Sağlık Alanında Kullanılan Kantitatif Yöntem, Stereoloji

Yıl 2019, Cilt: 46 Sayı: 3, 615 - 621, 16.09.2019

Ayşe İkinci Keleş

https://doi.org/10.5798/dicletip.536434

Cited By: 4

Öz

Stereoloji kantitatif çalışmalarda en çok
tercih edilen, kullanıldığında kabul oranı yüksek olan bir yöntemdir.  Stereoloji, gerçekte üç boyutlu olan herhangi
bir yapının iki boyutlu görüntülerinden yola çıkarak, onların üç boyutlu
özellikleri ile ilgili yorumlar yapmayı sağlayan, birçok yöntemi (optik ve
fiziksel disektör, optik ve fiziksel parçalama, nucleator ve cavalieri prensibi
vb.) içeren bilim dalıdır. Sağlık alanında, bir doku ya da görüntüsü elde
edilebiliyorsa, bunların üzerinde stereolojik çalışmalar yapmak mümkündür.
Ancak stereolojik yöntemlerin kullanırken özellikle tarafsızlık, etkinlik,
sistematik rastgele örnekleme ve ön çalışma gibi konulara uyulması
gerekmektedir. Bu yöntemler ile kurallarına uyularak yapılan çalışmalarda
ilgilenilen yapının sayı, hacim, alan ve uzunluk gibi verileri elde edilebilir.
Elde edilen sonuçlar gerçek değere en yakın değerlerdir. Günümüzde bu yöntemin
uygulanması birçok avantajı da beraberinde getirmektedir. Bu yöntem tarafsız,
etkili, güvenilir, düşük maliyetli (az çalışan, az örnek ya da numune ve kısa
sürede), tekrarlanabilir ve tekrarlandıkça gerçek değere daha da yaklaşan sonuçlar
elde etmemizi sağlar. Bu nedenle, stereolojik çalışmalar sonucunda elde edilen
verilerden yola çıkılarak yapılan yorumlar doğru, güvenilir ve kabul
edilebilirdir. 

