AN EVALUTION OF TWO BOOKS THAT PUBLISHED ON TURKISH PROVERBS AND IDIOMS

Yıl 2012, Sayı: 157, 21 - 48, 01.09.2012

Ramazan Gülendam

https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000173

Öz

Idiom is a group of words or an expression that cannot be translated literally;proverb is a general truth about life that may have been passed on orally. Proverbsare little stories with a moral message; idioms are just a few words used to expressa bigger idea. Proverbs and idioms are very important for our language. They contain lifestyles, traditions, beliefs, and many more features of Turkish communities.So far, many studies have been made on proverbs and idioms in Turkish. Asst.Assoc. Dr. Necmi Akyalçın, who is a member of Department of Turkish Languageand Literature at ÇOMÜ, published two books in 2012 with the titles “TürkçemizinAnlamsal Zenginlikleri DEYİMLERİMİZ” and “Türkçemizin İncileri ATASÖZLERİMİZ- Tanıklı Sözlük” for saying something different than the previous studiesabout proverbs and idioms. In this article we will try to evaluate these books interms of academic criteria

Anahtar Kelimeler

Proverbs, idioms, Turkish language, academic criteria

Son dönemde atasözleri ve deyimler üzerine yapılmış çalışmalardan ikisi üzerine bir değerlendirme (kitap eleştirisi)

Öz

Atasözleri ve deyimler, dilimizin söz varlığının en önemli birimlerinden olup deyişgüzelliği, anlatım gücü ve kavram zenginliği bakımından üzerinde detaylıca durulması gereken dil yapılarıdır. Bir dilin anlatım yollarına, o dili konuşan toplumungeçmişine, yaşam biçimine, geleneklerine, inançlarına ve daha pek çok özelliklerine dair önemli ipuçları içeren deyimler ve atasözleriyle ilgili bugüne kadar pek çokçalışma yapılmıştır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat FakültesiTürk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Necmi Akyalçın da, deyimler veatasözleriyle ilgili olarak daha öncekilerden farklı şeyler söyleme iddiasıyla 2012yılında Türkçemizin Anlamsal Zenginlikleri DEYİMLERİMİZ ve Türkçemizinİncileri ATASÖZLERİMİZ-Tanıklı Sözlük başlıklarıyla iki kitap yayımladı. Biz buyazımızda, yakın zamanda piyasaya çıkan bu hacimli çalışmaları, bilimsel bir çalışmada bulunması gereken kriterler açısından değerlendirmeye çalışacağız

Anahtar Kelimeler

Atasözleri, deyimler, Türk dili, bilimsel ölçütler

Kaynakça

• Adalı, Oya (1979), Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Ankara: TDK Yayınları.
• Aksan, Doğan (2003), En Eski Türkçenin İzinde, İstanbul: Multilingual.
• Aksan, Prof. Dr. Doğan (1990), Her Yönüyle Dil -Ana Çizgileriyle Dilbilim-, Cilt: 3, Ankara: TDK Yayınları.
• Aksan, Doğan (1996), Türkçenin Sözvarlığı, Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, Doğan (1999), Anlambilim -Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi-, Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, Doğan (2005), Türkçenin Zenginlikleri ve İncelikleri, Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Akyalçın, Necmi (2012), Türkçemizin İncileri ATASÖZLERİMİZ-Tanıklı Sözlük, Ankara: Eğiten Kitap.
• Akyalçın, Necmi (2012), Türkçemizin Anlamsal Zenginlikleri DEYİMLERİMİZ, Ankara: Eğiten Kitap.
• Elçin, Şükrü (1981), Halk Edebiyatına Giriş, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Gökdayı, Hürriyet (2008), “Türkçede Kalıp Sözler”, Bilig, Kış, S: 44, s. 89-110. (http://yayinlar.yesevi.edu.tr/files/article/165.pdf) (Erişim tarihi: 30.05.2014)
• Hatiboğlu, Vecihe (1964), “Atasözleri ve Deyimler”, Türk Dili, C: XII, S: 176, s. 468-470.
• Özdemir, Emin (1997), Açıklamalı Örnekli Deyimler Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Uzun, Leyla Subaşı (1991), “Deyimleşme ve Türkçede Deyimleşme Dereceleri”, Dilbilim Araştırmaları, Ankara: Hitit Yayınevi, s. 29-39.