Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

THE COMMON METHODOLOGICAL ERRORS IN STYLISTIC ANALYSIS

Yıl 2019, Sayı: 50, 187 - 208, 15.12.2019
https://doi.org/10.21054/deuifd.580220

Öz

The methodological approach
is one of the most important approaches in literary analysis. Despite the
spread of this approach among the researchers, however, we find that some
stylistic applications in many of the critical research are not without
systematic errors which come from the misconception of some of the basic tools
that the methodological method based on them. Therefore, we study in this
research an important issue. It is revealing these systematic errors in the
exhibition of the methodological analysis of literary texts. In this study, we
will not discuss the details of the first evolution of stylistic approach, it
is in the books. But, we look at a phenomenon that the researchers left behind
and we redress it in this article. It is the defect that resulting from the
misinterpretation of stylistic analysis tools. Some of these errors are: misuse
of the statistical tool, ignore the data of the linguistic replacement, confuse
between stylistic approach and traditional concept of style and the failure to
understand the structural deviation. The most important thing we mean by this
study is to help researchers to understand stylistics that correspond to the
correct rules of the method of literary criticism
.

Kaynakça

  • المصادر والمراجعاختيار، أسامة، أهميَّة التَّحليل الأسلوبيِّ للنُّصوص الأدبيَّة ومراحلُه، مجلة التَّربيَّة، قَطَر، الدَّوحة، العددان 135 -136، ديسمبر 2000 مارس2001.البياتي، عبد الوهاب، كلمات لا تموت، دار الآداب، بيروت، ط2، د.ت.جيرو، بيير، الأسلوبية، ترجمة منذر عياشي، مركز الإنماء الحضاري، سورية، 1994.درويش، أحمد، الأسلوب والأسلوبية، مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.الشايب، أحمد، الأسلوب دراسة بلاغية تحليلية لأصول الأساليب العربية، مكتبة النهضة المصرية، القاهرة، ط8، 1991.الطرابلسي، محمد الهادي، خصائص الأسلوب في الشوقيَّات، الرسميَّة، تونس، 1991.عزت، علي، الاتجاهات الجديدة في علم الأساليب، دار أبي الهول، القاهرة، 1996.عياد، شكري، قراءة أسلوبية في شعر حافظ، مجلة فصول، المجلد الثالث، العدد2، 1983.عياد، شكري، مدخل إلى علم الأسلوب، دار أصدقاء الكتاب، القاهرة، 1998.فضل، صلاح، ظواهر أسلوبية في شعر شوقي، مجلة فصول، المجلد الأول، العدد4، 1981.فضل، صلاح، علم الأسلوب وصلته بالعلوم الأخرى، مقالة في مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.فضل، صلاح، علم الأسلوب، دار الشروق، مصر، ط1، 1998.مانويل، فيتور، الأسلوبية علم وتاريخ، ترجمة سليمان العطار، مقالة في مجلة فصول، المجلد1، العدد1، 1981.المسدي، عبد السلام، الأسلوب والأسلوبية، الدار العربية للكتاب، تونس، 1982.مصلوح، سعد، من الجغرافية اللغوية إلى الجغرافية الأسلوبية، مجلة عالم الفكر، المجلد22، العدد3، مارس، 1994.Alonso, Amado, Poesiay Estilo De Pablo Neruda, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1968.Bally, Charles, Traité De Stylistique Française, Librairie Klincksick, Paris, 1951. De Saussure, Ferdinand, Cours De Linguistique Generale, Payot, Paris, 1967.Guiraud, Pierre, La Stylistique, presses Universitaires De France, Paris, 1972.Jean, Dubois, Dictionnaire De Linguistique, Larousse, Paris, 1991.Leo Spitzer, Etudes De Style, Paris, 1970.Mounin, Georges, Clefs Pour Linguistique, Ed. Seghers, Paris, 1968.Riffaterre, Michael, Essais De Stylistique Structural, Flammarion, Paris, 1971.Vossler, Carl, The Spirit Of Language Civilization, Published By Routledge, London, 1932.
  • Derviş, Ahmed, el-uslûp ve’l-uslûbiyye, Mecelletu Fusûl, el-Mucelldu’l-Hâmis, el-aded 1, 1984.EKHTIAR, Ousama, Ehemmiyyetu’t-tahlîli’l-uslûbiyyi li’n-nusûsu’l-edebiyyeti ve merâhiluhu, Mecelletu’t-Terbiyye, Katar, Doha, el-adedâni 135-136, December 2000 March 2001.El-Mesdî, Abdusselam, el-uslûp ve’l-uslûbiyyeyu, ed-Dâru’l-Arabiyyetu li’l-Kitab, Tunus, 1982.Eş-Şâyeb, Ahmed, el-Uslûn dirâsetun belâğiyyeetun tahliliyyetun li usûli’l-esâlibi’I-Arabiyyeti, Mektebetu Nahdati’l-Mısriyye, el-Kahire, Sekinci Baskı, 1991.Et-Tarâbulsî, Muhammed el-Hâdî, Hasâisu’l-uslûb fi'ş-Şevkîyyât, er-Resmîyye, Tunus, 1991.Fadl, Salâh, İlmu’l-uslûb, Dâru’ş-Şurûk, Mısr, Birinci Baskı, 1998.Fadl, Salâh, Zavâhiru uslûbiyyetin fî şi’ri Şevkî, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 4, 1981.Giroux, Pierre, el-Uslûbiyye Tercüme Münzir Ayâşî, Merkezu’l-İnmâi’l-Hadari, Halep, Suriye, 1994.Iyâd, Şükrî, Kırâetun uslûbiyyetun fî şi’ri Hâfız, Mecelletu Fusûl, el-Mecelletu’s-Salis, el-Aded 2, 1983.Iyâd, Şükrî, Medhal ilâ ilmi’l-uslûb, Dâru Esdikâi’l-Kitâb, el-Kahire, 1998.İzzet, Ali, el-İtticâhâtu’l-cedidetu fî ilmi’l-esâlîb, Dâru Ebî’l-Hevl, el-Kahire, 1996.Manuel, Vitor, el-Uslûbiyyetu İlmun ve tarihun, Tercüme Süleyman el-Atar, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 1, 1981.Maslûh, Sa’d, Mine’l-coğrafiyyeti’I-luğaviyyeti ilâ’l-coğrafiyyeti’l-uslûbiyyeti, Mecelletu Âlemi’l-Fikr, el-Mucelled 22, el-Aded 3, March, 1994.

