Мозг и язык: полтора века исследований

Yıl 2010, Sayı: 147, 22 - 39, 01.03.2010

Olena Kozan Gamze Öksüz

https://doi.org/10.1501/Dilder_0000000124

Öz

В данной работе профессор Санкт-Петербургского Университета Т.В.Черниговская подводит итог исследованиям в области мозга и языка, касаясь их основных этапов в историческом аспекте. В статье говорится о модулярном и холистическом подходах к проблеме, предложенных в рамках нейронаук. Исследования взаимоотношений мозга и языка начались в XIX веке и получили новый импульс во второй половине XX века с развитием новых технологий и методов исследования. В настоящее время, несмотря на огромный накопленный за эти годы надежный фактический материал, ситуация мало прояснилась, и вышеупомянутые парадигмы продолжают чередоваться. Кроме того, в статье поднимается вопрос о происхождении языка. Также, говорится о моделях, примиряющих локализационистский и холистический подходы к языковым функциям.

Anahtar Kelimeler

мозг, язык, нейролингвистика, модулярный подход, динамический подход

BEYİN VE DİL: ARAŞTIRMALARIN 150 YILI

Öz

Bu çalışmada Sankt-Peterburg Üniversitesinden Prof. Dr. T. V.Çernigovskaya,dünyada beyin ve dil üzerine yapılan çalışmaların tarihçesine değinerek günümüzekadar yapılan araştırmaları bir bütün olarak ele almıştır. Makalede beyni inceleyenbilim dallarında geliştirilen dinamik ve modüler yaklaşımlardan söz edilmektedir.Beyin ve dil arasındaki ilişkiler üzerine yapılan araştırmalar 19. yüzyılda başlamış,21. yüzyılda ise teknolojinin ve yeni yöntemlerin gelişmesiyle ivme kazanmıştır.Bugüne gelinceye kadar pek çok somut bulgu sağlanmış olmasına rağmen,günümüzde, beyin ve dil etkileşimi sorunu tam anlamıyla aydınlanmış değildir. Bunedenle lokal ve dinamik paradigmalar birbirleriyle yer değiştirmeye devam etmektedir. Makalede ayrıca dilin ortaya çıkışıyla ilgili konular da ele alınmaktadır.Bunun dışında dilsel işlevlere yönelik lokal ve holistik yaklaşımları barıştıran modellerden söz edilmektedir

