CAREER ANALYSIS OF MARITIME TRANSPORTATION AND MANAGEMENT ENGINEERING GRADUATES: KARADENIZ TECHNICAL UNIVERSITY CASE

Yıl 2022, Cilt: 14 Sayı: 2, 206 - 235, 30.12.2022

Devran Yazır , Sefa Yay

https://doi.org/10.18613/deudfd.905382

Öz

DENİZ ULAŞTIRMA İŞLETME MÜHENDİSLİĞİ MEZUNLARI KARİYER ANALİZİ: KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Öz

Türk denizciliğine önemli sayıda zabit yetiştiren Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği (DUİM) Bölümü mezunlarının sektördeki konumları hakkında bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmada, mezunların kariyer planlamalarının öngörülebilmesi adına hipotezler oluşturulup bu hipotezlere SPSS paket programı ile analizler yapılarak cevaplar
aranmıştır. KTÜ mezunu gemiadamlarının mezuniyet senelerine göre açık deniz ve açık deniz haricinde istihdam edildikleri sektörler ve bu sektörlerdeki pozisyonları belirlenmiştir. Açık deniz, sektör dışı ve çalışmayanların haricinde kalan sektörler açık deniz dışı olarak adlandırılmıştır. KTÜ DUİM mezunlarının Açık denizin dışında istihdam edildikleri sektörler arasında en çok tercih edilen sektörlerin Kamu ve Denizcilik İşletmesi olduğu en az tercih edilen sektörlerin Tersanecilik ve Liman İşletmesi olduğu ortaya çıkmıştır. Tercih edilen sektörlerden Kamu sektöründe pozisyon-yeterlilik belgeleri ve pozisyon-mezuniyet senesi ile ilgili testler yapılmış ve aralarında kuvvetli ilişkiler olduğu sonucuna varılmıştır. Eğitim-Üniversite ve Denizcilik İşletmeleri sektörlerinde yeterlilik belgeleri-mezuniyet senelerinin aralarında kuvvetli ilişkiler içinde olduğu kanıtlanmıştır. KTÜ mezunu gemiadamlarının yeterlilik belgeleri ile sektörleri
arasındaki ilişkilerin güçsüz olduğu Ki-kare ve Simetrik Ölçüm testleri sonucunda elde edilmiştir. Ancak açık deniz dışı sektörlerdeki gemiadamlarının genellikle uzakyol 1. zabiti ve uzakyol kaptanı yeterlilik belgelerine sahip oldukları görülmüştür. Gemiadamlarının yeterlilik belgeleri ile çalıştıkları sektörler arasındaki güçsüz ilişkiler anlamlı bir sonuç vermemektedir. Ancak gelecekte yeni mezunların sektöre girmesi ve veri sayısının artması ile oluşabilecek değişimlerden sonra daha anlamlı sonuçlar elde edilebileceği düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler

