AN EVALUATION OF THE VIEWS OF ISLAMIC THINKER AL-BALKHI (849-934) WITHIN THE CONTEXT OF MODERN PSYCHOLOGY

Yıl 2016, Din Psikolojisi Özel Sayı, 271 - 309, 15.04.2016

Orhan Gürsu

https://doi.org/10.21054/deuifd.284620

Cited By: 3

Öz

Studies have been
done in both traditional and modern sources regarding physical and mental
health of human beings because it has long been a field of interest of
humanity. Especially in today's rapid life cycle because of modern life, an
increase in psychological problems, anomie, the quest for meaning have
highlighted the importance of physical and mental health. Today at the point we
have reached, we can easily say that there is significant knowledge about
physical and mental health in both theoretical and practical areas. The topic
is also an important element in the area of Islamic culture of research.
However, it is difficult to say that there is enough information on this issue
because Islamic traditional sources are not being focused on enough and what
Islamic tradition says about the topic is mostly overlooked. However,
throughout centuries, Islamic scholars have contributed significantly to human
physical and mental health with the inspirations drived from the Holy Qur’an.
Nevertheless, it is pleasing to see that recently, there is a growing interest
and research in this field. In this paper, Ahmed Abu Zayd al-Balkhi's (849-934)
ideas about mental health in his work “Sustenance
for Body and Soul” are examined and evaluated in accordance with the
findings of modern psychology.

Anahtar Kelimeler

Psychology, psychotherapy, tradition, Balkhi, cognitive therapy

İSLAM DÜŞÜNÜRÜ BELHİ’NİN (849-934) RUH SAĞLIĞINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİNİN MODERN PSİKOLOJİ DOĞRULTUSUNDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Beden ve ruh
sağlığı öteden beri insanlığın ilgi alanına girmiş, konuyla ilgili hem
geleneksel hem de modern kaynaklarda araştırmalar yapılmıştır. Bilhassa
günümüzde modern hayatın bir getirisi olarak hızlı yaşam döngüsü, psikolojik
problemlerin artması, anomi, anlam arayışları gibi nedenler beden ve ruh
sağlığının önemini ön plana çıkarmıştır. Bugün geldiğimiz noktada teorik ve
pratik alanlarda beden ve ruh sağlığına yönelik elimizde ciddi bir bilgi
birikiminin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Konu aynı zamanda İslam
kültürünün de araştırma sahası içinde yer alan önemli bir unsurdur. Ancak kadim
geleneksel kaynakların yeterince incelenmemiş olması ve İslam geleneğinin bu
konuda neler söylediği üzerinde pek durulmamış olması nedeniyle elimizde çok
fazla bir bilginin olduğunu söylemek güçtür. Oysaki asırlardan beri İslam
âlimleri Kur'an-ı Kerimden aldıkları esinle insanın beden ve ruh sağlığına
ciddi açılımlar kazandırmışlardır. Yine de son zamanlarda bu alana artan bir
ilgi ve araştırmaların olduğunu görmek sevindiricidir. Bu çalışmada Ebu Zeyd
Ahmed El- Belhi'nin (849-934) "Beden ve Ruh Sağlığı" eserindeki ruh
sağlığına yönelik görüşleri modern psikoloji bilimi bilgileri doğrultusunda ele
alınıp değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Psikoloji, psikoterapi, gelenek, Belhi, bilişsel terapi

