THE EFFECTS OF ALEXITHYMIA AND CERTAIN DEMOGRAPHIC VARIABLES ON ANXIETY, DEPRESSION, SOCIAL ISOLATION AND SOMATIZATION: A STUDY ON SEAFARERS

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 2, 172 - 210

İrem Bulut , Melek Astar

https://doi.org/10.18613/deudfd.1491419

Öz

The purpose of this study is to examine the anxiety, depression, social isolation, and somatization levels of seafarers according to their alexithymia levels, as well as how these variables differ based on demographic factors. Data were collected from a total of 137 seafarers, comprising 25 females and 112 males. The research utilized the Demographic and Vocational Information Form, Toronto Alexithymia Scale, Beck Anxiety Inventory, Beck Depression Inventory, Social Isolation Scale, Somatization Scale, and Interview Form. Analysis involved the use of the Kruskal-Wallis Test, Mann Whitney U Test, and Spearman Correlation Analysis. The analysis revealed that anxiety, depression, social isolation, and somatization scores varied according to alexithymia levels, with the highest scores observed in the pure alexithymic level group. While scores differed based on gender, marital status, presence of children they did not differ based on sailing status or ship department. Female seafarers had higher scores than males, unmarried individuals had higher scores than married ones, those without children had higher scores than those with children, and individuals with a history of psychological support had higher scores than those without. When examining the relationship between scores and sector-specific variables, it was observed that scores decreased with increasing age, years in the sector, and total years of service, while there was no relationship found with yearly sailing duration. Additionally, when examining the relationship between sector-specific variables and alexithymia levels, a relationship was found only in the group with no alexithymia.

Anahtar Kelimeler

seafarer, depression, anxiety, social izolation, alexithymia, somatization

ALEKSİTİMİ VE BAZI DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERİN KAYGI, DEPRESYON, SOSYAL İZOLASYON VE SOMATİZASYONA ETKİSİ: DENİZCİLER ÖRNEĞİ

Öz

Bu çalışmanın amacı denizcilerin aleksitimi düzeylerine ve bazı demografik değişkenlere göre kaygı, depresyon, sosyal izolasyon ve somatizasyonların incelenmesidir. Araştırmada 25 kadın, 112 erkek olmak üzere toplam 137 denizciden veri toplanmış olup, Demografik ve Mesleki Bilgi Formu, Toronto Aleksitimi Ölçeği, Beck Anksiyete Envanteri, Beck Depresyon Envanteri, Sosyal İzolasyon Ölçeği, Somatizasyon Ölçeği ve Görüşme Formu kullanılmıştır. Analiz için Kruskal-Wallis Testi, Mann Whitney U Testi, ve Spearman Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Analizlerde kaygı, depresyon, sosyal izolasyon ile somatizasyon puanlarının aleksitimi düzeylerine göre farklılaştığı, en yüksek puanın saf aleksitimik düzey grubuna ait olduğu görülmüştür. Cinsiyete, medeni duruma, çocuk varlığına göre puanlar farklılaşırken; seyirde olma durumu ve gemi içi bölüme göre farklılaşmamaktadır. Kadın denizcilerin puanları erkeklerden, bekarların puanları evlilerden, çocuğu olmayanların puanları çocuğu olanlardan, psikolojik destek geçmişi olanların puanları olmayanlardan daha yüksektir. Puanların sektöre özgü değişkenlerle ilişkisine bakıldığında; yaş, sektör senesi, toplam hizmet ayının artması ile puanlar düşmekteyken, yılda seyir süresiyle ilişki bulunmamaktadır. Sektöre özgü değişkenler ile ilişki aleksitimi düzeylerine göre incelendiğinde, yalnızca aleksitimi yok düzey grubunda ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

denizci, aleksitimi, depresyon, kaygı, sosyal izolasyon, somatizasyon

Kaynakça

• Ahn, D. ve Shin, D. H. (2013). Is the social use of media for seeking connectedness or for avoiding social isolation? Mechanisms underlying media use and subjective well-being. Computers in Human Behavior, 29(6), 2453-2462.
• Albert, P. R. (2015). Why is depression more prevalent in women? Journal of Psychiatry & Neuroscience: JPN, 40(4), 219–221. https://doi.org/10.1503/jpn.150205.
• Arslan, Ö. (2006). Türk gemi adamları için insan kaynakları yönetimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Ateş, A., Karadeniz, Ş. ve Esmer, S. (2010). Dünya konteyner taşımacılığı pazarında türkiye’nin yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 2 (2), 83-98.
• Bagby, R. M., Parker, J. D. A. ve Taylor, G. J. (1994) The twenty-item Toronto Alexithymia Scale—I. Item selection and cross-validation of the factor structure. Journal of Psychosomatic Research, 38(1), 23-32.
• Bankier, B., Aigner, M. ve Bach, M. (2001) Alexithymia in DSM-IV disorder: comparative evaluation of somatoform disorder, panic disorder, obsessive-compulsive disorder and depression. Psychosomatics, 42, 235- 240.
• Beck, A. T., Epstein, N., Brown, G. ve Steer, R. A. (1988) An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 56, 893- 897.
• Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J. ve Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4, 561–571. https://doi.org/10.1001/archpsyc.1961.01710120031004.
• Bell, A. S., Rajendran, D. ve Theiler, S. (2012). Job stress, wellbeing, work-life balance and work-life conflict among Australian academics. Electronic Journal of Applied Psychology, 8(1), 25-37.
• Black, D. W. ve Andreasen, N. C. (2011). Introductory Textbook of Psychiatry (5.ed.). American Psychiatric Pub.
• Boehlen, F.H., Herzog, W., Schellberg, D., Maatouk, I., Schoettker, B., Brenner, H. ve Wild, B. (2020). Gender-spesific predictors of generalized anxiety disorder symptoms in older adults; results of a large populationbased study. Journal of Affective Disorders, 1(262), 174-181.
• Borovnik, M. (2011), Occupational health and safety of merchant seafarers from kribati and tuvalu. Asia Pasific Viewpoint, 52(3), 333- 346.
• Bulut, İ. (2021). Denizcilik Psikolojisi. 7 Deniz Dergisi. 9(53). 88-90. https://drive.google.com/file/d/12GtutBGd10Jj5LQr4v3kKbOHun_3S2Et /view?usp=sharing.
• Carter, R. M., Wittchen, H. U., Pfister, H. ve Kessler, R. C. (2001). One year prevalence of subthreshold and threshold DSM-IV generalized anxiety disorder in a nationally representative sample. Depression and Anxiety, 13, 78- 88. https://doi.org/10.1002/da.1020.
• Craske, M. G., Stein, M. B., Eley, T. C., Milad, M. R., Holmes, A., Rapee, R. M. ve Wittchen, H. U. (2017). Anxiety disorders. Nature Reviews. Disease Primers, 3, 17024. https://doi.org/10.1038/nrdp.2017.24.
• Clark, D. A. ve Beck, A. T. (2011). The Anxiety and Worry Workbook: The Cognitive Behavioral Solution. New York: The Guilford Press.
• Clark, S. C. (2000). Work/family border theory: A new theory of work/family balance. Human Relations. 53(6), 747-770.
• Çelikbaş, B. ve Tatar, A. (2021). Yalnızlık ölçeği, yalnızlık tercihi ölçeği ve sosyal izolasyon ölçeği: geliştirme ve ilk geçerlik çalışmaları. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 7(43), 665-676. http://dx.doi.org/10.31576/smryj.847.
• Duruk, B. ve Sertel Berk, Ö. (2019). Fonksiyonel somatik sendromlar ve DSM5: Zihin beden yaklaşımı açısından bir değerlendirme. Klinik Psikoloji Dergisi, 3(2), 116-128.
• Dülgerler, Ş. (2000) İlköğretim okulu öğretmenlerinde somatizasyon ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Fennell, M. (1989). Depression. In Cognitive Behaviour Therapy for Psychiatric Problems (s. 169-235). New York: Oxford University Press.
• Grandjean, E. (1979). Fatigue in industry. British Journal of Industrial Medicine, 36(3), 175–186. https://doi.org/10.1136/oem.36.3.175.
• Güleç, H., Köse, S., Yazıcı Güleç, M., Çitak, S., Evren, C., Borckardt, J. ve Sayar, K. (2009) Yirmi soruluk Toronto Aleksimi Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi, Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 19(3): 213-219.
• Güleç, H. ve Yenel, A. (2010) 20 maddelik Toronto Aleksitimi Ölçeği Türkçe uyarlamasının kesme noktalarına göre psikometrik özellikleri, Klinik Psikiyatri, 13: 108-112.
• Güvendiren, H. (2020). Gemi adamlarında bağlanma stilleri ve belirsizliğe tahammülsüzlüğün ruhsal belirtilerle ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hacıcaferoğlu, S. (2013). Ortaöğretimde çalışan branş öğretmenlerinin yıldırma (mobbing) davranışlarına uğrama düzeyleri ile demografik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 111-128.
• Hayes-Mejia, R. ve Stafström, M. (2024). Wellbeing and Happiness and Their Association With Working Conditions at Sea: A Cross-sectional Study Among the Global Workforce of Seafarers. Inquiry: A Journal of Medical Care Organization, Provision and Financing, 61, 469580241256349. https://doi.org/10.1177/00469580241256349.
• Hemmingsson, T., Lundberg, M., Nilsson, R. ve Allbeck, P. (1997) Healthrelated selection to seafaring occupations and its effects on morbidity and mortality. American Journal of Industrial Medicine, 31, 662–668.
• Hisli, N. (1989a). Beck depresyon envanterinin geçerliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 22, 118-126.
• Hisli, N. (1989b). Beck depresyon envanterinin üniversite öğrencileri için geçerliği güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 23, 3-13.
• International Committee on Seafarers Welfare (ICSW). (2016). Guidelines for Mental Care Onboard Merchant Ships. https://www.shipownersclub.com/media/2016/12/ISWAN-Mental-Care- _A4-Guidelines-2016.pdf, Erişim Tarihi: 31.10.2024.
• Iverson, R. (2012). The mental health of seafarers. International Maritime Health, 63(2), 78–89.
• ISWAN. (2023). Annual Review 2022-23, https://www.iswan.org.uk/wpcontent/ uploads/ISWAN-2022-23-Annual-Review-1.pdf, Erişim Tarihi: 31.10.2024.
• IMEAK Deniz Ticaret Odası. (2022). 2022 Deniz Sektörü Raporu, İstanbul https://www.denizticaretodasi.org.tr/media/SharedDocuments/sektorrapor u/Denizcilik_Sektor_Raporu_2022_web_v2.pdf, Erişim Tarihi: 30.11.2018.
• Jezewska, M., Leszczyńska, I. ve Jaremin, B. (2006). Work-related stress at sea self estimation by maritime students and officers. International Maritime Health, 57(1-4), 66–75.
• Jin H. (2020). Internet based health intervention for seafarers on board. Yüksek Lisans Tezi, World Maritime University.
• Jonglertmontree, W., Kaewboonchoo, O., Morioka, I. ve Boonyamalik, P. (2022). Mental health problems and their related factors among seafarers: a scoping review. BMC Public Health, 22(1), 282. https://doi.org/10.1186/s12889-022-12713-z.
• Karadag, Z. (2019). Denizcilik sektöründe çalışan gemi adamları ve kara personelinin psikolojik belirti düzeylerinin, çalışma koşulları ile birlikte incelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Mersin.
• Karadavut, C. (2023). Denizcilikte Personel Kaynaklı Problemler. Denizcilik Psikolojisi Derneği Denizcilikte Verimlilik ve İnsan Faktörü Çalıştayı, https://www.denizcilikpsikolojisi.org/wpcontent/ uploads/2023/06/CALISTAY.pdf.
• Kelly, D., Steiner, A., Mazzei, M. ve Baker, R. (2019). Filling a void? The role of social enterprise in addressing social isolation and loneliness in rural communities. Journal of Rural Studies, 70(2019), 225-236.
• Keskin, A., Ünlüoğlu, İ., Bilge, U. ve Yenilmez, Ç. (2013). Ruhsal bozukluklar yaygınlığı, cinsiyet göre dağılımı ve psikiyatrik destek alma ile ilişkisi. Nöropsikiyatri Arşivi, 50(4), 344-351. https://doi.org/10.4274/npa.y6522.
• Koç, M. (2016). Depressif (Çökkünlük) Bozukluklar. Gürhan, N. (Ed.), Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği (s. 475-538). Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara.
• Kojima M. (2012). Alexithymia as a prognostic risk factor for health problems: A brief review of epidemiological studies. BioPsychoSocial Medicine, 6(1), 1-9.
• Kök, S. (2006). İş yaşamında psiko-şiddet sarmalı olarak yıldırma. Erzurum: Atatürk Üniversitesi. 14. Yönetim Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, s 161-170.
• Kurt, Ö (2010). Gemide çalışma koşullarının gemi adamları üzerindeki olumsuz etkileri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Lefkowitz, R. Y. ve Slade, M. D. (2019). ITF Seafarers Trust & Yale University Seafarer: Mental Health Study. https://seafarerstrust.org/sites/default/files/node/publications/files/ST_Me ntalHealthReport_Final_Digital-1.pdf.
• Lipowski, Z. J. (1987). Somatization: the experience and communication of psychological distress as somatic symptoms. Psychotherapy and Psychosomatics, 47(3-4), 160-167.
• Mackenzie, C. S., Reynolds, K., Chou, K. L., Pagura, J. ve Sareen, J. (2011). Prevalence and correlates of generalized anxiety disorder in a national sample of older adults. The American Journal of Geriatric Psychiatry 19, 305-315.
• McVeigh, J., MacLachlan, M., Stilz, R. ve Cox, H. (2017). Positive psychology and well-being at sea. Maritime Psychology, 19-47.
• Melbye, A. ve Carter, T. (2017). Seafarers’ depression and suicid. International Maritime Health, 68(2), 108–114.
• Morrice, J. ve Taylor, R. (1978). The ıntermittent husband syndrome. New Society, 12-13.
• Nittari, G., Tomassoni, D., Di Cani-Traini, E., Pirillo, İ., Mincacchi, A. ve Amenta, F. (2019). Overweight Among Seafarers Working On Board Merchant Ships, BMC Public Health: Italy.
• Oldenburg, M., Jensen, H. ve Wegner, R. (2013). Burnout syndrome in seafarers in the Merchant marine service. International Archives of Occupational and Environmental Health, 86, 407–416.
• Olufemi, O. O. (2017). Social isolation in the elderly; Physical activity to the rescue. Dev Disabil, 1(1), DIDD.000502.
• Özalp, M. ve Ümmet, D. (2022). Türk gemi adamlarında psikolojik iyi oluşun kişilik özelikleri ve belirsizliğe tahammülsüzlük değişkenlerine göre incelenmesi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 1395-1413.
• Özcan, M., Uğuz, F. ve Çilli, A. S. (2006). Ayaktan psikiyatri hastalarında yaygın anksiyete bozukluğunun yaygınlığı ve ek tanılar. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(4), 276-285.
• Özenli, Y., Yoldaşcan, E., Topal, K. ve Özçürümez, G. (2009). Türkiye’de bir eğitim fakültesinde somatizasyon bozukluğu yaygınlığı ve ilişkili risk etkenlerinin araştırılması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(2), 131-136.
• Pan, L., Li, L., Peng, H., Fan, L., Liao, J., Wang, M., Tan, A. ve Zhang, Y. (2022). Association of depressive symptoms with marital status among themiddle-aged and elderly in Rural China-Serial mediating effects of sleep time, pain and life satisfaction. Journal of Affective Disorders, 303, 52–57. https://doi.org/10.1016/j.jad.2022.01.111.
• Rachman, S. (2004). Fear of contamination. Behaviour Research and Therapy, 42, 1227-1255.
• Rathi, S. (2017). The business case for prioritising employee mental health. LSE Management. [Blog post], https://blogs.lse.ac.uk/management/2017/05/04/the-business-case-forprioritising- employee-mental-health/
• Rief, W., Heuser, J. ve Fichter, M. M. (1996) What does the Toronto Alexithymia Scale TAS-R measure? J Clin Psychol, 52, 423-429.
• Saariaho, A. S., Saariaho, T. H., Mattila, A. K., Karukivi, M. ve Joukamaa, M. I. (2015). Alexithymia and Early Maladaptive Schemas in chronic pain patients. Scandinavian Journal of Psychology, 56(4), 428-437.
• Sağlık Bakanlığı. (2021). Anksiyete Bozuklukları Klinik Protokolü anksiyete-bozukluklari-klinik-protokolupdf.pdf (saglik.gov.tr).
• Sampson, H. ve Ellis, N. (2019). Seafarers International Research Centre: Seafarers’ Mental Health and Wellbeing, https://iosh.com/media/6306/seafarers-mental-health-wellbeing-fullreport. pdf.
