DİN VE EĞİTİM BAĞLAMINDA BİR DEĞER OLARAK İNSANDA GÜVEN DUYGUSU

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 1, 14 - 32, 26.06.2022

Davut Işıkdoğan

Öz

Güven, insan ilişkilerinin zayıfladığı özellikle son yüzyılda ihtiyaç duyulan önemli bir duygu ve olgudur. Küreselleşme, getirdiği avantajlarla birlikte, toplumsal güvene olumsuz yönde etki eden birçok eylem kalıplarıyla da bireye etki etmiştir. Bunlardan en önemlisi de güven duygusunu zedelenmesi olmuştur. Bu olumsuzluğun giderilmesi için güvenin tekrar oluşturulması gerekmektedir. Güven duygusu hem insanın yaşamını sürdürmesi hem de sağlıklı bir toplum yapısı için oldukça önemlidir. Hem din ve inanç referanslarında hem de insan psikolojisiyle ilgili çalışmalarda değer olarak güvene yapılan vurgular bulunmaktadır. Bu kaynaklarda güvenin, bireyin varoluşunu ve fıtri potansiyellerini göstermesindeki etkisine yönelik tespitler, bu duygunun yeniden inşası için yol gösterici özelliktedir. Bu yönüyle literaratürde yer alan çalışmalar çerçevesinde hem din ve inanç açısından hem de değer olarak güven duygusunun eğitimle kazandırılması imkânı çalışmaya konu edilmiştir. Çalışmada bu verilerden yararlanılarak güven duygusunun neliği, insanın güvenle ilişkisi bağlamında ona olan ihtiyacı, din ve inancın güvenle ilişkisi ve bireyde güvenin oluşumunda değerler eğitimi bağlamında katkısı tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Güven, din, inanç, eğitim, değer

Kaynakça

• Kuran-ı Kerim Meâli. çev. Halil Altuntaş - Muzaffer Şahin. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2008.
• Asunakutlu, Tuncer. “Örgütsel Güvenin Oluşturulmasına İlişkin Unsurlar ve Bir Değerlendirme”. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 9 (01 Aralık 2002), 1-13.
• Atay, Hüseyin. Kuran’da İman Esasları. Ankara: Atay Yayınları, 1998.
• Bacanlı, Hasan. Duyuşsal Davranış Eğitimi. Ankara: Nobel Yayım Dağıtım, 1999.
• Bardakoğlu, Ali. “İslam’ın Öngördüğü Güven Toplumunu Nasıl İnşa Edebiliriz?” Hz. Peygamber ve Güven Toplumu. 13-24. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2017.
• Budak, Selçuk. Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim Sanat Yayınları, 2002.
• Buhari, Ebu Abdullah Muhammed b.İsmail. Sahih-i Buhari. Dımaşk: Daru’l-Ulûmu’l-İslamiyye, 1993.
• Çağrıcı, Mustafa. “Güven ve Sadakat”. Hz. Peygamber Kardeşlik Ahlakı ve Kardeşlik Hukuku Sempozyumu. 312-320. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2012.
• Elkind, David. “The Origins of Religion in the Child”. Review of Religious Research 12/1 (1970), 35-42.
• Erdem, Ferda. Sosyal Bilimlerde Güven. Ankara: Vadi Yayınları, 1. Basım, 2003.
• Ergen, Gürkan. “Eleştirel-Bilinçli Sevgi Eğitimi. Eğitimi Değerler Ekseninde Yeniden Düşünmek”. Değişen Değerler ve Yeni Eğitim Paradigması. ed. Salih Zeki Genç. 171-196. Ankara: Pegema Yayınları, 2017.
• Ergen, Gürkan. “Erdemli Bir Kişilik Geliştirme Olarak Eğitim Sürecinin Temel Yapıtaşları; Sevgi, Saygı, Güven”. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi 13/29 (2009), 479-510.
• Fukuyama, Francis. Güven - Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Basım, 1998.
• Görmez, Mehmet. Hz. Peygamber ve Güven Toplumu. 1-13. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1. Basım, 2017.
• Izutsu, Toshihiko. Kuran’da Allah ve İnsan. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1975.
• İnam, Ahmet. “Her Şeyin Başı Güven”. Sosyal Bilimlerde Güven. ed. Ferda Erdem. Ankara: Vadi Yayınları, 1. Basım, 2003.
• Karaca, Faruk. Dini Gelişim Psikolojisi. Trabzon: Eser Ofset Matbaacılık, 2016.
• Klafki, Wolfgang. Neue Studien zur Bildungstheorie und Didaktik. Weinheim/Basel: Beltz, 1985.
• Koç, Mustafa. “Psikolojik ve Pedago-Sosyo-Teolojik Açıdan Güven: Din ve Değerler Psikolojisi Perspektifinden Analizler”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17/33 (Ocak 2018), 1-38. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.443538
• Kurt, Abdurrahman. “Sosyal Güven ve Din”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9/9 (2000), 277-289.
• Lickona, Thomas. Educating for Character: How Our Schools Can Teach Respect And Responsibility. New York: Bantam Books, 1991.
• Marshall, Gordon. Sosyoloji Sözlüğü. çev. Osman Akınhay - Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 1999.
• Maslow, Abraham. Motivation and Personality. New York: Harper&Row Publishers, 3. Basım, 1970.
• Murata, Sachiko - Chittick, William. İslam’ın Vizyonu İnanç ve Uygulama. çev. Turan Koç. İstanbul: İnsan Yayınları, 2000.
• Müftüoğlu, Ömer. “Güven Ortamının Bir Toplum İçin Önemi ve Bunu Engelleyen Faktörler”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 5/3 (2005), 143-159.
• Özdoğan, Berka. Çocuk ve Oyun Terapisi. Ankara: Yargıçoğlu Matbaası, 1988.
• Püsküllüoğlu, Ali. Ankara: Arkadaş Yayınları, ts.
• Sert, Hüseyin Emin. “Kur’an-ı Kerim Işığında Güven Duygusunun Kaynağı Olarak Müslümanlık Bilinci”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/2 (2008), 197-225.
• Solomon, Robert C. - Flores, Fernando. İş Dünyasında, Politikada, İlişkilerde ve Yaşamda Güven Yaratmak. çev. Ahmet Karden. İstanbul: Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası, 2001.
• Topaloğlu, Bekir. “Esma-i Hüsna”. TDV İslam Ansiklopedisi. 11/404-418. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
• Tümer, Günay. “Çeşitli Yönleriyle Din”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 28/1 (1987), 213-267.
• Yavuz, Kerim. Çocukta Dinî Duygu ve Düşüncenin Gelişmesi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1987.
• Yavuz, Kerim. “Din Psikolojisinin Araştırma Alanları”. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5 (1982), 87-108.
• Yavuz, Kerim. “Din ve Güven”. Sosyal Bilimlerde Güven. ed. Ferda Erdem. Ankara: Vadi Yayınları, 1. Basım, 2003.
• Yılmaz, Reşat Haydar. Takım Üyelerinin Güven Duygusu ve Verimlilikleri Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.