Determination of characters associated with seed yield and hay yield by path and correlation analysis in grass pea (Lathyrus sativus L.)

Yıl 2017, Cilt: 34 Sayı: 1, 72 - 78, 01.06.2017

Mehmet Öten Semiha Çeçen Cengiz Erdurmuş

https://doi.org/10.16882/derim.2017.305486

Cited By: 4

Öz

The aim of this study
was to determine characters that affect seed and hay yield, using simple
correlation coefficients and path analysis. The study was conducted in Batı
Akdeniz Agricultural Research Institute (BAARI), during 2014-2015 winter growing
seasons for two years. The experiments were established in a randomized complete
block design with three replications and half of plots for fresh forage and the
other half for seeds were harvested. In the study, days to 50% flowering, plant
height, fresh yield, hay yield, straw yield, biological yield, harvest index,
number of pods per plant, number of seeds per pod, seed yield and 1000-seed
weight were observed. According to results of the correlation analysis; a
highly significant and positive correlations (P<0.01) were determined
between fresh yield, hay yield, biological yield and seed yield. According to
the results of the path analysis, the highest direct effect on the hay yield
was obtained from fresh yield and straw yield. As a result of the research, to
increase the hay yield; straw and fresh yield, and to increase the seed yield;
biological yield and harvest index can be suggested as main selection criteria
on grass pea breeding studies.

Anahtar Kelimeler

Correlation, Hay, Grass pea, Path analysis, Seed, Yield

Mürdümükte (Lathyrus sativus L.) tane ve kuru ot verimi ile ilişkili özelliklerin korelasyon ve path analizi ile saptanması

Öz

Bu çalışmanın amacı, mürdümük (Lathyrus
sativus L.) genotiplerinde kuru ot verimi ve tane verimine etki eden özellikler arasındaki ilişkilerin korelasyon
ve path analizi ile saptanmasıdır. Araştırma, Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM)
deneme alanlarında
2014-2015 ekim sezonlarında iki
yıl süreyle, kışlık olarak tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Parsellerde %50 çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, yeşil ot verimi, kuru ot verimi,
kes verimi, biyolojik verim, hasat indeksi, bitkide bakla sayısı, baklada tane
sayısı, tohum verimi ve 1000 tane ağırlığı gözlemleri alınmıştır. Elde edilen
değerlerle yapılan korelasyon analizi sonucuna göre, kuru ot verimi ile yeşil ot verimi, kes verimi,
biyolojik verim ve tane verimi arasında 0.01
düzeyinde olumlu
ilişki saptanmıştır. Path analizi
sonucuna göre ise, kuru ot verimi
üzerinde en yüksek doğrudan
etkisi bulunan özellikler yeşil ot verimi ve kes verimi olmuştur. Araştırma bulgularına göre; mürdümükte kuru ot verimini iyileştirmek için yapılacak ıslah çalışmalarında yeşil ot verimi ve kes verimi, tohum verimini arttırmak için yapılacak
ıslah çalışmalarında ise hasat indeksi ve biyolojik verim başlıca seleksiyon kriterleri
olarak önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Korelasyon, Kuru ot, Mürdümük, Path analizi, Tohum, Verim