الأخطاء المنهجيَّة المتداوَلة في الإجراء الأسلوبيِّ

Yıl 2019, Sayı: 50, 187 - 208, 15.12.2019
https://doi.org/10.21054/deuifd.580220

Öz

المنهج الأسلوبيُّ
من المناهج المهمَّةِ في مجال التَّحليل الأدبيِّ، وعلى الرغم من انتشاره بين
الباحثين إلا أنَّنا نجد أنَّ بعضَ التَّطبيقات الإجرائيَّة الأسلوبيَّة في كثيرٍ
من البحوث النَّقديَّة لا تخلو من أخطاء منهجيَّةٍ تأتي من الفهم الخاطئ لبعض
الأدوات التي يقوم عليها هذا المنهج، لذلك أقمنا هذا البحثَ على قضيَّةٍ مهمَّةٍ
هي تتبُّعُ تلك الأخطاء المنهجيَّةِ المتداوَلةِ في معرض التَّحليل الأسلوبيِّ للنُّصوص
الأدبيَّة. لن نقف في هذا البحثِ عند تفصيلات النَّشأة الأوليَّة للمنهج الأسلوبيِّ؛
فهي مطروحةٌ في الكتب، لكنَّنا نلتفتُ إلى ظاهرة متروكةٍ تستدركُها هذه المقالةُ
هي الخلل النَّاتجُ من الفهم الخاطئ لأدوات التَّحليل الأسلوبيِّ، ومِن هذه
الأخطاء: الاستعمالُ الخاطئ لأداة الإحصاء، وتجاهلُ نتائج محورِ الاستبدالِ اللغويِّ،
والخلطُ بين الأسلوبيَّة والمفهومِ التَّقليديِّ للأسلوب، وأخيرا: القصورُ في فَهْمِ
العدول البنيويِّ. إنَّ أبرزَ ما نقصده من هذه الدِّراسة الأخذُ بِيَدِ الباحثين
نحو معرفةٍ منهجيَّةٍ أسلوبيَّةٍ توافقُ الإجراءَ الأسلوبيَّ في النَّقد الأدبيِّ.