Kaynakça

• Ackermann RT, Rosenman MB, Downs SM (2005) “Telephonic Case-Finding Of Major Depression İn A Medicaid Chronic Disease Management Program For Diabetes and Heart Failure.” Gen Hosp Psychiatry, 27(5): 338-343.
• Aldag, R. J., Fuller, S. R. (1993). “Beyond Fiasco: A Reappraisal Of The Groupthink Phenomenon And A New Model Of Group Decision Processes”. Psychological Bulletin 113, pp. 533–552.
• Arkowitz, Hal, (2003). “A Common Factors Therapy For Depression”, Handbook Of Psychotherapy Integration içinde. Oxford Unıversıty Press.
• Austin, Diane. (2009). Theory And Practice Of Vocal Psychotherapy : Songs Of The Self. London, Jessica Kingsley Publishers.
• Bandura A. (1995). Self-Efficacy In Chancing Societies, Cambridge University Press.
• Bandura A., (1972). “Social Learning Teory”, General Learning Press, New York.
• Barnes PJ, Johnson B, Klim JB. (1996). “The Costs Of Asthma.”, Eur Respir J, 9: pp 636–642.
• Beck T. A., Emery G., (2006), Anksiyete Bozuklukları ve Fobiler. (Çev. Veysel Öztürk), Litera Yayıncılık, İstanbul.
• Beck, Aaron T. MD (1963). “Thinking and Depression: I. Idiosyncratic Content And Cognitive Distortions”, Arch Gen Psychiatry, 9 (4): 324-333.
• Belhi, Ebu Zeyd Ahmed, (2012), Beden ve Ruh Sağlığı, (Çev. Muhammet Uysal), Endülüs Kitap, Ankara.
• Belhi, Ebu Zeyd, (2012a), Mesalihu'l- Ebdan ve'l-Enfüs: Beden ve Ruh Sağlığı, (Çevirenler: Nail Okuyucu, Zahit Tiryaki), Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, İstanbul.
• Budak, Selçuk, (2000). Psikoloji Sözlüğü, Bilim Ve Sanat Yay., Ankara.
• Campbell, Jennifer D., Loraine F. Lavalle, (2013). “Who Am I? The Role Of Self-Concept Confusion In Understanding The Behavior Of People With Low Self-Esteem”, Self-Esteem: The Puzzle Of Low Self-Regard, Edt. Roy F. Baumeister.
• Colon Beatriz, Abreu& Joan Pascale Toglia, (1987). “Cognitive Rehabilitation: A Model For Occupational Therapy”, American Journal Of Occupational Therapy, July, Vol. 41, 439-448.
• Darnley-Smith, Rachel, Patey, Helen M., (2003). Music Therapy. London, Sage Publications Inc.
• Demirtaş, H. A., (2004), "Sosyal Sınıflandırma, Kişilerarası Beklentiler ve Kendini Doğrulayan Kehanet", İletişim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 33-53.
• Dilbaz, N., (1997), "Sosyal Fobi", Psikiyatri Dünyası Dergisi, 1: 18-24.
• DSM-IV, (1994). Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Amerikan Psikiyatri Birliği, Washington DC, 4. Baskı, (1994'ten Çev. E. Köroğlu), Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Egan, G. (1994). Psikolojik Danışmaya Giriş. (Editör: Füsun Akkoyun). Ankara: Form Ofset.
• Erer, Sezer, Atici Elif, (2010). “Selçuklu ve Osmanlılarda Müzikle Tedavi Yapılan Hastaneler”, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 36 (1) 29-32.
• Erhan, B. (1997). "Obsesif-Kompulsif Bozukluk", Psikiyatri Dünyası 1. Ankara: 25-32.
• Eunice C. Wong, J. David Kinzie, And J. Mark Kinzie, (2009). “Stress, Refugees, And Trauma”, Asian American Psychology : Current Perspectives, By Taylor & Francis Group, Ltc S. 452.
• Fink, David Harold, (2009). Gerginlikten ve Öfkeden Çıkış Yolları, (Çev. Zeynep Öztürk), Alter Yay., Ankara.
• Freud, S., (2011). Haz İlkesinin Ötesinde, Ben ve İd. (Çev. Ali Babaoğlu), Üçüncü Baskı, Metis Yay., İstanbul.
• George V., (2013), “Cognitive Behavioural Therapy: A Transformative Approach To Negative Appraisals Of Religious Origin”, Psychological Thought, , London, Vol. 6(1), 62–74.
• Goodwin RD, Pine DS. (2002). “Respiratory Disease and Panic Attacks Among Adults İn The United States”, Chest Journal, Vol: 122: No: 2, 645-50.
• Grendell RN., (2000). “Psychologic Aspects Of Physiologic İllness”, In:. Psychiatric Mental Health Nursing. Fortinash KM, Holoday-Worret PA (Eds), 2nd Ed. St. Louis: Mosby Year Book.
• Güleç, Cengiz, (2009). Pozitif Ruh Sağlığı, Arkadaş Yay., Ankara.
• Hersen Michel, (2002). Encyclopedia Of Psychotherapy, Elsevier Science Press.
• Hilliard, R.E., (2001). “The Effects Of Music Therapy-Based Bereavement Groups On Mood And Behavior Of Grieving Children: A Pilot Study.”, Journal Of Music Therapy, 38 (4) (2001), pp. 291–306.
• Holland, Stephen, (2004). “Bütüncül Bilişsel Terapi”, Bilişsel Terapi ve Uygulamaları İçinde, Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Ishida T,Ogiuchi Y., (2002). “Psychological Determinants Of Brightness Of A Space- Perceived Strength Of Light Source And Amount Of Light In The Space”, Journal Of Light and Visual Environment, 26, 2, 29-35.
• İbn Bahtişu, (2014). Tıp Sanatı ve Nefsin Halleri, (Çev. Abdulkadir Coşkun), Litera Yay., İstanbul
• İbn Haldun, (2009). Mukaddime, Cilt 1, (Çev. Süleyman Uludağ), Dergah Yay., İstanbul
• İbn Hazm, (2012). Ahlak ve Davranış Tarzları, Nefislerdeki Ahlaki Hastalıkların Tedavisi, (Çev. Mustafa Çağrıcı), TDV Yay., Ankara.
• İbn Miskeveyh, (2013). Ahlak Eğitimi, (Çev. Abdulkadir Şener, Cihat Tunç, İsmet Kayaoğlu), Büyüyen Ay Yay., İstanbul.
• İbn Sina, (2011). Mutluluk ve İnsan Nefsinin Cevher Olduğuna İlişkin On Delil. (Çev. Fatih Toktaş), TDV Yay., Ankara.
• Jerome D. Levin, (2013). Living With Chronic Depression: A Rehabilitation Approach, International Psychotherapy Institute E‐Books.
• Kielhofner, Gary, (2009). Conceptual Foundations Of Occupational Therapy Practice, 4th Ed., Davis Company Press.
• Kierkegaard, Sören, (1996). Ölümcül Hastalık Umutsuzluk, Ayrıntı Yayınları İstanbul.
• Kindi, Ya’kup B. İshak, (2012). Üzüntüden Kurtulmanın Yolları, (Çev, Mustafa Çağrıcı), TDV Yay., Ankara.
• Korkmaz, İ. (2002). “İstenmeyen Davranışların Önlenmesi”, Sınıf Yönetimi, (Ed.: Zeki Kaya), Pegem Yay. Ankara.
• Kutluer, İlhan (1992). “Ebû Zeyd Ahmed B. Sehl El-Belhî”, DİA, Cilt: 5, S. 412-414.
• Leahy L. R., (2004). Bilişsel Terapi ve Uygulamaları, Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Leahy L. R., (2007). Bilişsel Terapi Yöntemleri, (Çev. Hakan Türkçapar, Ertuğrul Köroğlu), Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
• Marjore C. Feinson; Adi Meir, (2012). “Disordered Eating and Complexities Of Cultural Origin: A Focus On Jews From Muslim Countries”, Eating Behaviors 13. P. 136-148.
• Melanie J. V. Fennell, (2005). “Low Self-Esteem”, In Encyclopedia Of Cognitive Behavior Therapy, Edit. Arthur Freeman, Springer Link Publ. Pp 236-240.
• Mercier M. A., (2004), "Panik Bozukluk", Bilişsel Terapi ve Uygulamaları İçinde, Litera Yayıncılık, İstanbul.
• Oğuz K., Hüseyin Y., (2011), "Depresyon ve Anksiyete Bozuklukları". Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, İstanbul, Cilt: 45, Sayı: 2, ,S. 65.
• Onur, Bekir, (2008). Gelişim Psikolojisi, 8. Baskı, Imge Yayınevi, İstanbul.
• Özkan İshak, (1994). “Benlik Saygısını Etkileyen Etmenler”, Düşünen Adam Dergisi, 7 (3): 4-9.
• Özkan Sedat, (1990). Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon – Liyazon”. Psikiyatri Klinik Psikofarmokloji Bülteni, 1-1, s. 10-17
• .
• Razi, Ebu Bekir, (2004). Ruh Sağlığı (Et-Tıbbu’r-Ruhani). (Çev. Hüseyin Karaman), İz Yay., İstanbul.
• Rector, Neil A., (2010). Cognitive-Behavioural Therapy : An Information Guide, Centre For Addiction And Mental Health Publising.
• Robert J. U., Stephen M. S., Susan G. L., (2004), Psychodynamic Psychotherapy Principles and Techniques Of Brief, Intermittent, And Long-Term Psychodynamic Psychotherapy, Third Edition American Psychiatric Publishing.
• Shyh, Shin W., (2008), "The Relations Of Cognitive Triad, Dysfunctional Attitudes, Automatic Thoughts, and Irrational Beliefs With Test Anxiety", Curr Psychol 27:177–191.
• Stevan L. N., W.B. J., Albert E., (2001), Counseling and Psychotherapy With Religious Persons: A Rational Emotive Behavior Therapy Approach. Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers Mahwah, New Jersey, London.
• Sülemi, Ebu Abdurrahman, (2012). Ruhun Hastalıkları ve Çareleri, (Çev. Cemal Aydın), Türk Edebiyat Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Şahin, Hülya, (2005), "Öfke ve Öfke Denetiminin Kuramsal Temelleri", Süleyman Demirel Üniversitesi Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10): 1–22.
• Tekkaş, Kader, Bilgin, Hülya (2010). "Psikiyatri Servislerinde Kullanılan Profesyonel Kontrol Yöntemleri: Kullanım Nedenleri, Türleri, Uluslararası Uygulamalar ve Algılamalar", Türk Psikiyatri Dergisi, 21(3): 235-237.
• Tezcan, Ertan, (2000). “Depresyonun Ayırıcı Tanısı”, Duygudurum Dizisi Dergisi, 2: 77-98.
• Turkington, Carol, (2002). The Encyclopedia Of The Brain and Brain Disorders, Second Edition, Facts On File, Inc.
• Tükel Raşit, (2002), "Panik Bozukluğu", Klinik Psikiyatri Dergisi, Ek 3: 5-13.
• Uludağ, Zekeriya, Odacı, Hatice, (2002), “Eğitim Öğretim Faaliyetlerinde Fiziksel Mekan”, Milli Eğitim Dergisi, S. 153-154.
• Vardar, Erdal, (2000). “Obsesif Kompulsif Bozukluğun Genetiği”, Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, Cilt: 10, Sayı: 3:153-159.
• Wolberg, L. R., (2013), The Technique Of Psychotherapy, International Psychotherapy Institute E-Books.
• Yalom, İ., (1999), Varoluşçu Psikoterapi, Kabalcı Yayınları, İstanbul.
• Zimbardo, Philip G., (1979). Psychology and Life, Tenth Edition, Scott, Foresman And Company.