Hemorajik Şok Sonrası Farklı Resüsitasyon Sıvılarının No-Reflow Fenomenine Etkileri,

Yıl 2006, Cilt: 20 Sayı: 1, 21 - 28, 01.04.2006

S. Ateş O. Ateş G. Hakgüder E. Gökel Ç. Olguner M. Olguner Z. Elar S. Paksoy Ş. Canda F. M. Akgür

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Hemorajik Şok Sonrası Farklı Resüsitasyon Sıvılarının No-Reflow Fenomenine Etkileri,

Öz

Amaç: Hemorajik şok, dolaşımdaki kan volümünün azalması ile meydana gelir.Vücuttaki tüm organlarda doku hipoperfüzyonuna ve hipoksisine sebep olur. Uzamışiskemi sonrası organların kan dolaşımında en önemli fonksiyon bozukluğu,reperfüzyon başladığında kapiller kan akımındaki azalmadır ve kapiller no-reflow olarakadlandırılır.Hemorajik şokta amaç sadece zamanında hacmi yerine koymak değil, organlardakiiskemi reperfüzyon (İ/R) sonrası no-reflow fenomenini engellemeye yönelik olmalıdır.Reperfüzyon amacıyla kullanılan sıvıların organlarda no-reflow fenomenini engellemeyeyönelik etkinliklerini belirlemek amacıyla çalışma planlanmıştır.Yöntem: Bu çalışmada hemorajik şok oluşturulan ratlara (ortalama arteriyel basıncı40 mmHg’ye azalıncaya kadar kontrollü kanatılarak) 60 dk sonra grup 2 (n=5) de %0,9 NaCl sıvısı, grup 3 (n=5) de jelatin sıvısı, grup 4 (n=5) de hidroksi etil nişasta(hydroxyethyl starch, 130 kD) sıvısı ve grup 5 (n=5) de dekstran 40 sıvısı ileresüsitasyon yapıldı. Grup 1 (n=3) kontrol grubu olarak kullanıldı ve tüm gruplarınçeşitli organlarında (karaciğer, akciğer, böbrek, beyin, bağırsak ve kalp) resüsitasyondan 60 dakika sonra çini mürekkebi ile perfüze olan kapiller sayıları histopatolojikinceleme ile belirlendi. Bulgular: Kalp, akciğer, karaciğer, bağırsak ve beyin dokularında HES 130 kD vedekstran 40 resüsitasyonunda perfüze olan kapiller sayısının, %0,9 NaCl ve jelatinresüsitasyonuna göre istatiksel olarak anlamlı fazla olduğu saptandı.Sonuç: Çini mürekkebi perfüzyon yöntemi kullanarak hemorajik şokta İ/R sonrasıno-reflow fenomenini, kalp, akciğer, karaciğer, bağırsak ve beyin dokularında jelatin ve%0,9 NaCl sıvısının engellemediği, HES 130 kD’nin ve dekstran 40 sıvılarının ise noreflow fenomenini engellediği saptandı

