Beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin analizi: Marmara üniversitesi öğretim üyeleri üzerine bir çalışma
Öz
Amaç: Bu çalışma,
akademisyenlerin beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerinin
incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntemler:
Araştırma tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Marmara Üniversitesi Haydarpaşa
Kampüsü’ndeki Tıp Fakültesi Temel Bilimleri, Eczacılık Fakültesi, Hemşirelik
Yüksekokulu ve Hukuk Fakültesinde Aralık 2013-Nisan 2014 tarihleri arasında
görev yapan 225 öğretim elemanına yüz yüze anket uygulanmış ve boy ile kiloları
ölçülmüş ve öğrencilerin Vücut Kitle İndeksleri-VKİ (ağırlık (kg)/ boy² (m²)
hesaplanmıştır. VKİ değeri 30 üstü olanlar obez olarak değerlendirilmiştir.
Bulgular:Öğretim
elemanlarının %66,2’si kadın, %33,8’i erkektir. Katılımcıların, %23,6’sının Tıp
Fakültesi’nde, %28,0’ının Eczacılık Fakültesi’nde, %13,7’sinin Hemşirelik
Yüksekokul’ unda ve %34,7’sinin Hukuk Fakültesi’nde görev yapmakta olduğu bulunmuştur.
Katılımcıların ; %4,9’u zayıf , %58,6’sı normal kilolu , %29,8’i fazla kilolu
ve %6,7’si obez olarak bulunmuştur. Fazla kilolu ve obezler birlikte
değerlendirildiğinde öğretim elemanlarının %41,4’ünün kilosunun normalin
üzerinde olduğu görülmektedir.
Obezite oranı en yüksek bölüm; Eczacılık Fakültesinde iken
(%9,6), bu oran Tıp Fakültesi öğretim üyelerinde %3,7 ile daha düşüktür. Hukuk
Fakültesinde hiç zayıf katılımcı yoktur. Kilosu normalin üzerinde olanların
oranı %33,3 ile Eczacılık Fakültesinde en yüksek iken, Hemşirelik
Yüksekokulunda bu oran %12,9 ile en düşüktür. Obezite bakımından en yüksek oran
%9,6 ile Eczacılık Fakültesinde iken, en düşük oran %3,7 ile Tıp
Fakültesindedir.
Katılımcıların öğün atlama durumlarına göre dağılımları
incelendiğinde; öğretim elemanlarının önemli bir oranının %72,0’ı sürekli öğün
atladığı görülmektedir. Bazen öğün atlayanlarda dikkate alındığında bu oran %
94,7’ye çıkmakta, öğün atlamayanların oranı çok düşük kalmaktadır.
Tıp Fakültesi (71,7 ±35,29) en yüksek yağ alımına sahip
bölüm iken, Hukuk Fakültesi (57,8±17,72) günlük en düşük yağ alımına sahip
bölümdür. Eczacılık Fakültesi’nin günlük kalori (1420,53±337,26) ve protein
alımı (85,5±33,66), diğer bölümlere göre daha yüksek iken, Tıp Fakültesinin
günlük karbonhidrat alımı (123,6 ±46,11) diğer bölümlere göre daha yüksektir.
Sağlık alanında görev yapanlar en yüksek günlük kalori
(1388,9±332,65) ve yağ alımına (68,5± 26,02) sahip grup iken, Hukuk alanında
görev yapanlar en düşük günlük kalori (1282,5± 326,44) ve yağ alımına
(57,8±17,85) sahiptir. Sağlık alanında görev yapanların günlük karbonhidrat
(117,4± 37,82) ve protein alımları (79,7± 31,61) Hukuk alanında görev yapanlara
göre daha yüksek iken bunlar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktur
(p>0,05).
Öğretim üyelerinin aktivite düzeyi değerlendirildiğinde %
66,7’sinin in aktif olduğu görülmüştür. Minimal düzeyde aktif olanların oranı %
30,7 iken çok aktif olanların oranı yalnızca % 2,6’dır.