Kaynakça

  • المصادر والمراجعاختيار، أسامة، أهميَّة التَّحليل الأسلوبيِّ للنُّصوص الأدبيَّة ومراحلُه، مجلة التَّربيَّة، قَطَر، الدَّوحة، العددان 135 -136، ديسمبر 2000 مارس2001.البياتي، عبد الوهاب، كلمات لا تموت، دار الآداب، بيروت، ط2، د.ت.جيرو، بيير، الأسلوبية، ترجمة منذر عياشي، مركز الإنماء الحضاري، سورية، 1994.درويش، أحمد، الأسلوب والأسلوبية، مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.الشايب، أحمد، الأسلوب دراسة بلاغية تحليلية لأصول الأساليب العربية، مكتبة النهضة المصرية، القاهرة، ط8، 1991.الطرابلسي، محمد الهادي، خصائص الأسلوب في الشوقيَّات، الرسميَّة، تونس، 1991.عزت، علي، الاتجاهات الجديدة في علم الأساليب، دار أبي الهول، القاهرة، 1996.عياد، شكري، قراءة أسلوبية في شعر حافظ، مجلة فصول، المجلد الثالث، العدد2، 1983.عياد، شكري، مدخل إلى علم الأسلوب، دار أصدقاء الكتاب، القاهرة، 1998.فضل، صلاح، ظواهر أسلوبية في شعر شوقي، مجلة فصول، المجلد الأول، العدد4، 1981.فضل، صلاح، علم الأسلوب وصلته بالعلوم الأخرى، مقالة في مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.فضل، صلاح، علم الأسلوب، دار الشروق، مصر، ط1، 1998.مانويل، فيتور، الأسلوبية علم وتاريخ، ترجمة سليمان العطار، مقالة في مجلة فصول، المجلد1، العدد1، 1981.المسدي، عبد السلام، الأسلوب والأسلوبية، الدار العربية للكتاب، تونس، 1982.مصلوح، سعد، من الجغرافية اللغوية إلى الجغرافية الأسلوبية، مجلة عالم الفكر، المجلد22، العدد3، مارس، 1994.Alonso, Amado, Poesiay Estilo De Pablo Neruda, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1968.Bally, Charles, Traité De Stylistique Française, Librairie Klincksick, Paris, 1951. De Saussure, Ferdinand, Cours De Linguistique Generale, Payot, Paris, 1967.Guiraud, Pierre, La Stylistique, presses Universitaires De France, Paris, 1972.Jean, Dubois, Dictionnaire De Linguistique, Larousse, Paris, 1991.Leo Spitzer, Etudes De Style, Paris, 1970.Mounin, Georges, Clefs Pour Linguistique, Ed. Seghers, Paris, 1968.Riffaterre, Michael, Essais De Stylistique Structural, Flammarion, Paris, 1971.Vossler, Carl, The Spirit Of Language Civilization, Published By Routledge, London, 1932.
  • Derviş, Ahmed, el-uslûp ve’l-uslûbiyye, Mecelletu Fusûl, el-Mucelldu’l-Hâmis, el-aded 1, 1984.EKHTIAR, Ousama, Ehemmiyyetu’t-tahlîli’l-uslûbiyyi li’n-nusûsu’l-edebiyyeti ve merâhiluhu, Mecelletu’t-Terbiyye, Katar, Doha, el-adedâni 135-136, December 2000 March 2001.El-Mesdî, Abdusselam, el-uslûp ve’l-uslûbiyyeyu, ed-Dâru’l-Arabiyyetu li’l-Kitab, Tunus, 1982.Eş-Şâyeb, Ahmed, el-Uslûn dirâsetun belâğiyyeetun tahliliyyetun li usûli’l-esâlibi’I-Arabiyyeti, Mektebetu Nahdati’l-Mısriyye, el-Kahire, Sekinci Baskı, 1991.Et-Tarâbulsî, Muhammed el-Hâdî, Hasâisu’l-uslûb fi'ş-Şevkîyyât, er-Resmîyye, Tunus, 1991.Fadl, Salâh, İlmu’l-uslûb, Dâru’ş-Şurûk, Mısr, Birinci Baskı, 1998.Fadl, Salâh, Zavâhiru uslûbiyyetin fî şi’ri Şevkî, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 4, 1981.Giroux, Pierre, el-Uslûbiyye Tercüme Münzir Ayâşî, Merkezu’l-İnmâi’l-Hadari, Halep, Suriye, 1994.Iyâd, Şükrî, Kırâetun uslûbiyyetun fî şi’ri Hâfız, Mecelletu Fusûl, el-Mecelletu’s-Salis, el-Aded 2, 1983.Iyâd, Şükrî, Medhal ilâ ilmi’l-uslûb, Dâru Esdikâi’l-Kitâb, el-Kahire, 1998.İzzet, Ali, el-İtticâhâtu’l-cedidetu fî ilmi’l-esâlîb, Dâru Ebî’l-Hevl, el-Kahire, 1996.Manuel, Vitor, el-Uslûbiyyetu İlmun ve tarihun, Tercüme Süleyman el-Atar, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 1, 1981.Maslûh, Sa’d, Mine’l-coğrafiyyeti’I-luğaviyyeti ilâ’l-coğrafiyyeti’l-uslûbiyyeti, Mecelletu Âlemi’l-Fikr, el-Mucelled 22, el-Aded 3, March, 1994.