Anahtar Kelimeler

hemorajik şok, resüsitasyon, mikrodolaşım, no-reflow fenomeni

Kaynakça

• Anaya-Prado R, Toledo-Pereyra LH, Lentsch AB, Ward PA. İschemia/Reperfusion injury. J Surg Res 2002; 105:248-258.
• Bagge U, Amundson B, Lauritzen C. White blood cell deformability and plugging of skeletal muscle capillaries in hemorrhagic shock. Acta Physiol Scand 1980; 108:159-163.
• Barroso-Aranda J, Schmid-Schönbein GW, Zweifach BW, Engler RL. Granulocytes and no-reflow pheno- menon in irreversible hemorrhagic shock. Circ Res 1988; 63:437-447.
• Perbeck L, Lund F, Thulin L. İntestinal capillary blood flow studied with fluorescein flowmetry in hemor- rhagically shocked rats. Acta Chir Scand 1985; 151:657- 661.
• Winn RK, Paulson JC, Harlan JM. A monoclonal antibody to P-selectin ameliorates injury associated with hemorrhagic shock in rabbits. Am Physiol 1994; 267:H2391-2397.
• Menger MD, Rücher M, Vollmar B. Capillary dys- function in striated muscle ischemia/reperfusion: on the mechanisms of capillary “no-reflow”. Shock 1997; 8:2-7.
• Behrman SW, Fabian TC, Kudsk KA, Proctor KG. Microcirculatory flow changes after initial resuscitation of saline 6% dextran 70. J Trauma 1991; 31:589-598.
• Dyess DL, Powell RW, Swafford AN, et al. Redist- ribution of organ blood flow after hemorrhage and resuscitation in fullterm piglets. J Pediatr Surg 1994; 29:1097-1102.
• Deitch EA. Multiple organ failure. Ann Surg 1992; 28:117-134.
• Akgür FM, Zibari GB, McDonald JC, Granger DN, Brown MF. Effects of dextran and pentoxifylline on hemorrhagic shock-induced P-selectin expression. J surg Res 1999; 87:232-238.
• Childs EW, Udopi KF, Wood JG, Hunter FA, Smalley DM, Cheung LY. İn vivo visualization of reaktive oxidants and leukocyte-endothelial adherence following hemorrhagic shock. Shock 2002; 18:423-427.
• Eppihimer MJ, Granger N. ischemia/reperfusion- induced leukocyte-endothelial interactions in postca- pillary venules. Shock 1997; 8:16-25.
• Welbourn CRB, Goldman G, Paterson IS, Valeri CR, Shepro D, Hechtman HB. Pathophysiology of ischemia reperfusion injury: central role of the neutrophil. Br J Surg 1991; 78:651-655.
• Scalia SV, Taheri PA, Force S et al. Mesenteric microcirculatory changes in nonlethal hemorrhagic shock: the role of resuscitation with balanced elect- rolyte or hypertonic saline/dextran. J Trauma 1992; 33:321-325.
• Türegün M, Nişancı M, Duman H, Selmanpakoğlu N. İskemi-reperfüzyon yaralanmasında nitrik oksit kulla- nımının kas flebi mikrosirkülasyonuna etkileri. Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Dergisi 1999; 7:1-3.
• Pascual JL, Khwaja KA, Chaudhury P, Christou NV. Hypertonic saline and the microcirculation. J Trauma 2003; 54:133-140.
• Gulati A, Sen AP. Dose-dependent effect of diaspirin cross-linked hemoglobin on regional blood circulation of severely hemorrhaged rats. Shock 1998; 9:65-73.
• Hakgüder G, Akgür FM, Ateş O, Olguner M, Aktuğ T, Özer E. Short-term intestinal ischemia - reperfusion alters intestinal motility that can be preserved by xanthine oxidase inhibition. Dig Dis Sci 2002; 47:1279- 1283.
• Wang P, Hauptman JG, Chaudry IH. Hemorrhage produces depression in microvacular blood flow which persists despite fluid resucitation. Circ Shock 1990; 32:307-318.
• Wang P, Ba ZF, Jarrar D, Cioffi WG, Bland KI, Chaudry IH. Mechanism of adrenal insufficiency follo- wing trauma and severe hemorrhage. Arch Surg 1999; 134:394-401.
• Hoffmann JN, Vollmar B, Laschke MW, İnthorn D, Schildberg FW, Menger MD. Hydroxyethyl starch (130 kD), but not crystalloid volume support, improves microcirculation during normotensive endotoxemia. Anesthesiology 2002; 97:460-470.
• Kaplan SS, Park TS, Gonzales ER, Gidday JM. Hydroxyethyl starch reduces leukocyte adherence and vascular injury in the newborn pig cerebral circulation after asphyxia. Stroke 2000; 31:2218-2223.
• Allison KP, Gosling P, Jones S, Pallister I, Porter KM. Randomized trial of hydroxyethyl starch versus gelatine for trauma resuscitation. J Trauma 1999; 47:1114-1121.
• Nirmalan M, Willard T, Edwards DJ, Dark P, Little
• RA. Effects of sustained post-traumatic shock and
• initial fluid resuscitation on extravascular lung water
• content and pulmonary vacular pressures in a porcine
• model of shock. BJA 2003; 91:224-232.