ALTULA FEATURES OF ACTIONS IN TURKISH AND THEIR TRANSFER INTO THE TURKISH EDUCATION ENVIRONMENT

Yıl 2012, Sayı: 158, 7 - 36, 01.12.2012

Ekin Şen Serkan Turan

https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000177

Cited By: 2

Öz

The aim of this study is to define the features of verb subcategorization under thetitle of letter “A” in Dictionary of Current Turkish on Turkish Language Societyofficial web site and to offer a suggestion for these verb to take part in TurkishDictionaries. Our study is based on the features of verb categorization and subcategorization analyzed under the title of Theta Theory (Chomsky, 1981). The object of our study, Turkish verbs, are automatically chosen from Dictionary ofCurrent Turkish database by Dokuz Eylül University Natural Langugage ReportingGroup. Because of time and location constraint, only one word verbs have beenanalyzed under the title of “A” letter. In this context, 414 different verbs and their838 hyponyms and connotations have been analyzed. At the end of this study, in different meanings of the verbs, different subcategorizes have been determined. Forinstance, while a meaning of a verb requires only x and y, a different meaning canrequire x, y and z, and in different meanings these verbs can be indicated by different case markers. Because of the fact that only morphosyntactic features of theverbs are considered in this study, both structural and semantic features such asagent, experiencer, theme, goal, source etc. of all verbs can be involved in furtherstudies. It is suggested that these acquired data may take place in an integrated wayin Turkish dictionaries

Anahtar Kelimeler

Dictionary of Current Turkish, Teaching Turkish as a Foreign Langugae, Categorization, Subcategorization, Theta Role Theory.

Türkçede eylemlerin altulam özellikleri ve bu özelliklerin Türkçe eğitim-öğretim ortamlarına aktarılması

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türk Dil Kurumu resmi internet sitesinde yer alan GüncelTürkçe Sözlükteki ‘’A’’ harfi başlığı altında bulunan eylemlerin altulam özelliklerini belirlemek ve bu özelliklerin Türkçe sözlüklerde yer almasına yönelik bir önerisunmaktır. Eylemlerin Rol Kuramı (Theta Theory) (Chomsky, 1981) başlığı altındaincelenen ulamlama (categorization) ve altulamlama (subcategorization) özellikleri çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Çalışmamızın inceleme nesnesi olanTürkçe eylemler, Dokuz Eylül Üniversitesi Doğal Dil İşlemleme Grubu tarafındaninternet ortamındaki Türk Dil Kurumu Güncel Sözlük kullanılarak oluşturulan veritabanından otomatik olarak seçilmiştir. Süre ve yer kısıtlılığından ötürü bu çalışmada ‘’A’’ harfi başlığı altında yer alan eylemlerden yalnızca tek sözcüklü eylemler incelenmiş; bu bağlamda bu harf altında yer alıp tek sözcükten oluşan 414 farklı eylem ve bu eylemlerin 838 adet alt ve yananlamları incelemeye dahil edilmiştir.Bu çalışmadaki incelemenin sonucunda, eylemlerin farklı anlamlarında farklıaltulam kümeleri belirlenmiştir. Sözgelimi, eylemin bir anlamı yalnızca x ve y üyelerini barındırırken, başka bir anlamı ise x, y ve z üyelerini barındırabilmekte ve bu eylemler farklı anlamlarda farklı durum belirleyicileri ile belirtilebilmektedir. Bu çalışmada, incelenen eylemlerin yalnızca biçimsözdizimsel özelliklerininele alındığı göz önünde bulundurulduğunda, ileriki çalışmalarda, sözlükteki tümeylemlerin hem yapısal hem de edici, deneyimci, konu, hedef, etkilenen, kaynak vb.gibi anlamsal özellikleri de ele alınarak altulam incelemelerinin yapılması ve sonrasında elde edilen bu bilgilerin Türkçe sözlüklere bütüncül bir biçimde aktarılmasıönerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Güncel Türkçe Sözlük, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ulamlama, Altulamlama, Rol Kuramı.