Coğrafi İşaretlerin Bölgesel Turizm Gelişimindeki Önemi: Çanakkale İli Örneği

Yıl 2014, Cilt: 29 Sayı: 2, 67 - 94, 23.12.2014

Şefik Okan Mercan Meral Üzülmez

Öz

Türkiye, coğrafi konumu ve üç ayrı iklim kuşağına sahip olmasından, farklı toprak yapısı ile kültürel mirasının ve beşeri sermayesinin çeşitli olmasından dolayı zengin bir coğrafi ürün potansiyeline sahiptir. Coğrafi ortam özelliklerinin ortaya çıkardığı ürün zenginliği, bu ürünlerin coğrafi işaret yoluyla korunmasını da zorunlu kılmaktadır. Çalışmada, Çanakkale ilinde coğrafi işaret tescili almış olan ürünlerin, bölgesel turizm gelişimindeki öneminin incelenmesi ve bu ürünlerin bir turizm ürünü olarak nasıl değerlendirilebileceği hakkında ilgili kurum/kuruluş temsilcilerinin görüşlerinin alınması amaçlanmıştır. Araştırma bulgularına göre genel görüş, Çanakkale’nin coğrafi işaretli ürünlerinin doğru ve etkili bir şekilde tanıtım ve pazarlama çalışmalarının yapılmasıyla bölgesel turizm gelişiminde birer araç görevi üstlenebileceği yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi İşaretler, Bölgesel Turizm Gelişimi, Turistik Ürün

The Importance of Geographical Indications in Regional Tourism Development: The Case of Çanakkale

Öz

Many products unique to Turkey, the origins of which are recognized with the name of region. Turkey, its geographical location and climatic zone having three different soil structure and cultural heritage and human capital due to a rich variety of geographical product has the potential. Features of geographical environment revealed this product wealth, this product also requires the protection of geographical indications through. In this study, in Çanakkale who have registered geographical indication products, to examine the importance of the development of regional tourism and how these products can be assessed on a tourism product relevant institutions/organizations are intended to be of the opinion. According to the findings, the general opinion of Canakkale geographical indication products are properly and effectively with the regional tourism promotion and marketing work done in the development of a tool is that it will undertake the task.

