OSMANİYE KENT MÜZESİ 1 VE 2 NUMARALI VİTRİNLERİNDE SERGİLENEN DOKUMALARIN İNCELENMESİ

Yıl 2025, Sayı: 40, 61 - 85, 25.10.2025

Fikret Yalın , Gözde Uzgidim

https://doi.org/10.15182/diclesosbed.1600433

Öz

Osmaniye Kent Müzesi 1 ve 2 numaralı vitrinlerinde sergilenen düz dokumaların tarihini, teknik analizini, renk ve kompozisyon özelliklerini inceleyerek alan yazına kazandırmak çalışmanın amacını oluşturmaktadır. İlgili makamlardan gerekli izinler alınarak müze vitrininde sergilenmekte olan düz dokumaların, envanter numaraları, hangi yolla edinildiği, müzeye geliş tarihi gibi bilgilerin yanı sıra boyutu, hammaddesi (çözgü, atkı, ilme), üretim tekniği gibi yapısal özellikleri incelenmiştir. Ayrıca bu düz dokumalar renk ve tasarımsal özellikleri açısından da değerlendirilmiştir. Müzenin birinci katında dokuma eserlerinin sergilendiği iki adet vitrin bulunmaktadır. Bu vitrinlerde toplam 4 adet yaygı, 3 adet seccade, 3 adet çuval, 2 adet heybe tespit edilmiş ve bu eserler incelenmiştir. Eserlerin genel görünümü, arka yüzü ve ön yüzünden detaylı fotoğrafları çekilerek çalışmada sunulmuştur. Dokuma tekniği, dokumaların türü, ebatları, çözgü ve atkıda kullanılan malzeme yapıları, kullanılan renkleri gösteren detaylı bir çizelge halinde paylaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Düz dokuma , kilim , Osmaniye , Müze

Kaynakça

• Acar, B. B. (1982). Kilim-Cicim-Zili-Sumak Düz Dokuma Yaygıları. İstanbul: Eren Yayıncılık.
• Akbil, F. (1977). Bergama Dokumaları Cicim, Zili. Türkiyemiz(21), 21-23.
• Aydın, Ö. (2011). Gazipaşa (Zili - Cicim - Sumak)Heybe, Torba ve Çuval Dokumaları. Arış, 22-23.
• Deniz, B. (2000). Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygılar. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Durul, Y. (1965). Halılarda Kufiye Benzer Motifler. Türk Etnografya Dergisi, 5-8.
• Erzurum, K. (2014). Türkmen ve Avşar Dokumaları: Kadirli'nin Kilimleri. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Hidayetoğlu, H. M. (2007). Konya Yöresi Düz Dokuma Yaygıları (Kilim, Cicim, Zili, Sumak. Doktora tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Hideyetoğlu, M. (2009). Konya Yöresi Cicim Teknikli Yük Örtüleri. Akdeniz Sanat, 44-46.
• Madran, E., & Özgönül, N. (2005). “Son Yasal Düzenlemelerde Kültür Ve Tabiat VarlıklarınınKorunması ve Yerel Yönetimler El Kitabı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm.
• Memlük, F. A. (2014). Frig Vadisi Kültür Mirası Alanlarının Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 2(2), 185-192.
• Öztürk, İ. (2007). Koruma Kültürü ve Geleneksel Tekstillerin Korunması-Onarımı. Ankara: Mor Fil Yayınları.
• Parlak, T. (2002). Oltu ve Köylerinde Bardız Kilimciliği. Erzurum: Ekip Gralafil.
• Sarıdağ, S. (2022, 03 10). Şehrimiz Osmaniye. Ankara, Türkiye: T.c Milli Eğitim Bakanlığı. 03 13, 2024 tarihinde https://osmaniye.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_03/10164152_SehrimizOsmaniye10Mart2020.pdf adresinden alındı
• Soysaldı, A., & Göksel, M. (2018). Kırşehir Mucur Yöresine Ait Bir Halının Teknik ve Desen Özellikleri. XI. Uluslararası Türk Sanatı, Tarihi ve Folkloru Kongresi/ Sanat Etkinlikleri (s. 117-124). Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Soysaldı, A., & Uzgidim, G. (2021). Cicim, Zili ve Sumak Dokumacılığı. Geleneksel Meslekler Ansiklopedisi (Cilt 1, s. 155-168). içinde Ankara: Tc. Ticaret Bakanlığı.
• Şimşek, G. (2017). Anadolu’da Kilim Kültürünün Değişiminde Küreselleşmenin Rolü:Örnek Olay İncelemesi Osmaniye Karatepe Kilimleri. Uhive(16), 166-185.
• Tozun, H., & Uzgidim, G. (2023). Adana Kilim Cicim Zili ve Pamuklu Dokumaları. A. Soysaldı (Dü.) içinde, Türk Kilimleri Kilim, Cicim, Zili, Palas (Cilt 1, s. 237-263). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Zaimoğlu, Ö., Çenet, E., & Yeşilyurt, Ö. (2023). Osmaniye Kilim, Cicim, Zili Dokumaları,. Ö. Zaimoğlu, & A. Soysaldı (Dü.) içinde, Türk Kilimleri Kilim, Cicim, Zili, Palas (Cilt 2, s. 1469-1504). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.