Fibromiyalji Tanılı Kadın Hastalarda Vitamin D Düzeyleri İle Ağrı, Depresyon, Uyku Kalitesi ve Cinsel İşlevler Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 49 Sayı: 1, 193 - 202, 11.03.2022

Barış Yılbaş Türkan Turgay

https://doi.org/10.5798/dicletip.1086375

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı fibromiyalji sendromlu hastalarda D vitamini düzeyleri ile hastalığın şiddeti, depresyon belirtileri, uyku kalitesi ve cinsel işlev bozukluğu belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir.
Yöntemler: Bu çalışmaya üniversitemiz Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Polikliniğinde Amerikan Romatoloji Birliği 2010 tanı kriterlerine göre fibromiyalji sendromu tanısı alan 18 yaş ve üzeri cinsel olarak aktif kadın hasta ve kontroller dahil edildi. Tüm katılımcıların serum 25-hidroksi vitamin D (25-OH Vit D) (normal 30-50 ng/mL) düzeyleri ölçüldü. Fibromiyaljili hastalara yaşam kalitesi ve fonksiyonel durumu değerlendirmek amacıyla Fibromiyalji Etki Anketi (FEA), ağrı için Görsel Analog Skala (GAS), depresyon düzeyi için Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), uyku kalitesini ve bozukluğunu değerlendirmek için Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ve cinsel işlev bozukluğunu saptamak için Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ACYÖ) uygulandı.
Bulgular: Fibromiyalji (n=53) ve kontrol (n=40) grubu arasında yaş, medeni durum, eğitim düzeyi, iş durumu, sigara kullanımı ve vücut kitle indeksi bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (sırasıyla; p=0.875, p=0.198, p=0.283, p=0.452, p=0.653, p=0.803). Hasta grubunun serum 25(0H) D ortalaması 17.20±8.0 ng/ml idi. Kontrol grubunun ortalama serum 25(0H) D değeri 21.99±6.69 ng/ml olup, fibromiyaljili hastalardan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksekti (p=0.003). Hasta grubunda 25 (OH) vit D değerleri ile FEA, GAS, BDÖ, PUKİ ve ACYÖ puan ortalamaları arasında negatif yönde korelasyon mevcuttu.
Sonuç: Çalışmamızın sonuçları fibromiyaljili hastalarda D vitamini düşüklüğünün hastalık şiddeti, ağrı, depresyon belirtileri, kötü uyku kalitesi ve cinsel işlev bozukluğu belirtileri ile ilişkili olabileceğine işaret etmektedir. Fibromiyalji hastalarında D vitaminin semptomların şiddetine, uyku bozukluğuna, cinselliğe ve yaşam kalitesine etkisini inceleyecek daha geniş çaplı prospektif tarzda çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

fibromiyalji, D vitamini, ağrı, depresyon, cinsel işlevler

Kaynakça

• 1.Wolfe F, Clauw DJ, Fitzcharles MA, et al.Fibromyalgia criteria and severity scales for clinicaland epidemiological studies: a modification of the ACR Preliminary Diagnostic Criteria for Fibromyalgia. J Rheumatol. 2011; 38: 1113-22.
• 2.Topbas M, Cakirbay H, Gulec H, et al. Theprevalence of fibromyalgia in women aged 20–64 inTurkey. Scand J Rheumatol. 2005; 34: 140-4.
• 3.Gürsoy S, Erdal E, Herken H, et al. Significance ofcatechol-O-methyltransferase gene polymorphismin fibromyalgia syndrome. Rheumatol Int. 2003; 23:104-7.