Mobilya Endüstrisinde Kullanılan Makinelerde Çalışma Güvenliği

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 1, 70 - 81, 26.12.2018

Hatice Ulusoy Abdi Atılgan Hüseyin Peker

Öz

Teknolojinin
gelişmesi ile birlikte, mobilya endüstrisinde kullanılan makinelerde
gelişmiştir. Ancak KOBİ’lerde mikro ve küçük işletme olarak sınıflandırılan
imalathanelerin sayısı mobilya sektöründe oldukça fazladır. Bu işletmelerde tam
otomasyon sitemine geçilememesi, İşçi sağlığı ve iş güvenliği riskini
artırmaktadır. İşyerlerinde çalışanların iş sağlığı ve güvenliği şartlarının
sağlanmasında, makine kaynaklı tehlikeler oldukça önemli bir yere sahiptir.

 Bu çalışmada küçük ve mikro işletme sınıfında
faaliyet gösteren işletmelerde kullanılan makinelerde, potansiyel riskler ve
çalışma güvenliği tedbirleri hakkında önerilerde bulunulmuştur. Bu kapsamda;
şerit testere, çizicili yatar daire testere, rendeleme(planya, kalınlık), yüzey
ve kenar şekillendirme (yatay freze, şakuli freze), delik (yatay ve dikey
delik),torna, kompresör, kenar bantlama, bant zımpara(palet) ve pres(baskı)
makineleri incelenmiş olup, çalışma güvenliği ve tedbirleri hakkında
bilgilendirme yapılmıştır. Mobilya endüstrisi, 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu‘na göre tehlikeli sınıfta yer almaktadır. Kullanılan
makinelerin hepsi kesici, düzeltici, inceltici ve koparıcı dişliler,
testereler ve bıçaklarla çalışmaktadır. Ayrıca bu makinelerin tamamen
otomatize olmaması, işin elle yapılmasını gerektirdiğinden, kaza
tehlikelerini de beraberinde getirmektedir. Sektörde görülen kazaları
önleme konusunda öncelikle makinelerde alınacak tedbirler öncelikli olmalıdır.

Sonuç olarak can
ve mal güvenliğinin korunması açısından, imalathanelerin tam otomasyon
sistemine geçmesi, iş güvenliğine aykırı olan makinelerin emniyet yönetmeliğine
göre teknik düzenlemelerin yapılıp güvenlik standartı oluşturulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Mobilya Sanayi, Mobilya Endüstrisi Makineleri