İNCELEME YÖNTEMİ UYGULAMALARINDA YAYGIN METOT HATALARI

Yıl 2019, Sayı: 50, 187 - 208, 15.12.2019
https://doi.org/10.21054/deuifd.580220

Öz

Edebiyat alanında inceleme yöntemi
önemli yöntemlerden biridir. Bu yöntem Modern edebiyatçılar arasında yaygın
olmasına rağmen, edebi tenkit araştırmalarındaki üslup uygulamalarının bu
hatadan uzak olmadıklarını görürüz. Söz konusu hata, inceleme yöntemlerinin
üzerine bina edildiği bazı temel araçların yanlış anlaşılmasından
kaynaklanmaktadır. Bundan dolayı araştırmamızı edebi metinlerdeki üslup tahlili
alanındaki yaygın hataları inceleme konusu üzerine inşa ettik. Araştırmada
inceleme yönteminin ortaya çıkışı ile ilgili ayrıntılar üzerinde durmayacağız.
Çünkü bu konu, değişik kaynaklarda detaylı olarak ele alınmıştır. Fakat biz,
ele alınmayan bir olguyu yani üslup tahlili araçlarının yanlış anlaşılmasından
kaynaklanan hataları ele alıp onları inceleyeceğiz. İnceleme yönteminin
uygulanması esnasında ortaya çıkan hatalar şunlardır: İstatistiki araçların
yanlış kullanılması, kelimeleri farklı kullanmakla ilgili temel bilgilerin
bilinmemesi, modern yöntem ile geleneksel yöntemin karıştırılması ve son olarak
da inceleme yönteminin yapısal özelliklerinden ayrılmasıdır. Çalışmamızda
amaçladığımız önemli husus, edebi tenkit alanındaki üslup incelemesine uygun
olan uygulama yöntemlerini araştırmacılara sunmaktır. 

