Yükseköğretim Yöneticilerinin Bireysel Planlama Davranışlarının Örgütsel Planlama Davranışlarına Etkisi Konusundaki Görüşleri

Yıl 2018, Sayı: 45, 37 - 54, 27.06.2018

Ece Özdoğan Özbal

Öz

Planlama davranışı bireysel
yaşamın planlanmasından devlet yönetimine kadar geniş bir alanı kapsamaktadır. Planlama
geleceğe yönelik tasarımda bulunmadır. Bireysel, örgütsel ve devlet düzeyinde gelecek
hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla planlama yapılmaktadır. Örgüt düzeyinde
gerçekleştirilen planlamalar, örgütün hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlar.
Yükseköğretim kurumlarında örgüt düzeyinde gerçekleştirilen planlamalara
nelerin etki ettiğinin incelenmesi, planların ve örgütün hedeflerinin
gerçekleştirilmesi açısından önemlidir. Bu araştırmada yükseköğretim
yöneticilerinin bireysel planlama davranışlarının örgütsel planlama
davranışlarına etkisine ilişkin görüşlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu
amaç doğrultusunda Ankara’daki iki kamu ve iki vakıf üniversitesindeki 29
yükseköğretim yöneticisi (19 dekan ve 10 enstitü müdürü) ile görüşmeler
gerçekleştirilmiştir. Araştırma tarama modelindedir. Görüşmelerde araştırmacı
tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.
Araştırmanın sonucunda yükseköğretim yöneticilerinin bireysel olarak seyahatlerini,
izin ve tatillerini, eğitim ve akademik yaşamlarını, aile ve ev yaşamlarını,
kişisel bakıma ilişkin davranışlarını, sosyal etkinliklerini ve yatırımlarını
planladıkları belirlenmiştir. Yükseköğretim yöneticilerinin örgütsel planlama
davranışlarının ise eğitim öğretim etkinliklerine, personel gereksinimine,
bütçeye, stratejik planlamaya, fiziki yatırımlara ilişkin olduğu saptanmıştır.
Yükseköğretim yöneticilerinin bireysel planlama davranışlarının örgütsel
planlama davranışlarına etki ettiği ve bu etkide kişilik, alışkanlık, kurum,
kültür ve doğa gibi etmenlerin etkili olduğu belirlenmiştir. Yükseköğretim
yöneticilerinin planlamalarını kolaylaştıran ve zorlaştıran etmenlere ilişkin
araştırmalar yapılabilir ve yükseköğretim yöneticilerinin planlama becerilerini
destekleyici eğitimlere katılımları sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Planlama davranışı, yükseköğretim, yükseköğretim yönetimi

Higher Education Administrators’ Views About the Effect of Individual Planning Behaviour on Organizational Planning Behaviour

Öz

Planning
behavior contains a sweep from planning of the individual life to the state
government. Planning is designation of the people for the future as result of
their needs and it has individual, organizational and state level goals.
Planned at the organizational level, meeting organization’s targets is
important. In this research, it is aimed to present opinions about the effects
of individual planning behaviors on organizational planning behaviors of higher
education managers administrators. In accordance with this purpose, interviews
were held with 29 higher education administrators (19 deans and 10 institute administrators)
from two public and two foundation universities in Ankara. Semi-structured interview
form developed by the researcher was used in the interviews. As a result of the
research, it was determined that the higher education administrators plan their
individual trips, permits and tours, education and academic life, family and
home lives, personal care behaviors, social activities and investments. It has
been determined that organizational planning behaviors of higher education administrators
are related to education and training activities, personnel needs, budget,
strategic planning and physical investments. It has been determined that the
individual planning behaviors of the higher education administrators effect the
organizational planning behaviors and factors such as personality, habit, institution,
culture and nature are efficient in this effect. Research can be done on the
factors that make plans easier and difficult for higher education
administrators and higher education administrators can participate in trainings
that support planning skills.

Anahtar Kelimeler

Planning Behavior, higher education, higher education management

Kaynakça

• Âdem, M. (2008). Eğitim Planlaması. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Akbulut Ö. (2002). Türkiye’de Planlama Kültürü Üzerine Bir Deneme, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 35, Sayı 1, s. 29-54.
• Arkan, S. (2008). Ekip Çalışmasının Etkinliğinde İletişiminin Rolü: Müşterilerle Doğrudan İlişki İçerisinde Olan Ekiplerde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Artar M. (2003). Depremi Yaşayan Ergenlerin Gelecek Beklentilerinin İçeriği, Kriz Dergisi, 11(3), 21-27.
• Aydın, M. D., ve Aksoy, S. (2014). Kamu Kesiminde Stratejik Planlama Ve Çalışanlara Yansıması: Hacettepe Üniversitesi Örneği, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25 (1), 293-322.
• Başaran, İ. E. (1982). Eğitim Yönetimi. Ankara, Kadıoğlu Matbaası.
• Başaran, İ. E. (2008). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ekinoks Yayınları, Ankara.
• Bozkurt, C. (2016). 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi Ve Kontrol Kanununun İç Kontrol Bağlamında Değerlendirilmesi, Denetişim, Sayı 3, 29-40.
• Bryson, John M. (1995). Strategic Planning for Public and Nonprpfit Organizations. Longman Group UK Limited, London.
• Budak, İ. ve Budak, A. (2014), Nicel ve Nitel Araştrmalarda Örnekleme, Eğitim Araştırmaları Nicel, Nitel ve Karma Yaklaşımlar. Ed. Selçuk Beşir Demir. Ankara, Eğiten Kitap Yayınları.
• Çilingir, A. (2006). Fen Lisesi ile Genel Lise Öğrencilerinin Sosyal Becerileri ve Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırması, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Dağlıoğlu, E. ve Çakır, F. (2007), Erken Çocukluk Döneminde Düşünme Becerilerinden Planlama ve Derin Düşünmenin Geliştirilmesi, Eğitim ve Bilim, Cilt 32, Sayı:144, 28-35.
• Doğrul, B. Ş. ve Tekeli, S. (2010). İş-Yaşam Dengesinin Sağlanmasında Esnek Çalışma. Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, 11-18.
• Durna, U. ve Eren V. (2002). Kamu Sektöründe Stratejik Yönetim. Amme İdaresi Dergisi, Cilt 35, Sayı 1, 55-75.
• Erdem, A. (2006). Stratejik Yönetim ve Kamu Örgütlerine Uygulanabilirliği. Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Erel, D., Yeni Kurumsalcı Yaklaşım Örgütlerin Analizinde Bir Paradigma Değişimine İşaret Ediyor mu? http://members.multimania.co.uk/, Erişim Tarihi: 16.05.2012.
• Ferreira, M. R., & Proença, J. F. (2015). Strategic planning and organizational effectiveness in social service organizations in Portugal. Management: Journal of Contemporary Management Issues, 20(2), 1-21.
• Freidman, S. and Scholnick E. (1997). The developmental Psychology of Planning: Why, How and When Do We Plan? New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Geray, C. (1969), Planlama Basamakları ve Türleri Arasındaki İç İlişkiler ve Planlama Örgütlemesi Konusuna İlişkin Bazı Görüşler, yayin.todaie.gov.tr/goster.php?Dosya=MDU1MDUz , Erişim Tarihi: 05.03.2012.
• Kapız, S. (2002). İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 3, 139-153.
• Karakütük, K. (2011). Eğitim Planlaması, Ankara.
• Karatepe, S. (2005). Yönetsel Etkililik: Okul Yönetiminde Yönetsel Etkililiğin Astlarla İlişkiler Boyutu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. Cilt: 10, Sayı: 2, 307-326.
• Kaygısız, E. (2017). Üniversitelerde stratejik planlama: Trakya Bölgesindeki üniversitelerin stratejik planlarının karşılaştırılması, Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
• Keller, J., Fleig, L., Hohl, D. H., Wiedemann, A. U., Burkert, S., Luszczynska, A., & Knoll, N. (2017). Which characteristics of planning matter? Individual and dyadic physical activity plans and their effects on plan enactment. Social Science & Medicine, 189, 53-62.
• Koontz, Harold, Cyrill O’Donnell, Heinz Weihrich (1986), Essential of Management, USA: McGraw Hill Book Company.
• L. Friedman, E. K. Scholnick and R. R. Cocking (Eds.), Blueprints For Thinking: The Role Of Planning in Cognitive Development (p. 3- 38), Cambridge, England: Cambridge University Pres.
• Leana, M. (2005). Üstün Zekâlı ve Normal Çocuklarda Yönetsel Fonksiyonlar: Londra Kulesi Testi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• London M. A. (1991). Individual Differences in Planning for Future, Phd Thesis, Case Western Reserve University.
• Mahapatra, S. (2016). Development of Planning Behaviour and Decision Making Ability of Children. Journal of Education and Practice, 7(6), 74-77.
• Mert, İ. S., ve Bekmezci, M. (2016). İki kariyerli aile çalışanlarında iş ve yaşam tatmini, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı: 1, 43-55.
• Mistry, C. D., Sweet, S. N., Latimer-Cheung, A. E., & Rhodes, R. E. (2015). Planfulness moderates intentions to plan and planning behaviour for physical activity. Journal of Behavioral Health, 4(1), 28-32.
• Nartgün, S. S., ve Kurt, A. (2014). The perception of executive personality scale: a validity and reliability study, Yönetici kişilik algısı ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 11(1), 1238-1252.
• Özmen, H. İ., Özmen, F., ve Sakarya, Ş. (2015). Beş Yılda Ne Değişti?: Üniversitelerde Stratejik Planlama Çalışmaları (Misyon ve Vizyon Ekseninde Karşılaştırmalı Bir Analiz). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(2), 27-39.
• Paylı, M. (2017). Örgüt Kültürü ve Stratejik Planlama Süreci; Karaman Belediyesinde Bir Uygulama, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Konya.
• Pea R. D., and Hawkins, J. (1987), Planning in a Chore-scheduling task. In S,https://web.stanford.edu/~roypea/RoyPDF%20folder/A36_Pea_Hawkins_87.pdf, Erişim Tarihi: 10.08.2017.
• Taymaz, H. (2007). İlköğretim ve Ortaöğretim Okul Müdürleri için Okul Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 8. Baskı.
• Wiles, M. (2008) Strategic Planning for the Chiropractic Practice. United States of America: Jones and Bartlett Publishers.
• Yaman, E. (2007). Üniversitelerde Bir Eğitim Yönetimi Sorunu Olarak Öğretim Elemanlarının Maruz Kaldığı informal Cezalar: Nitel Bir Araştırma. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yasa Doğangün, B. (2017). Türkiye’de Planlama Döneminde Devlet Müdahaleciliğinin İmalat Sanayi Üzerindeki Etkileri: 1963-1989 Dönemi için Kliometrik Bir İnceleme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiyit, T., ve Çorbacıoğlu, S. (2014). Devlet Üniversitelerinde Stratejik Planlama ve Örgütsel Öğrenme İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Journal of Administrative Sciences/Yonetim Bilimleri Dergisi, 12(24), 171-204.
• Yörük, D. (2015). Kamu Kurumlarında Stratejik Planlama Süreci Ve Yöneticilerin Algısı: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(1).
• Yükseköğretim Kurumları Yönetici, Öğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yönetmeliği, Resmi Gazete, 21.08.1982, Sayı: 17789.