Kaynakça

• [1] Koç, KH., Aksu B., Yıldırım M., 1998. Türkiye Mobilya Sanayinde İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının seyri ve önlenmesine ilişkin öneriler, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, No:622 S: 417-430
• [2] TOBB, 2013. Türkiye Mobilya Ürünleri Meclisi Sektör Raporu, Ankara
• [3] Atılgan A., Ersen N., Kahraman N., Peker H., 2015. Türkiye Mobilya Sanayinde İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesine İlişkin Tavsiyeler, Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, Özel Sayı (UMK-2015), S.664-683.
• [4] Üçüncü, K., 2012 SGK İş Kazası İstatistiklerinin Analizi-http://www.isteguvenlik.tc/SGK2012IsKazaIstatistik.pdf,Erişim Tarihi:10.02.2015
• [5] Göksel Ulay, Ağaç İşleri Makinelerinde Güvenli Çalışma İçin Donanım Teknolojileri,2015, Konya Selçuk Üniversitesi Teknik Online Dergisi, Özel Sayı (UMK-2015), S. 130-151
• [6] Uysal, B., Özçiftçi, A., Kurt, Ş., 2005. Türkiye’de Küçük Ve Orta Ölçekli Mobilya İmalat İşletmelerinde Meydana Gelen İş Kazalarının Analizi, G.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, ISSN 1303-9709, 18(3), s: 439-451,Ankara
• [7] Atay, F., 2006. Endüstri Alanında Çalışan Bireylerin İş Doyumu Düzeylerinin İş Güvenliği Algıları Açısından İncelenmesi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• [8] Camkurt, M.Z., 2013. “Çalışanların Kişisel Özelliklerinin İş Kazalarının Meydana Gelmesi Üzerindeki Etkisi”, TUHİS, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 24(6), 70-101.
• [9] Gedik T., İlhan A., 2014. Sakarya İli Mobilya İmalatçılarında İş Sağlığı ve İş Güvenliği Üzerine Bir İnceleme, SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, S. 15: 123-129
• [10] Ekin, N., 1993. “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinde Son Gelişmeler”, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İşçi Sağlığı ve İş güvenliği Sempozyumu, Ankara.
• [11] URL-1. http://safetyhealth.com.tr/mobilya-imalatinda-karsilasilan-saglik-ve-guvenlik-sorunlari/ (Erişim Tarihi: 10.04.2016)
• [12] Mobilya ve İç Mekân Tasarımı (2011a), Makinede Rendeleme, MEGEP, Ankara.
• [13].URL-2. http://www.eroglumakine.com/images/makine/netmak/netmak_pl500_tek.jpg (Erişim Tarihi: 15.02.2016)
• [14] Afyonlu A. Safa(1981), Ağaç İşleri Takım ve Makine Bilgisi (Temel Ders Kitabı), MEB, İstanbul.
• [15] URL-3. http://www.isgbelge.com/belge-ve-dokumanlar/talimatlar/ (Erişim Tarihi: 01.03.2016)
• [16]URL-4. http://s.makinaturkiye.com/Product/118396/thumbs/netmak_k500_otm_kalinlik_makinasi-1-400x300.jpg (Erişim Tarihi: 01.03.2016)
• [17]URL-5. http://www.savasermakina.com.tr/urunler/sakullufreze/netmak_s900.jpg (Erişim Tarihi: 11.03.2016).
• [18] Mobilya ve İç Mekân Tasarımı (2011), Makinede Şekillendirme, MEGEP, Ankara.
• [19]URL-6. http://www.ahsapislememakinalari.com/ilan/ilan_resimleri_kucuk/387r1griggio%20t%20210%20freze-30.10.2010.11.51.37.jpg (Erişim Tarihi: 21.03.2016).
• [20]URL-7. http://www.kalite.yildiz.edu.tr/category.php?id=23 (Erişim Tarihi: 15.04.2016).
• [21]URL-8. http://kajubox.mizrakmakine.com/uploads%5C12_0B%5C4237.jpg (Erişim Tarihi: 15.04.2016).
• [22]URL-9. http://makinecim.com/cp/pictures/2013/05/31/201454/i_satilik.60.lik.serit.makinasi.60.lik.serit.hizar.makinasi.satilik.60.lik.hizar_1_1369995424.jpg (Erişim Tarihi: 18.04.2016).
• [23]Ahşap Teknolojisi (2008), Tornalamaya Hazırlık, MEGEP, Ankara.
• [24]URL-10. http://s.makinaturkiye.com/Product/82521/thumbs/sicak_pres_makinesi_1300_x_3000_-1-400x300.jpg (Erişim Tarihi: 19.04.2016).
• [25]Ahşap Teknolojisi (2006), Makinede Delik Delme, MEGEP, Ankara.
• [26]URL-11. http://www.savasermakina.com.tr/urunler/agactorna/site_kopyali.jpg (Erişim Tarihi: 19.04.2016).
• [27]URL-12. http://s.makinaturkiye.com/Product/120143/thumbs/palet_zimpara_makinasi_2200x800_mm-1-900x675.jpg (Erişim Tarihi: 01.04.2016).
• [28]URL-13. http://s.makinaturkiye.com/Product/120563/thumbs/pistonlu_hava_kompresoru_400_lt-1-400x300.jpg (Erişim Tarihi: 01.04.2016).
• [29]URL-14. http://ozanmakina.com/Ozbaskent-Kazimali-Makasli-Pvc-Kenar-Bantlama-Makinasi-1215-2-tr-urun.html (Erişim Tarihi: 21.04.2016).
• [30]URL-15. http://www.makinemarket.net/makinemarket/galeri/188183kenar_bantlama_makinasi_mizrak_t.gif (Erişim Tarihi: 12.04.2016).
• [31]URL-16. http://kenaryapistirmamakinasi.com/Mizrak-TUANA-KB-46-SUPER-Kenar-Bantlama-Makinasi-Kullanim-Kilavuzu_4_s_tr.html (Erişim Tarihi: 11.02.2016).
• [32]URL-17. http://s.makinaturkiye.com/Product/119300/thumbs/karsak_yatay_delik_makinasi_motor_hareketli-1-900x675.jpg (Erişim Tarihi: 11.02.2016).
• [33]URL-18. http://www.dekorasyonhocasi.com/wp-content/uploads/dekorasyonhocasi-5.bmp
• [34]Vayısoğlu, Z. A., İnsan kaynakları açısından işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirleri ve konuyla ilgili bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 38-52 (2008).
• [35]Rasmussen, J., Svedung, I., 2000. Proactive Risk Management in a Dynamic Society. Raddningsverket, Karlstad.
• [36]Gürleyen L., Ulay G., Gürleyen T., Çakıcıer N. , “Mobilya Üretimi Yapan İşletmelerde İş Kazalarına Yönelik Mevcut Durumun Tespiti(Düzce İli Örneği)”, II. Ulusal Mobilya Kongresi (Pamukkale Üniversitesi) , 2013; ss:327-337 , Denizli.