Kaynakça

  • المصادر والمراجعاختيار، أسامة، أهميَّة التَّحليل الأسلوبيِّ للنُّصوص الأدبيَّة ومراحلُه، مجلة التَّربيَّة، قَطَر، الدَّوحة، العددان 135 -136، ديسمبر 2000 مارس2001.البياتي، عبد الوهاب، كلمات لا تموت، دار الآداب، بيروت، ط2، د.ت.جيرو، بيير، الأسلوبية، ترجمة منذر عياشي، مركز الإنماء الحضاري، سورية، 1994.درويش، أحمد، الأسلوب والأسلوبية، مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.الشايب، أحمد، الأسلوب دراسة بلاغية تحليلية لأصول الأساليب العربية، مكتبة النهضة المصرية، القاهرة، ط8، 1991.الطرابلسي، محمد الهادي، خصائص الأسلوب في الشوقيَّات، الرسميَّة، تونس، 1991.عزت، علي، الاتجاهات الجديدة في علم الأساليب، دار أبي الهول، القاهرة، 1996.عياد، شكري، قراءة أسلوبية في شعر حافظ، مجلة فصول، المجلد الثالث، العدد2، 1983.عياد، شكري، مدخل إلى علم الأسلوب، دار أصدقاء الكتاب، القاهرة، 1998.فضل، صلاح، ظواهر أسلوبية في شعر شوقي، مجلة فصول، المجلد الأول، العدد4، 1981.فضل، صلاح، علم الأسلوب وصلته بالعلوم الأخرى، مقالة في مجلة فصول، المجلد الخامس، العدد1، 1984.فضل، صلاح، علم الأسلوب، دار الشروق، مصر، ط1، 1998.مانويل، فيتور، الأسلوبية علم وتاريخ، ترجمة سليمان العطار، مقالة في مجلة فصول، المجلد1، العدد1، 1981.المسدي، عبد السلام، الأسلوب والأسلوبية، الدار العربية للكتاب، تونس، 1982.مصلوح، سعد، من الجغرافية اللغوية إلى الجغرافية الأسلوبية، مجلة عالم الفكر، المجلد22، العدد3، مارس، 1994.Alonso, Amado, Poesiay Estilo De Pablo Neruda, Editorial Sudamericana, Buenos Aires, 1968.Bally, Charles, Traité De Stylistique Française, Librairie Klincksick, Paris, 1951. De Saussure, Ferdinand, Cours De Linguistique Generale, Payot, Paris, 1967.Guiraud, Pierre, La Stylistique, presses Universitaires De France, Paris, 1972.Jean, Dubois, Dictionnaire De Linguistique, Larousse, Paris, 1991.Leo Spitzer, Etudes De Style, Paris, 1970.Mounin, Georges, Clefs Pour Linguistique, Ed. Seghers, Paris, 1968.Riffaterre, Michael, Essais De Stylistique Structural, Flammarion, Paris, 1971.Vossler, Carl, The Spirit Of Language Civilization, Published By Routledge, London, 1932.
  • Derviş, Ahmed, el-uslûp ve’l-uslûbiyye, Mecelletu Fusûl, el-Mucelldu’l-Hâmis, el-aded 1, 1984.EKHTIAR, Ousama, Ehemmiyyetu’t-tahlîli’l-uslûbiyyi li’n-nusûsu’l-edebiyyeti ve merâhiluhu, Mecelletu’t-Terbiyye, Katar, Doha, el-adedâni 135-136, December 2000 March 2001.El-Mesdî, Abdusselam, el-uslûp ve’l-uslûbiyyeyu, ed-Dâru’l-Arabiyyetu li’l-Kitab, Tunus, 1982.Eş-Şâyeb, Ahmed, el-Uslûn dirâsetun belâğiyyeetun tahliliyyetun li usûli’l-esâlibi’I-Arabiyyeti, Mektebetu Nahdati’l-Mısriyye, el-Kahire, Sekinci Baskı, 1991.Et-Tarâbulsî, Muhammed el-Hâdî, Hasâisu’l-uslûb fi'ş-Şevkîyyât, er-Resmîyye, Tunus, 1991.Fadl, Salâh, İlmu’l-uslûb, Dâru’ş-Şurûk, Mısr, Birinci Baskı, 1998.Fadl, Salâh, Zavâhiru uslûbiyyetin fî şi’ri Şevkî, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 4, 1981.Giroux, Pierre, el-Uslûbiyye Tercüme Münzir Ayâşî, Merkezu’l-İnmâi’l-Hadari, Halep, Suriye, 1994.Iyâd, Şükrî, Kırâetun uslûbiyyetun fî şi’ri Hâfız, Mecelletu Fusûl, el-Mecelletu’s-Salis, el-Aded 2, 1983.Iyâd, Şükrî, Medhal ilâ ilmi’l-uslûb, Dâru Esdikâi’l-Kitâb, el-Kahire, 1998.İzzet, Ali, el-İtticâhâtu’l-cedidetu fî ilmi’l-esâlîb, Dâru Ebî’l-Hevl, el-Kahire, 1996.Manuel, Vitor, el-Uslûbiyyetu İlmun ve tarihun, Tercüme Süleyman el-Atar, Mecelletu Fusûl, el-Mucelledu’l-Evvel, el-Aded 1, 1981.Maslûh, Sa’d, Mine’l-coğrafiyyeti’I-luğaviyyeti ilâ’l-coğrafiyyeti’l-uslûbiyyeti, Mecelletu Âlemi’l-Fikr, el-Mucelled 22, el-Aded 3, March, 1994.
Toplam 2 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Arapça
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ousama Ekhtıar 0000-0002-8511-0545

Yayımlanma Tarihi 15 Aralık 2019
Gönderilme Tarihi 22 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 50

Kaynak Göster

ISNAD Ekhtıar, Ousama. “الأخطاء المنهجيَّة المتداوَلة في الإجراء الأسلوبيِّ”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 50 (Aralık 2019), 187-208. https://doi.org/10.21054/deuifd.580220.