Publishing Diwans By Ibnülemin

Yıl 2010, Cilt: 4 Sayı: 4, 27 - 58, 01.06.2010

Murat A. Karavelioğlu

https://doi.org/10.15247/dev.61

Cited By: 2

Öz

One of the most important studies of Turkish researchers is about publishing historical texts. As it is known critical editions are very necessary for interpreting and analyzing of texts. Thus, in this study, it is focused on diwans that were published by Ibnülemin Mahmud Kemal Inal who also looms large with his biographies in the history of Turkish literature. These publishings are diwans of Seyhülislam Yahya, Hersekli Arif Hikmet and Leskofcalı Galip that published by Library of Asar-ı Müfide and also these diwans are first in critical diwan publishings. In this study it is also mentioned how these diwans has contributed to publish texts later.

Anahtar Kelimeler

Ibnülemin, critical edition, biography, Seyhülislam Yahya, Arif Hikmet, Leskofcalı Galip.

İbnülemin’in Divan Neşirleri

Öz

Türk Edebiyatı araştırmalarının önemli çalışma alanlarından birisi de tarihî metinlerin yayımlanmasına yöneliktir. Tenkitli metin neşirleri; şerh, tahlil ve inceleme gibi çalışmaların sağlıklı yapılabilmesi ve doğru sonuçların elde edilebilmesi için kuşkusuz çok gereklidir. Bu makalede Türk Edebiyatı tarihinde biyografi yazıcılığı ile öne çıkan, bunların her birine çok kıymetli mukaddimeler yazarak yayımlarının gerçekleştirilmesinde en önemli rolü üstlenen İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın divan neşirleri üzerinde değerlendirmelerde bulunulmuştur. Söz konusu neşirler, dönemin matbuat hayatında yer etmiş olan Âsâr-ı Müfîde Kütüphanesi tarafından basılan Şeyhülislam Yahya, Hersekli Ârif Hikmet ve Leskofçalı Galip divanları olup bizde ilk ilmî divan neşirlerindendir. Ayrıca makalede yapılan bu yayımların, sonraki metin neşri çalışmalarına sağladığı katkılar değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İbnülemin, tenkitli metin neşri, Şeyhülislam Yahya, Ârif Hikmet, Leskofçalı Galip.