Kaynakça

• Abd El Moneim, A.M., & Sexena, M.C. (1995). Developing cultivated forage legumes for improved yield and quality to feed livestock in the dry areas. Proceedings of Regional Symposium on Integrated Crop-Livestock Systems in the Dry Areas of West Asia and North Africa, pp. 205-213. 6-8 November, Amman, Jordan.
• Acar, Z., & Başaran, U. (2007). Determination of morphological, agricultural and cytological characters of some Lathyrus species. Asian Journal of Chemistry, 19(7):5625-5633.
• Acar, Z. (1994). Yulafta kuru ot verimi ile verim komponentleri arasındaki ilişkilerin korelasyon ve path analizi ile belirlenmesi. Anadolu Dergisi, 4(2):55-69.
• Açıkgöz, N., İlker, E., & Gökçöl, A. (2004). Biyolojik Araştırmaların Bilgisayarda Değerlendirilmeleri. ISBN: 973-483-607-8 E.Ü. Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayın No:2, Bornova, İzmir.
• Ahmadi, J., Vaezi, B., & Pour-Aboughadareh, A. (2015). Assessment of heritability and relationships among agronomic characters in grass pea (Lathyrus sativus L.) under rainfed conditions Biharean Biologist, 9(1):29-34.
• Albayrak, S., & Töngel, M.Ö. (2003). Fiğ hatlarında tohum verimi ve bazı bitkisel özellikler. GAP III. Tarım Kongresi, 2-3 Ekim 2003, Şanlıurfa, s:213-218.
• Altınbaş, M., & Sepetoğlu, H. (1993). Bir börülce populasyonunda tane verimini etkileyen ögelerin belirlenmesi üzerinde bir çalışma. Turkish Journal of Agricultural and Forestry, 17:775-784.
• Bahl, A., Raho, S.K., & Singh, C.B. (1988). Association analysis of fodder yield and its components in different environments in oats. Crop Improvement, 15(2):132-137.
• Basaran, U., Acar, Z., Karacan, M., & Onar, A.T. (2013). Variation and correlation of morphoagronomic traits and biochemical contents (protein and β-Odap) in Turkish grass pea (Lathyrus sativus L.) landraces. Turkish Journal of Field Crops, 18(2):166-173.
• Başbağ, M., Saruhan, V., & Gül, İ. (2001). A study on the adaptations of some annual forage legumes under conditions of the Diyarbakır province. Proceedings of the Fourth Turkish Field Crops Congress, 17-21 September, 2001, Tekirdağ, p:169-173.
• Board, J.E., Kang, M.S., & Harville, B.G. (1997). Path analyses identify indirect selection criteria for yield of late planted soybean. Crop Science, 37(3):879-884.
• Büyükburç, U., & Karadağ, Y. (2002). The amount of NO3-N transferred to soil by legumes, forage and seed yield, and the forage quality of annual legume triticiale mixtures. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 26(5):281-288.
• Campbell, C.G. (1997). Grass pea (Lathyrus Sativus L.) promoting the conservation and use of underutilized and neglected crops. Institute of Plant Genetic and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, 18 p., Rome, Italy.
• Çakmakçı, S., & Çeçen, S. (1999). Antalya ilinde bazı tek yıllık baklagil yem bitkilerinin ekim nöbetine girebilme olanakları üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 23(1):119-123.
• Çakmakçı, S., Ünay, A., & Açıkgöz, E. (1998). Adi fiğ (Vicia sativa L.)’de tohum ve saman verimleri ile ilişkili karakterlerin değişik yöntemlerle saptanması üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 22(1998):161-165.
• Düzgüneş, O., & Akman, H. (1985). Varyasyon Kaynaklar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:954, 151 s., Ankara.
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O., & Gürbüz, F. (1987). Araştırma ve Deneme Metotlar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ders Kitabı No: 295, Ankara.
• Gedik, A. (2007). Bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) varyete, hat ve çeşitleri arasındaki morfolojik, tarımsal ve moleküler farklılıkların saptanması üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Gündüz, G.M. (2012). Köy populasyonu yaygın mürdümük (Lathyrus sativus L.) çeşitlerinin tohum verimi ve bazı bitkisel özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Hakyemez, H. (2000). Çok yıllık yonca, korunga ve nohut geveninde bitki sıklığının yem verimine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Iannucci, A., Codianni, P., & Cattivelli, L. (2011). Evaluation of genotype diversity in oat gerplasm and definition of ideotypes adapted to the Mediterranean Environment. International Journal of Agronomy, 2011:1-8.
• Kang, M.S., Miller, J.D., & Tai, P.Y. (1983). Genetic and phenotypic path analyses and heritability in sugarcane. Crop Science, 23(4):643-47.
• Karadağ Y, İptaş S (2007). Tokat ekolojik koşullarında bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) hat ve varyetelerinin agronomik potansiyelleri üzerine bir araştırma. Türkiye VII. Tarla Bitkileri Kongresi, 25-27 Haziran 2007, Erzurum, s:123-126,
• Karadağ, Y., İptaş, S., & Yavuz, M. (2004). Agronomic potential of grasspea (Lathyrus sativus L.) under rainfed condition in semi-arid regions of Turkey. Asian Journal of Plant Sciences, 3(2):151-155.
• Karadağ, Y., & Büyükburç, U. (2003). Tokat-Kazova koşullarında farklı tohumluk miktarlarının bazı adi fiğ (Vicia sativa L.) çeşitlerinde ot ve tohum verimine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi,10(2):149-157.
• Karayel. R., & Bozoğlu, H. (2012). Yemlik yetiştiriciliğe uygun yerel bezelye (Pisum sativum L.) genotipleri. Akademik Ziraat Dergisi, 1(2):83-90.
• Kendir, H. (1999). Bazı Kıbrıs mürdümüğü (Lathyrus ochrus L.) hatlarının Ankara koşullarında tohum verimlerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 5(3):53-60.
• Özlem Kurt Polat, P., Aydoğan Çifci, E., & Yağdı, K. (2015). Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.)’da tane verimi ile bazı verim ögeleri arasındaki ilişkilerin saptanması. Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2015):355-362.
• Sayar, M.S., & Han, Y. (2014). Mürdümük (Lathyrus sativus L.) hatlarının tohum verimi ve verim komponentlerinin belirlenmesi ve GGE biplot analiz yöntemiyle değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2015):78-92.
• Sayar, M.S., Han, Y., Seydoşoğlu, S., & Başbağ, M. (2013). Diyarbakır ekolojik koşullarında bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) hatlarının ot verimi, ot verimini etkileyen özellikler ile özellikler arası ilişkilerin belirlenmesi. 10. Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya, s:56-64.
• Seydoşoğlu S., Saruhan, V., Kökten, K., & Karadağ Y. (2015). Diyarbakır ekolojik koşullarında bazı mürdümük (Lathyrus sativus L.) genotiplerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(3):98-109.
• Singh, K.B., & Chaudhary, B.D. (1977). Biometrical Methods in Quantitative Genetic Analysis. Kalyani Publishers, 304 p., New Delhi, India.
• TKB, (2001). Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı (Baklagil Yem Bitkileri). T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü, 36 s., Ankara.
• TÜİK, (2016). Tarım İstatistikleri 2015 Özeti, Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo .do.alt_id=1001, Erişim tarihi: 12 Mayıs 2016.
• TÜİK, (2014). Tarım İstatistikleri 2014 Özeti, Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo .do.alt_id=1001, Erişim tarihi: 21 Nisan 2016.
• Williams, W.A., Jones, M.B., & Demment, M.W. (1990). A concise table for path analysis statistics. Agronomy Journal, 82(5):1022-1024.
• Wright, S. (1921). Correlation and causation. Journal Agriculture Research, 20(7):557-585.
• Yurtsever, N. (1987). Deneysel İstatistik Metodları. T.C.Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı, Yayın No:121, 623 s., Ankara.