Sonuç: Sağlık
alanında görev yapan öğretim elemanları en yüksek günlük kalori ve yağ alımına
sahip iken Hukuk Fakültesinde görev yapanlar en düşük günlük kalori ve yağ
alımına sahiptir. Öğretim elemanların %6,7’si obezdir ve obezite oranı en
yüksek bölüm; Eczacılık Fakültesinde bulundu(%9,6). Sağlıklı ve dengeli beslenme
ile ilgili eğitim verilebilir.
Anahtar Kelimeler
Beslenme alışkanlıkları fiziksel aktivite düzeyi vücüt kitle indeksi besin alımı
Kaynakça
- 1. Alpar F. Vücut Geliştirme Sporcularında Beslenme, Fiziksel Aktivite ve Besin Takviyesi Kullanım Durumlarının İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2011, Ankara. SBE. s: 3.
- 2. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, “Hastalıklarda Beslenme”, http://beslenme.gov.tr/index.php?page=49, Erişim: 05 Mart 2016
- 3. http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=40, Erişim Tarihi: 07 Mayıs 2014
- 4. Garibağaoğlu M, Budak N, Öner N, Sağlam Ö, Nişli K. Üç Farklı Üniversitede Eğitim Gören Kız Öğrencilerin Beslenme Durumları ve Vücut Ağırlıklarının Değerlendirilmesi. Sağlıklı Bilimleri Dergisi; 2006;15:173-80.
- 5. Günay M, Şıktar E, Şıktar E, Yazıcı M. Egzersiz ve Kalp. Gazi Kitapevi Ankara; 2008, s:37-57.
- 6. Selim İ. Acemi Askerlerde Üç Aylık Eğitim Dönemindeki Beslenme ve Askeri Eğitimin Kan Lipid Değerleri Üzerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi; 2007, Konya. s:21.
- 7. Türkiye Çocukluk Çağı Obezite Araştırması, 2013.
- 8. Samur G. İşçi ve İş Veriminin Geliştirilmesinde Beslenmenin Önemi. İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 2002. s:1.
- 9. Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması. Sağlık Bakanlığı Yayınları, Ankara; 2008, Yayın No: 732.
- 10. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, “Obezite Nedir?”, (t.y.) http://beslenme.gov.tr/index.php?lang=tr&page=38 Erişim: 12 Aralık 2015.
- 11. Türkiye’nin Hedef ve Stratejileri, 2001.
- 12. Türkiye Kalp ve Damar Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı, 2008 .
- 13. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, “Türkiye’de Obezitenin Görülme Sıklığı”, (t.y.) http://beslenme.gov.tr/index.php?page=40. Erişim: 08 Ocak 2016.
- 14. Satman, İ. ve TURDEP-II Çalışma Grubu. TURDEP-II Sonuçları. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı, 2002, 25:1551-6.
- 15. Açıkgöz S. Üniversite Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ile Öz Yetkinlik ve İyimserlik İlişkisi: Ankara Üniversitesi Örneği. A.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara; 2006. s: 8.
- 16. Sayan A. Beslenme Alışkanlıkları ve Temel Besin Gereksinimleri, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Erzurum, 1999:2;53-66.
- 17. Sayan A. Beslenme Alışkanlıkları ve Temel Besin Gereksinimleri, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Erzurum, 1999:2;53-66.
- 18. Pekcan G. Sağlıklı Yasam Biçimi ve Diyet Kalitesi: Sağlıklı Diyet Göstergeleri. 5. Uluslararası Beslenme ve Diyetetik Kongresi. Ankara; 2006:59-60,
- 19. Attila S. Kronik ve Dejeneratif Hastalıklarda Beslenme. İçinde: Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Ed: Güler Ç, Akın L. 1. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara; 2006:s:823-4.
- 20. Samur G. Kalp Damar Hastalıklarında Beslenme. T.C. Sağlık Bakanlığı Yayınları. Sinem Matbaacılık, Ankara, 2008. s:1-18.
- 21. Korugan Ü. Obezite. Aktüel Tıp Dergisi. 2001:6:2;1–13:63 -73.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Yazıları |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Mart 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Mart 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 45 Sayı: 1 |