77. https://ankaradergisi.org/jvi.aspx?pdir=jas&plng=tur&un=JAS-84803&look4=
• Yıldırım, İ. (2016). İstanbul kapalı sarnıçlarının işlevsel dönüşümünün mekânsal bağlamda irdelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi].