THE EFFECT OF CRISIS AS AN ENVIRONMENTAL VARIABLE ON THE COMPETITIVE STRATEGIES OF YACHT CHARTER AGENTS

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 2, 162 - 185, 01.12.2017

Emine Yılmaz Umut Avcı

https://doi.org/10.18613/deudfd.354400

Öz

The purpose of this study is to
examine the change which was created by the crisis as an environmental variable
in the competition strategies of yacht charter agencies. For this purpose, data
were collected from 73 agencies via questionnaire in Fethiye, Bodrum and
Marmaris, that are the three major yacht tourism centers in the South Aegean
region. In this study, competition strategies were measured based on Porter's
generic competition strategies as "differentiation, cost leadership and
focus". A paired t-test was conducted to test the change in competition
strategies affected by the crisis. The results of the study show that the cost
leadership strategy has changed significantly over the past three years, and
that agencies tend to be more cost leaders as an indication of firm behavior.
In the differentiation and focus strategy, there has not been any change that
will make a significant difference.

Anahtar Kelimeler

Competitive strategies, environmental factors, crisis, yacht charter, marine tourism

ÇEVRESEL BİR DEĞİŞKEN OLARAK KRİZİN YAT KİRALAMA ACENTALARININ REKABET STRATEJİLERİNE ETKİSİ

Öz

Bu
çalışmanın amacı, çevresel bir değişken olarak krizin yat kiralama
acentalarının rekabet stratejilerinde yarattığı değişimi incelemektir. Bu
amaçla, Güney Ege yöresindeki üç önemli yat turizmi merkezi olan Fethiye,
Bodrum ve Marmaris’teki 73 acentadan anket tekniği ile veri toplanmıştır.
Çalışmada, rekabet stratejileri, Porter’ın jenerik rekabet stratejileri esas
alınarak “farklılaştırma, maliyet liderliği ve odaklanma” olarak ölçülmüştür. Krizin
etkisiyle rekabet stratejilerinde yaşanan değişimi test etmek için paired t-testi
yapılmıştır. Çalışmanın sonuçları, son üç yıl içinde maliyet liderliği
stratejisinin anlamlı fark yaratacak derecede değiştiğini ve acentaların firma
davranışı olarak daha fazla maliyet lideri olmaya yöneldiklerini göstermektedir.
Farklılaştırma ve odaklanma stratejisinde ise, anlamlı fark yaratacak bir
değişim yaşanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Rekabet stratejileri, çevresel faktörler, kriz, yat kiralama, deniz turizmi

Kaynakça

• Akan, O.,Allen, R. S., Helms, M. M. ve Spralls, S. A. (2006). Critical Tactics for Implementing Porter’s Generic Strategies. Journal of Business Strategy, 27 (1), 43-53.
• Alcover, A., Alemany, M., Jacob, M., Payeras, M., Garcia, A. ve Ribez, L. M. (2011). The Economic Impact of Yacht Charter Tourism on the Balearic Economy. Tourism Economics, 17 (3), 625-638.
• Allen, R. S. ve Helms, M. M. (2006). Linking Strategic Practices and Organizational Performance To Porter’s Generic Strategies. Business Process Management Journal, 12(4), 433-454.
• Atlay Işık, D. (2011). Yat Turizminde Holistik Pazarlama ve Türkiye için Faklılaştırma Stratejileri, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Avcı, U. (2012). İşletme Düzeyinde Stratejiler, İçinde: F. Okumuş, M. Koyuncu ve E. Günlü), İşletmelerde Stratejik Yönetim. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Blumentritt, T. ve Danis, W. M. (2006). Business Strategy Types and Innovative Practices, Journal of Managerial Issues, 18(2), 274-291.
• Burns, T ve Stalker, G.M. (1994). Management of Innovation, New York: Oxford University.
• Chandler, A. D. (1962). Strategy and Structure: Chapters in the History of the American Industrial Enterprise, Cambridge: MIT Press.
• Dess, G. D. ve Davis, P. S. (1984). Porter’s (1980). Generic Strategies as Determinants of Strategic Group Membership and Organizational Performance. Academy of Management Journal, 27, 467-488.
• Diakomihalis, M. N. (2007). Greek Maritime Tourism: Evolution, Structures and Prospects. Maritime Transport: The Greek Paradigm içinde. Research in Transportation Economics, 21, 419-455.
• Dinçer, Ö. (2007). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, İstanbul: Alfa Yayınları.
• Emery, F. E. ve Trist, E. (1965). Causal texture of organizational environments, Human Relation, 18, 21-32.
• Eren, E. (2013). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, İstanbul: Beta Yayınları.
• Evans, N.,Campbell, D. ve Stonehouse, G. (2003). Competitive Strategy and Strategic Direction for Travel and Tourism Organizations, Strategic Management for Travel and Tourism. Oxford: Butterworth-Heinemann Publisher.
• Glueck, W. F. (1980). Business Policy and Strategic Management, New York: McGraw Hill.
• Hatipoğlu, C. (2011). Kriz Dönemlerinde Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde (KOBİ’lerde) İzlenen Rekabet Stratejileri ve Bir Uygulama. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Niğde.
• Henderson, R. ve Mitchell, W. (1997). The Interactions of Organizational and Competitive Influences on Strategy and Performance, Strategic Management Journal, 18(1), ss.5-14.
• Herbert, T. T. ve Deresky, H. (1987). Generic Strategies: an Empirical Investigation of Typology Validity and Strategy Content, Strategic Management Journal, 8(2), ss.135-147.
• Hitt, M., Ireland, R. D. ve Hoskisson, R. E. (1999). Strategic Management: Competitiveness and Globlization: Concepts and Case, Cincinati: Southwestern College.
• Jaradat, S., Almomani, S., Bataineh, M. (2013). The Impact of Porter Model`s Five Competence Powers on Selecting Business Strategy: An Empirical Study on Jordanian Food Industrial Companies, Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 5(3), ss. 457-470
• Kalaycı, Ş. (2016). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayıncılık.
• Koçel, T. (2014). İşletme Yöneticiliği, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Köseoğlu, A., Topaloğlu, C., Parnell, A. ve Lester, L. (2013). Linkages Among Business Strategy, Uncertainty and Performance in the Hospitality Industry: Evidence from an Emerging Economy, International Journal of Hospitality Management, 34, ss.81-91.
• Lo, F. Y. (2013). The dynamic adjustment of environment, strategy, structure, and resources on firm performance, International Entrepreneurship and Management Journal, 9(2), 217-227
• Luković, T. (2012). Nautical Tourism and Its Function in the Economic Development of Europe. (Der. Murat Kasımoğlu), Visions for Global Tourism Industry - Creating and Sustaining Competitive Strategies içinde (s. 399-431).
• Miles, R. E. ve Snow, C. C. (1978). Organizational Strategy, Structure, and Process, New York: West Publishing.
• Miller, D. ve Friesen, P.H. (1984). Organizations: A Quantum View, Englewood Gliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Naktiyok, A. ve Karabey, C. N. (2007). İşletmelerin Maddi Olmayan Kaynakları ve Çevresel Olumsuzluk Algıları İle Stratejik Yönelimleri Arasındaki İlişki, 62(4), 203-225.
• Okumus, F., Altinay, L. ve Chathoth, P. (2010). Strategic Management for Hospitality and Tourism, UK: Butterworth-Heinemann.
• Okumus, F. ve Karamustafa, K. (2005). Impact of an economic crisis, Evidence from Turkey, Annals of Tourism Research, 32(4): 942-961.
• Orams, M. (1999). Marine Tourism: Development, Impacts and Management. London: Routledge. Örnekli, Y. (2010). Sürdürülebilir Rekabetçi Avantaj Çerçevesinde Çevre – Strateji – Yapı – Performans İlişkisi: Bilgi Ve İletişim Teknolojileri Sektöründe Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi, SBE İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Özer Sarı, F. (2013). Marina İşletmeciliği. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Özsomer, A., Calantone, R.J. ve Di Bonetto, A. (1997). What makes firms more innovative? A look at organizational and environmental factors?, Journal of Business and Industrial Marketing, 12(6), ss.400-416.
• Paker, S. ve Paker, N. (2016). Mürettebatlı Yat Kiralamada Sürdürülebilirliğin Sağlanması İçin Gereken Stratejik Pazarlama Kriterlerin Belirlenmesi, III. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu, 26-27 Şubat 2016 İzmir, Bildiriler Kitabı
• Paker, S. ve Özgezmez, Ö. (2014). Gulet Tatili ve Kadınların Gulet Tatili Satın Alma Tercihleri Üzerine Bir Araştırma, DEU Denizcilik Fakültesi Dergisi, 6(2), ss.101-113.
• Panayides, P. M. (2003). Competitive Strategies and Organizational Performance in Ship Management. Maritime Policy & Management and International Journal of Shipping and Port Research, 30 (2), 123-140.
• Pearce, J. A. ve Robinson, R. B. (2000). Strategic Management: Formulation, Implementation, and Control, Columbus, OH: Irwin/McGraw-Hill.
• Porter, M. (1985). Competitive Advantage, New York: Free Press.
• Porter, M. (2010). Rekabet Üzerine, (Çev. Kıvanç Tanrıyar), İstanbul: Optimist Yayınları.
• Porter, M. (2015). Rekabet Stratejisi: Sektör ve Rakip Analizi Teknikleri, (Çev. Gülen Ulubilgen), İstanbul: Aura Yayınları.
• Sakal, Ö. ve Aytekin, İ. (2014). Bireycilik-Toplulukçuluk Değerlerinin Başarı Amaç Yönelimlerine Etkisi Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(8), 45-66.
• Tabachnick B.G. ve Fidell, L. S. (2012). Using Multivariate Statistics, (6.Baskı), USA: Pearson.
• Tanwar, R. (2013). Porter’s Generic Competitive Strategies. IOSR Journal of Business and Management, 15(1), 11-17.
• Tosun, C., Okumus, F. ve Fyall, A. (2008). Marketing Management Philosophies in a Developing Country Context, Annals of Tourism Research, 35(1): 127-147.
• Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2016). Rekabet Avantajı ve Strateji. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Yazıcı, M. (2013). Toplumsal Değişim ve Sosyal Değerler, Turkish Studies, 8(8), 1489-1501.
• Zahra, S.A. ve Covin, J.G. (1993). Business strategy, technology policy and firm performance, Strategic Management Journal, 14(6), 451-478.