KTÜ, DUİM, Gemiadamları, Denizcilik işletmeleri, Açık Deniz

Kaynakça

• Acar Z., Köseoğlu M. (2014). Lojistik Yaklaşımıyla Tedarik Zinciri Yönetimi, İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akduman, G., Karahan, G. ve Solmaz, M. S. (2018). İletişim Becerileri Üstünde Empati ve Psikolojik Sağlamlığın Etkisi: Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri ve Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Öğrencileriyle Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 3 (4), 765 – 775.
• Arslan, Ö. (2006). Türk Gemi Adamları için İnsan Kaynakları Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Bhattacharya, B. and Habtzghi, D. (2002). Median of the p-Value Under the Alternative Hypothesis. The American Statistician. 56 (3), 202-206.
• Beşikçi, E. B. ve Şıhmantepe, A. (2020). Gemi Adamlarının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Düzeylerinde Farklılık Olan Demografik Faktörlerin Hiyerarşisi.Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (4), 1255–1265.
• Cramer, H. (1946). Mathematical Methods of Statistics. Princeton: Princeton University Press. 260-290.
• Çakıcı, A. ve Burak, A. (2019). Paternalist Liderliğin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Gemiadamları Üzerinde Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 17 (34), 323-347.
• Çalışkan, N. (2019). Uluslararası Denizyolu Taşımacılığının Türkiye Dış Ticaretine Etkisinin Analizi ve Diğer Taşıma Modlarıyla Rekabeti, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Doğan, Z. ve Beller Dikmen, B. (2018). Türkiye’deki Ulaştırma Sektörü ve Ulaştırma Türlerinin Karşılaştırılması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 11 (56), 758-770.
• Dumlu, S. (2019). Kişilerarası İletişimde Sosyal Etki ve Uyma Bağlamında Okyanus Aşırı Çalışan Gemi Adamları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Maramara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ertürk, E. (2020). A Qualıtatıve Study on Conflıct Reasons in Turkısh Seafarers’ Workplace. Dokuz Eylül University Marıtıme Faculty Journal. 12 (2), 200-218. Eymen, U. E. (2007). SPSS 15.0 Veri Analiz Yöntemleri. İstatistik Merkezi Yayın No: 1.
• Fisher, R. A. (1922). On the Interpretation of χ 2 from Contingency Tables, and the Calculation of P. Journal of the Royal Statistical Society. 85 (1). 87–94.
• Germir, H. N. (2019). Polar Kod Uygulamasının Dünya Ticareti Üzerine Etkileri. Denizcilik ve Deniz Güvenliği 2019 Forumu. Girne, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. 353-368.
• Gordon, J. R. (1991). A Diagnostic Approach to Organisational Behavior. Boston: Allyn and Bacon.
• Hanhan, U. ve Arslan, T. (2007). İzmir’de Konuşlanmış Denizcilik Şirketlerinin Gemiadamlarına Yönelik İnsan Kaynakları Politikalarının Analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9 (3), 1-18.
• Karadağ, Z. (2019). Denizcilik Sektöründe Çalışan Gemi Adamları ve Kara Personelinin Psikolojik Belirti Düzeylerinin, Çalışma Koşulları ile Birlikte İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Kılıç, K. (2013). Duygusal Zekanın Gemi Adamlarının İş Performansına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Köseoğlu, B. (2010). Uzakyol Güverte Zabitlerinin Kariyer Planlama Ölçütleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bölümü Mezunları (1999–2008) Üzerine Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kul, S. (2014). İstatistik Sonuçlarının Yorumu: p Değeri ve Güven Aralığı Nedir. Türk Toraks Derneği. 11-13.
• Mamarasulov, O. (2009). Ulaştırma Sistemleri ve Politikalarının Ülke Ekonomilerindeki Rolü: Orta Asya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Oldenburg, M., Baur, X. and Schlaich, C. (2010). Occupational Risks and Challenges of Seafaring. Journal of Occupational Health. 52 (5). 249-256.
• Özdemir, Ü., Ece, N. J. ve Gedik, N. (2017). Türkiye’de Denizcilik Eğitiminin Geleceğine Yönelik Nicel Bir Çalışma Örneği. Journal of ETA Maritime Science. 5 (2), 154-170.
• Özer Çaylan, D. ve Bitiş Kayıran, E. (2019). İş Sağlığı ve Güvenliği Konulu Bilimsel Çalışmalarda Denizcilik Sektörünün Yeri. IV. Ulusal Liman Kongresi. İzmir, Türkiye.
• Özsağır, A. ve Akın, A. (2012). Hizmetler Sektörü İçinde Hizmet Ticaretinin Yeri ve Karşılaştırmalı Bir Analizi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 11 (41), 311-331.
• Öztürk, O. B., Turna, İ., Altınpınar, İ., Pirim, A. E. (2020). Gemiadamı Eğitiminde Rol Alan Eğitim Kurumlarına Yönelik Bir Çalışma: Denizci Eğitimciler. Turkish Studies. 15 (4), 2877-2891.
• Rosner, B. (2010). Fundamentals of Biostatistics. Cengage Learning, Inc; 7th edition.
• Şeremet, M. (2016). Denizcilik Programlarının İstihdam Boyutunun Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 6 (2), 261-267.
• Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson.
• Tanyaş, M., Düzgün, M. 2012. Uluslararası Lojistik Küresel Tedarik Zinciri Yönetimi, Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul, 398.
• Taşdelen, U., Aksoy, R. ve Çakmak, A. F. (2016). Gemiadamlarının İş-Aile ve Aile-İş Çatışmasına İlişkin Bir Saha Çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi. 8 (2), 217-241.
• Tavacıoğlu, L., Taç, U., Eski, Ö. and Gökmen, N. (2019). Burnout and Job Satisfaction Among Turkish Oceangoing Seafarers. International Maritime Health. 70 (4), 232-238.
• Uzunhan, R. İ. (2018). Mezunlarımızın Güncel Değerlendirmesi. Lisans Bitirme Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi, Trabzon.
• Yılmaz, F. ve İlhan, M. N. (2018, a). Türk Bayraklı Gemilerin Karıştığı Deniz Kazaları ve Denizcilere Etkilerine İlişkin Bir Analiz. Gemi ve Deniz Teknolojisi. 211. 80-95.
• Yılmaz, F. ve İlhan, M. N. (2018, b). Türk Denizcilik Sektöründe (Gemilerde) İş Sağlığı ve Güvenliği Durumu Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 3 (2), 25-41.
• Yılmaz, H., Başar, E. and Ayar, A. (2018). Investigation of the Changes in Perceived Sleep Quality and Quantity among Maritime Students in Relation to Long Term Sea Training. International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation. 12 (2), 291-298.
• Yorulmaz, M. ve Alkan, G. (2017). Denizcilik Öğrencilerinin Denizcilik Sektöründeki Kariyer Beklentilerinin ve Sektör Çalışma Koşulu Algılarının Analizi. Journal Of Social and Humanities Sciences Research. 4 (3), 471-480.
• Zorba, Y. (2016). Tükenmişlik Sendromu: Gemi Kaptanları ve Güverte Zabitleri Üzerine Tanımlayıcı Bir Çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi. 8 (1), 97-127.
• URL-1: ÖSYM. (2021). 2020-Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu. https://www.osym.gov.tr/TR,19431/2020-yuksekogretim-kurumlari-sinavi-yks-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html, E.T. 26.02. 2021.
• URL-2: KTÜ. (2021). Deniz Ulaştırma ve İşletme Mühendisliği Bölüm Tanıtımı. https://www.ktu.edu.tr/denizulastirma-bolumtanitimi, E.T. 10 01. 2021.
• URL-3: Piri Reis Üniversitesi. (2021). Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Bologna Program Bilgisi. https://www.pirireis.edu.tr/deniz-ulastirma-isletme-muhendisligi, E.T. 15.01.2021.
• URL-4: AcaStat Software. (2015). Applied Statistics Handbook. https://www.acastat.com/statboo