• Sanz-Trepiana, L., Bost, E., Jégo, C., Lucas, D. ve Fort, E. (2024). Aggression, psychological violence and sexual harassment in seafarers in France. International Maritime Health, 75(2), 121–134. https://doi.org/10.5603/imh.99382.
• Seafarers Hospital Society (2015). The Women Seafarers’ Health and Wellbeing Survey, http://seahospital.org.uk/wpcontent/ uploads/2015/10/women-seafarers-health-and-welfare-survey-1- 1.pdf.
• Sifneos, P. E (1972). Is dynamic psychotherapy contraindicated for a large number of patients with psychosomatics disease? Psychotherapy Psychosomatics, 21, 133- 136.
• Sifneos, P. E. (1996). Alexithymia, past and present, American Journal of Psychiatry, 153(7), 137-142.
• Solmaz, M., Sayar, K., Özer, Ö. A., Öztürk, M. ve Acar, B. (2000). Sosyal fobi hastalarında aleksitimi, umutsuzluk ve depresyon: Kontrollü bir çalışma. Klinik Psikiyatri, 3, 235-241.
• Stanley, E. A, Schaldach, J. M., Kiyonaga, A. ve Jha, A. P. (2011). Mindfulness-based mind fitness training: A case study of a high-stress predeployment military cohort. Cognitive and Behavioral Practice, 18(4), 566–576.
• Sürer, E. G., Özkaya, G. G., Tavacıoğlu, L. ve Taç, U. (2016). Intermittent husband syndrome analysis for seafarers and their families. Altan et al. (Ed.) In The Second Global Conference on Innovation in Marine Technology and the Future of Maritime Transportation (s. 735-739). Muğla, Türkiye.
• Svetina, M., Perkovič, M., Yang, C., Gu, Y., Mindadze, A., Mikeltadze, N., Davitadze, L. ve Gabedava, G. (2024). Factors Impacting Seafarers' Mental Health and Career Intentions. Inquiry: A Journal of Medical Care Organization, Provision and Financing, 61, 469580241229617.
• Tang, W., Hu, T., Yang, L. ve Xu, J. (2020). The role of alexithymia in the mental health problems of home-quarantined university students during the COVID-19 pandemic in China. Personal. Individ, Differ. 165, 110131. doi: 10.1016/j.paid.2020.110131.
• Tavacıoğlu, L., Eski, Ö., Demir, B., Gökmen, N. ve Algan, M. (2020). The non-technical skills of bridge officers on ship navigation: An assessment in terms of interpersonal skills. Indian Journal of Science and Technology, 13(46), 4587-4594.
• Tezcan, Ö., Kan, E. ve Atik, O. (2020). A study on working and living conditions of Turkish seafarers. Journal of ETA Maritime Science, 8(1), 22-37.
• Ulusoy, M., Sahin, N. H. ve Erkmen, H. (1998). Turkish version of the Beck Anxiety Inventory: psychometric properties. Journal of Cognitive Psychotherapy, 12(2), 163-172.
• Ünal, S. ve Özcan, E. (2000). Depresyonda hazırlayıcı, ortaya çıkarıcı ve koruyucu etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 1, 41-47.
• Wang, L., Ye, J. H., Lee, Y. S. ve Miao, C. J. (2022). Analysis of influencing factors of subjective career unsuccessfulness of vocational college graduates from the Department of Navigation in China. Frontiers in Psychology, 13, 1015190. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.1015190.
• Whisman, M. A. ve Baucom, D. H. (2012). Intimate relationships and psychopathology. Clinical Child and Family Psychology Review, 15(1), 4– 13. https://doi.org/10.1007/s10567-011-0107-2.
• WHO. (2021). Comprehensive Mental Health Action Plan 2013-2030. https://www.who.int/publications/i/item/9789240031029.
• Wood, H.C. ve Scott, H. (2016). Sleepyteens: social media use in adolescence is associated with poor sleep quality, anxiety, depression and low self-esteem. J. Adolesc. 51, 41–49. http://dx.doi.org/10.1016/j.adolescence.2016.05.008.
• Wool, C. A. ve Barsky, A. J. (1994). Do women somatize more than men?: Gender differences in somatization. Psychosomatics, 35(5), 445-452.
• Wu, S., Chai, W., Zhang, J., Wang, Y., Quyan, Q. ve Lin, S. (2014). Status of job burnout and its influential factors in seafarers. Chinese Journal of Industrial Hygiene and Occupational Diseases, 32(6), 411- 414.
• Yıldırım, H. ve Tavacıoğlu, L. (2017). Behavioral dimensions of seafarers and self-confidence analysis. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, 9, 33-44.