Kaynakça

• AKSOY, Hasan (1998), “Hersekli Ârif Hikmet Bey”, DİA, XVII, s. 233-235.
• AKÜN, Ömer Faruk (2000), “İbnülemin Mahmud Kemal”, DİA, XXI, s. 249- 262.
• ATEŞ, Ahmet (1942) “Metin Tenkidi Hakkında”, Türkiyat Mecmuası, VII- VIII, s. 253-267.
• AVŞAR, Ziya (2008), "Tenkitli Metin Neşrinde İmlâ Sorunu Üzerine Yeni Düşünce ve Öneriler", Turkish Studies, Volume 3/6, s. 75-111.
• BAYRAKTUTAN, Lütfi (1985), Şeyhülislam Yahya, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanının Karşılaştırılmış Metni, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi), Erzurum.
• BAYRAKTUTAN, Lütfi (1990), Şeyhülislam Yahya: Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Edebî Kişiliği ve Divanından Seçmeler, Ankara: KBY.
• DUYMAZ, Recep (1995), Celâl Nuri İleri Dil ve Edebiyat Yazıları, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• ERTEM, Rekin (1995), Şeyhülislâm Yahya Divanı, Ankara: Akçağ.
• GÜR, Muhammet (1992), Makale ve Mektuplarına Göre Süleyman Nazif, M. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış Doktora Tezi), İstanbul.
• GÜRLEK, Dursun (2003), Ayaklı Kütüphaneler, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı.
• HORATA, Osman (1992), “Klasik Edebiyatımızda Ait Metinlerin Neşrinde Karşılaşılan İmlâ İle İlgili Bazı Problemler”, I. Eski Türk Edebiyatı Kollogyumu, İLESAM, Ankara 17-18 Ocak.
• HÜSEYİN VASSAF (2009), Bir Eski Zaman Efendisi İbnülemin Mahmud Kemâl Kemâlü’l-Kemâl, (Haz. Fatih M. Şeker, İsmail Kara), İstanbul: Dergâh Yayınları.
• İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal (1334), Divan-ı Yahya (Şeyhü’l-islam), İs- tanbul: Matbaa-i Âmire,.
• İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal (1334), Hersekli Ârif Hikmet Divan, İstan- bul: Matbaa-i Âmire.
• İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal (1327), Kemâlü’l-Hikmet, Dersaadet: Ter- cümân-ı Hakîkat Matbaası.
• İNAL, İbnülemin Mahmut Kemal (1335), Leskofçalı Gâlib Divan, İstanbul: Matbaa-i Âmire.
• İNCE, Adnan (1992), “Tenkitli Metin Kurmada Karsılaşılan Güçlükler ve Çözüm Önerileri”, I. Eski Türk Edebiyatı Kollogyumu, İLESAM, An- kara 17-18 Ocak.
• KAVRUK, Hasan (1980), Şeyhülislam Yahya Divanı, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• KAVRUK, Hasan (2001), Şeyhülislam Yahya Divanı, Ankara: MEB Yayınları.
• KILIÇ, Atabey (2004), “Günümüzde Metin Neşri ve Problemleri Üzerine Düşünceler”, G.Ü. Kırşehir Eğitim Fakültesi Yayınları, Nu: 1, Kırşehir, s. 331-345.
• KORKMAZ, Zeynep (1979), “Eski Osmanlı Kaynaklarının Yayınında Transkripsiyonla İlgili Değerlendirmeler” Türkoloji Dergisi, VIII, s. 67-77.
• ÖZGÜL, M. Kayahan (1987); Hersekli Arif Hikmet, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• ÖZGÜL, M. Kayahan (1987); Leskofçalı Galib: Hayatı ve Eserleri, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• ÖZTÜRK, Furkan (2008); “Osmanlı Edebiyatı Metin Neşri Çalışmalarında İmlâ ve Çevriyazı Tercihleri”, Turkish Studies, Volume 3/6, s. 511- 520.
• ÖZTÜRK, Muhittin (1996); İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın Hayatı ve Eserleri, YL tezi (Danışman: Doç. Dr. Mehmet Akkuş), Ankara.
• PALA, İskender (2003), “Leskofçalı Galib”, DİA, XXVII, s. 140-141.
• SARAÇ, M. Ali Yekta (1999), “Divan Tahlilleri Üzerine”, İlmî Araştırmalar, sy. 8, s. 209-219.
• SÜLEYMAN NAZİF (1926), “Menâkıb-ı Hünerverân”, Servet-i Fünûn, nr. 1564-90, 5 Ağustos, LX, s. 178-179.
• SÜTÇÜ, Tevfik (1994), Hersekli Ârif Hikmet Divanı’nın Tema Bakımından İnce- lenmesi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum.
• ŞAHİN, Hacı Ali (1994), Hersekli Ârif Hikmet Bey Divanı (İnceleme-Metin), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri.
• ŞEMSEDDİN SAMİ (1306), Kâmûsu’l-a’lâm, II, İstanbul.
• ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ (1999), Osmanlı Şiiri Antolojisi, İstanbul: YKY.
• TANPINAR, Ahmet Hamdi (1958), “İbnülemin Mahmut Kemal İnal’a Dair”, İbnülemin Mahmut Kemal İnal Hoş Sada, İstanbul: İşbankası Yayınları.
• TEKİN, Gönül A. (1979), “Hamdullah Hamdî’nin Yeni Bir Leylâ ve Mecnûn Mesnevisi ve Metin Tenkidi Hakkında Bazı Düşünceler”, Journal of Turkish Studies, Volume 3, Cambridge, s. 307-342.
• TOROS, Taha (1992), Mazi Cenneti, İstanbul: İletişim Yayınları.
• TULUM, Mertol (1983), “Filolojik Çalışma ve Eski Metinlerin Neşri Üzerine Görüş ve Tenkitler”, Türk Dünyası Araştırmaları, Aralık, s. 1-8.
• TULUM, Mertol (2000), Tarihî Metin Çalışmalarında Usul, İstanbul: Deniz Kitabevi.
• UYANIK, Necmi (2003), Siyasi Düşünce Tarihimizde Batıcı Bir Aydın Olarak Celâl Nuri İleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basıl- mamış Doktora Tezi), Konya.
• ÜNVER, İsmail (1993), “Çevriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler”, Tür- koloji Dergisi, XI, sy. 1, Ankara, s. 51-89.
• YILDIRIM, Ali (2007), “Metin Tenkidi İle İlgili Hususlar ve Kâmî Divânı Örneği”, Turkish Studies, Volume 2/3, Summer, s. 624-637.
• YILDIZ, Ahmet Hamit (2003), Leskofçalı Galip Hayatı, Dönemi, Sanatı, Divanı ve Metnin Bugünkü Türkçesi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.