Anahtar Kelimeler

Etkinlik, Kantitatif analiz, Stereoloji, Tarafsızlık, Tekrarlanabilir

Kaynakça

• 1] Mayhew TM, Gundersen HJ. If you assume, you can make an ass out of u and me': a decade of the disector for stereological counting of particles in 3D space. J Anat. 1996; 188: 1-15.
• [2] Odacı E, Yıldırım Ş, Bahadır A, et al. Yeni stereolojik yöntemlerin olası hata kaynakları ve çözüm yolları. T Klin Tıp Bilimleri. 2004; 24: 78-87.
• [3] Howard CV, Reed MG. Unbiased Stereology: Three dimensional measurement in microscopy. BIOS Scientific Publishers. Oxford. 1998.
• [4] Jelsing J, Rostrup E, Markenroth K, et al. Assessment of in vivo MR imaging compared to physical sections in vitro-a quantitative study of brain volumes using stereology. Neuroimage. 2005; 15: 26: 57-65.
• [5] İkinci A, Odacı E, Baş O. Effects of ethyl pyruvate administration on female rats’ pyramidal cells of cornu ammonis after brain ischemia: a stereological and histopathological study. Turk J Med Sci. 2013; 43: 354-361.
• [6] Şahin A, Aslan A, Baş O, et al. Deleterious impacts of a 900MHz electromagnetic field on hippocampal pyramidal neurons of 8-week-old Sprague Dawley male rats. Brain Res. 2015; 1624: 232-238.
• [7]Canan S, Şahin B, Ünal B, Aslan H. Parçacıkların toplam sayısının hesaplanması için bir metot: parçalama. TKlin Tıp Bilimleri. 2002; 22: 30-46.
• [8] Odacı E, Bas O, Kaplan S. Effects of prenatal exposure to a 900 MHz electromagnetic field on the dentate gyrus of rats: a stereological and histopathological study. Brain Res. 1238: 224-229.
• [9] Baş O, Sönmez FO, Aslan A, et al. 2013. Pyramidal cell loss in the cornu ammonis of 32-day-old female rats following exposure to a 900 Megahertz electromagnetic field during prenatal days. Neuroquantology. 2008; 4: 591-599.
• [10] Gundersen HJG, Jensen EB. The efficiency of systemetic sampling in stereoloji and its prediction. J Microsc. 1987; 147: 229-63.
• [11] Ünal B, Aslan H, Canan S, Şahin B, Kaplan S. Biyolojik ortamlardaki objelerin sayımı yapılarken kullanılan eski (taraflı) metotların önemli hata kaynakları ve çözüm önerileri. T Klin Tıp Bilimleri. 2002; 22: 1-6.
• [12] Gundersen HJG. Notes on the estimation of the numerical density of arbitrary particles: The edge effect. J Microscopy. 1977; 111: 219-223.
• [13] Gundersen HJG. Stereology of arbitrary particles: A review of unbiased number and size estimators and the presentation of some new ones in memory of William R Thomson. J Microsc. 1986; 143: 3-45. 111.
• [14] West MJ, Slomianka L, Gundersen HJ. Unbiased stereological estimation of the total numberof neurons in thesubdivisions of the rat hippocampus using the optical fractionator. Anat Rec. 1991; 231: 482-97.
• [15] Gundersen HJG. The nucleotor. Journal of Microscopy. 1988; 151: 3-21.
• [16] Royet JP. Stereology: a method for analysing images. Progress Neurobiol. 1991; 37: 433-474.
• [17] Gundersen HJG, Bendtsen TF, Korbo L, et al. Some new, simple, and efficient stereological methods and their use in pathological research and diagnosis. APMIS. 1988; 96: 379-394.
• [18] Keles M, Tozoglu U, Unal D, et al. Exfoliative cytology of oral mucosa in kidney transplant patients: a cytomorphometric study. Transplant Proc. 2011; 43: 871-5. [19] Sterio DC. The unbiased estimation of number and size of arbitrary particles using the disector. J Microsc. 1994; 134: 127-36.
• [20] Mayhew TM. A Review of recent advances in stereology for quantifying neural structure. J Neurocytol. 1992; 21: 313-328.
• [21] Coggeshall RE. A consideration of neural couting methods. Trends Neurosci. 1992; 15: 9-13.
• [22] Akalan MA, Demirkan Çevik A. Stereoloji ve Veteriner Hekimlikte Kullanım Alanları. YYU Veteriner Fakultesi Dergisi. 2013; 24: 95-100.
• [23] Eriksen N, Rostrup E, Andersen K, et al. Application of stereological estimates head injuries using CT and MR scanning images. Br J Radiol. 2010; 83: 307-17.
• [24] Maćkowiak M, Mordalska P, Dudys D, Korostyński M, Bator E, Wedzony K. Cocaine enhances ST8SiaII mRNA expression and neural cell adhesion molecule polysialylation in the rat medial prefrontal cortex. Neuroscience. 2011; 186: 21-31.
• [25] Pazvant G, Sahın B, Kahvecıoglu Ko, Gunes H, Gezer Ince N, Bacınoglu D. The volume fraction method for the evaluation of kidney: A stereological study. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 2009; 56: 233-239.
• [26] Aktürk Z, Odacı E, İkinci A, et al. Effect of Ginkgo biloba on brain volume after carotid artery occlusion in rats: a stereological and histopathological study. Turk J Med Sci. 2014; 44: 546-53.
• [27] Gomes FV, Mayer L, Massotti FP, et al. Low-level laser therapy improves peri-implant bone formation: resonance frequency, electron microscopy, and stereology findings in a rabbit model. Int J Oral Maxillofac Surg. 2015; 44: 245-51
• [28] West MJ. New stereological methods for counting neurons. Neurobiol Aging. 1993; 14: 275-85.
• [29] West MJ. Stereological methods for estimating the total number of neurons and synapses: issues of precision and bias. Trends Neurosci. 1999; 22: 51-61.