Anahtar Kelimeler

Geographical Indications, Regional Tourism Development, Tourism Product

Kaynakça

• AKIN, E. B. (2006). Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilmiş Malatya Kayısısının Teknolojik Özelliklerinin Saptanması Ve Gıda Güvenliği Açısından Araştırılması, Hacettepe Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• ALONSO, A. D., LİU Y. (2011), “The Potential For Marrying Local Gastronomy And Wine: The Case Of The Fortunate Islands”, International Journal of Hospitality Management, 30(4), 974-981.
• ARFINI, F., ALBISU, L.M., GIOCOINI, C. (2011), “Current Situation and Potential Development of Geographical indications in Europe”, CAB e Books, Labels of Origin for Food, Chapter: 4 (Page no: 29).
• BABCOCK A. B., CLEMENS, R. (2004), Geographical Indications and Property Rights: Protecting Value Added Agricultural Products, Midwest Agribusiness Trade Research and Information Center, Iowa State University, USA.
• BOWEN, S., ZAPATA, A.V. (2009), “Geographical Indications, Terroir, and Socio Economic and Ecological Sustainability: The Case of Tequila”, Journal of Rural Studies, 25(1), 108-119.
• BOZGEYİK, H. (2009), “Coğrafi İşaretlerin Kullanımı ve Denetimi (Antep Baklavasının Coğrafi İşaret Olarak Tescili Üzerine)”, FMR Dergisi, 9(2), 9-22.
• BRAMLEY, C. (2011), “A Review of the Socio-Economic Impact of Geographical Indications: Considerations for the Developing World”, Paper prepared for presentation at the WIPO Worldwide Symposium on Geographical Indications, Haziran, Lima, Peru.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., ÇAKMAK, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., DEMİREL, F. (2012), “Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Pegem Akademi, 12. Basım, Ankara.
• ÇAĞLI, I. B. (2012), Türkiye’de Yerel Kültürün Turizm Odaklı Kalkınmadaki Rolü: Gastronomi Turizmi Örneği, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• DPT (Devlet Planlama Teşkilatı). (2003), DPT Ön Ulusal Kalkınma Planı Bölgesel Gelişme Stratejileri, Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara.
• ERTAN, A. (2010), “Prestijli Tarım Ürünlerinin Pazarlanmasında Kalite ve Coğrafi İşaret Kavramlarının Tutundurulması ve Bu Bağlamda Tarım Satış Kooperatiflerinin Önemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 157-169.
• ESCUDERO, S. (2001), “International Protection of Geographical Indications and Developing Countries, Trade-Related Agenda Development and Equity (T.R.A.D.E.)” Working Paper Nr.:10, South Centre, Geneva.
• GİRAY, H., ÖZKAN, F. Z., ORAN, H. (2012), “Yerel Ürünlerin Ekonomik Kalkınmadaki Önemi”, T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Başkanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü, Verimlilik Dergisi, 4, 109-115.
• GÖKOVALI, U. (2007), “Coğrafi İşaretler ve Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 141-160.
• GREEN G. P. ve DOUGHERTY, L. M. (2008), “Localising Linkages For Food And Tourism: Culinary Tourism As A Community Development Strategy”, Community Development, 39(3), 148-158.
• GÜLBUÇUK, B., YILDIRAK, N., KIZILASLAN, N., ÖZER, D., KAN, M., KEPOĞLU, A. (2010), “Kırsal Kalkınma Yaklaşımları Ve Politika Değişimleri”, Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Ankara.
• HALL, C. M. (2003), Food Tourism Around The World: Development Management And Markets, Butterworth Heinemann, Oxford, UK.
• İBRET, Ü., KÜLLÜ, N. (2012), “Kastamonu’nun Coğrafi İşaretli Marka Ürünü: Taşköprü Sarımsağı”, Kastamonu’nun Doğal Zenginlikleri Sempozyumu, Kastamonu.
• JAY, T., TAYLOR, M. (2013), “A Case of Champagne:A Study of Geographical Indications”, Corporate Governance eJournal, Faculty of Law. 1-32.
• KAN, M., GÜLÇUBUK, B., KÜÇÜKÇONGAR, M. (2012), “Coğrafi İşaretlerin Kırsal Turizmde Kullanılma Olanakları”, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 14(22), 93-101.
• KARASAR, N. (2014), “Bilimsel Araştırma Yöntemi”, Nobel Yayınları, 26. Basım, Ankara.
• LUCATELLİ, S. (2004); “Appellations of Origin and Geographical Indications in OECD Member Countries: Economic and Legal Implications” http://www.ictsd.org/issarea/ag/resources/docs/OECD_ GI.pdf.
• MET, Ö. (2012), “Turizm İle Yöresel Gelişme: Sinop İçin Bir Turizm Gelişim Stratejisi Önerisi”, Karadeniz Araştırmaları, 34, 163-179.
• NİZAM, D. (2011), “Coğrafi İşaretler ve Küresel Piyasalarda Yerelleşen Tarım Ürünleri: Ege Pamuğu Logosu Üzerine Bir Saha Çalışması”, Ekolojik Krize Yanıtlar Dergisi, 25, 87-116.
• ORHAN, A. (2010), “Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği”, Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 243-254.
• ÖZKAYA, F., SÜNNETÇİOĞLU, S., CAN, A. (2013), “Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi Hareketliliğinde Coğrafi İşaretlemenin Önemi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1), 13-30.
• RANGNEKAR, D. (2004), “The Socio-Economics of Geographical Indications”, ICTSD UNCTD, Issue paper, No: 8, United Kingdom.
• PATTON, M. Q. (2002), “Qualitative Research & Evaluation Methods”, Sage Publications, London.
• SOYSAL, M. İ., ELMACI, C., DOĞRU, Ü. (2010), “Organik Hayvansal Üretim ve Yerel Evcil Çiftlik Hayvan Irklarımızın Sürdürülebilir Korunma Sürecinde Coğrafi İşaretleme Kavramı”, Türkiye I. Organik Hayvancılık Kongresi, Gümüşhane, 1-16.
• SUH, J., MACPHERSON, A. (2007), “The Impact of Geographical Indication on the Revitalization of a Regional Economy: A Case Study of ‘Boseong’ Green Tea”, Area, 39(4), 518-527.
• SURATNO, B. (2004), “Protection of Geographical Indications”, IP Management Review, 2, 87-93.
• SÜNNETÇİOĞLU, S., CAN, A., DURLU-ÖZKAYA, F. (2012), “Yavaş Turizmde Coğrafi İşaretlemenin Önemi”, 13. Ulusal Turizm Kongresi, Antalya. 953-962.
• ŞAHİN, G. (2013), “Coğrafi İşaretlerin Önemi ve Vize (Kırklareli)’nin Coğrafi İşaretler”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 23-37.
• ŞENTÜRK, B. (2011), “Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Mikro ve Makro Açıdan Bir Değerlendirme”, Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• TANRIKULU, M. (2007). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Tespiti ve Tescil Edilmesinin Önemi, Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1(2), 92-103.
• TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ (TPE). (2012), Marka ve Coğrafi İşaret Başvurularının Hazırlanması, Marka ve Coğrafi İşaret İşlemleri ile İlgili Bilgiler ve Gerekli Belgeler, TPE Yayınları, Ankara.
• TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ, (2013), Coğrafi İşaretler Hakkında Bilgi Notu, http://www.aso.org.tr/kurumsal/media/kaynak/TUR/ tamim2011/Dosyalar/tamim331pdf (27.10.2013)
• YILDIRIM, A., ŞİMŞEK, H. (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 9. Baskı, Ankara.
• ZOGRAFOS, D. (2008). Geographical Indications &Socio-Economic Development, Working Paper 3, United Kingdom