Anahtar Kelimeler

beyin, dil, nörodilbilim, modüler yaklaşım, dinamik yaklaşım

Kaynakça

• Abeles, M., Prut, Y., Bergman, H., Vaadia, E. (1994). Synchronization in neuronal transmission and its importance for information processing. Progress in brain research, Vol. 102.
• Andrew, S. (2002). Communicating a new gene vital for speech and language. Clinical genetics, Vol. 61.
• Anohin, K. V. (2001). Molekularnaya genetika razvitiya mozga i obuçeniya: na puti k sintezu. Vestnik RAMN, Vıp. 4.
• Astvatsaturov, M. I. (1923). O proishojdenii pravorukosti i funktsionalnoy assimetrii mozga. Nauçnaya meditsina, No. :11.
• Balanov, L. Y. , Deglin, V. L. (1976). Sluh i reç dominantnogo i nedominantnogo poluşariy, Leningrad.
• Balanov, L. Y. , Deglin, V. L. , Çernigovskaya, T. V. (1985). Funktsionalnaya assimetriya mozga v organizatsii reçevoy deyatelnosti. Sensornıye sistemı: sensornıye protsessı v assimetrii poluşariy. Leningrad.
• Behtereva, N. P. (1988). Zdorovıy i bolnoy mozg çeloveka. Leningrad.
• Behtereva , N. P. (1999). O mozge çeloveka. Sankt-Peterburg.
• Behtereva , N. P. (2000). Psychophysiology by the end of the 20th century. International Journal of Psychophysiology, Vol. 35, No. :2-3.
• Best, C. T. (1988). The emergence of cerebral assymetries in early human development: A literature review and a neuroembryological model, Brain lateralisation in children: Developmental implications. New York.
• Bichakjian, B. H. (2002). Language in a Darwinian perspective. Frankfurt am Mein
• Bickerton, D. (1990). Language and species. Chicago.
• Bishop, D. , North, T. , Donlan, C. (1995). Genetic basement of specific language impairment: Evidence from a twin study. Developmental medical child neurology, Vol. 37.
• Bloom, P. (2002). How children learn the meanings of words. Cambridge.
• Brain Assymetry, (1995). Ed. R. Davidson, K. Hugdahl. Cambridge.
• Bunak, V. V. (1980). Rod Homo, ego vizniknoveniye i posleduyuşaya evolyutsiya. Moskova.
• Bybee, J. L (1995). Regular morphology and the lexicon. Language and cognitive process, No. :10.
• Çernigovskaya, T. V. (1994). Cerebral lateralization for cognitive and linguistic abilities: Neuropsychological and cultural aspects. Studies in Language Origins, III. Amsterdam-Philadelphia.
• Çernigovskaya, T. V. (1996). Cerebral assymetry – a neuropsychological parallel to semiogenesis. Language in the wurm glaciation:Acta coloqui. Frankfurt am Mein.
• Çernigovskaya, T. V. (1999). Neurosemiotic approach to cognitive functions, Semiotics, Vol. 127.
• Çernigovskaya, T. V. , COR, K. (2000). The complexity of paradigm and input frequencies in native and second language verbal processing:evidence from Russian. Yazik i reçevaya deyatelnost.
• Çernigovskaya, T. V. , Deglin, V. L. (1984). Problema vnutrennego dialogizma (neyrofiziologiçeskoye issledovanie yazıkovoy kompetentsii). Trudı po znakovım sistemam, Vıp. 17, Tartu.
• Çernigovskaya, T. V. , Deglin, V. L. (1986). Metaforiçeskoye i sillogiçeskoye mışleniye kak proyavleniye funktsionalnoy assimetrii mozga. Trudı po znakovım sistemam, Vıp. 19, Tartu.
• Çernigovskaya, T. V. , Natochin, Y. , Menshutkin V. (2002). Principles of evolution of natural and computer languages and physiological systems. Becoming loquens. Frankfurt am Mein.
• Chomsky, N. (2002). New Horizons in the Study of Language and Mind. Cambridge.
• Clahsen, H. (1999). Lexical entries and rules of language: a multidisciplinary study of german inflexion. Behavioural and brain sciences, Vol. 22.
• Corballis, L. (1999). The descent of mind:psychological perspectives on hominid evolution. Oxford.
• Crow, T. J. (2000). “Schizophrenia as the price that homo sapiens pays for language:a revolution of the central paradox in the origin of species”, Brain research reviews, Vol. 31.
• Deglin, V. L. , Balonov L. Y. , Dolinina İ. B. (1983). “Yazık I funktıonalnaya assimetriya mozga”, Trudı po znakovım sistemam, Vıp. 16, Tekst i Kultura, Tartu.
• Fodor, J. (2001). The mind doesn’t work that way: the scope and limits of computional psychology, Cambridge.
• Ganger, J. , Stromswold, K. . (1998). “Inatchness, evolution ang genetics of language”, Human biology, Vol. 70.
• Ganger, J. , Wexler, K. , Soderstrom, M. (1998). “The genetic basis of the development of tense: a preliminary report on a twin study”, Proceedings of the 22d Annual Boston University Conference on language Development, Boston.
• Gopnik, M. (1994). “Impairment of tense in a familian language disorder”, Journal of neurolinguistics, Vol. 8.
• Gor, K. , Chernigovskaya, T. V. (2001). “Rules in the processing of Russian verbal morphology”, Formal issues in formal slavic linguistics, Frankfurt am Mein.
• Gould, S. J. (1980). The panda’s thumb:more reflections on natural history, New York.
• Gould, S. J. , Lewontin, R. C. (1979). “The spandrels of San Marco and the Panglossian paradigm: a critique of the adaptationist programme”, Proceeedings of the Royal Society of London, Vol. B, 205, London.
• Jackson, J. H. (1996). İzbrannıye rabotı po afazii (red. Y. N. Vinarskaya i V. A. Kovşıkov), SPb.
• Ivanov, V. V. (1983). “Hudojestvennoye tvorçestvo, funktsonalnaya assimetriya i obraznıye sposobnosti çeloveka”, Trudı po znakovım sistemam, Vıp. 16, Tekst i Kultura, Tartu.
• Langacker, R. (1987). “Foundations of cognitive grammar”, Theoretical prerequisites, Vol. 1, Stanford.
• Loberg, E. M. , Hugdahl, K. , Green, M. F. (1999). “Hemispheric assymetry in schizophrenia:a “dual deficits” model”, Biological psychiatry, Vol. 45.
• Loritz, D. (2002). How the brain evolved language, Oxford.
• Lotman, Y. M. (1983). “Assimetriya i dialog”, Trudı po znakovım sistemam, Vıp. 16, Tekst i Kultura, Tartu.
• Miller, R. (1996). Axonal conduction times and human cerebral laterality:psychobiological theory, Harwood.
• Minasseina, M. M. (1883). O pisme voobşe, o zerkalnom pisme v çastnosti i o roli oboih poluşariy bolşogo mozga. Patologo-fiziologiçeskoye issledovaniye, SPb.
• Natoçin, Y. V. , Çernigovskaya, T. V. (1997). “Evolutionary physiology:history, principles”, Journal of comparative biochemistry and physiology, Vol. 118, A.
• Natoçin, Y. V. , Menşutking, V. V. , Çernigovskaya, T. V. (1992). “Obşiye çertı evolyutsii v gomeostatiçeskih i informatsionnıh sistemah”, Jurnal evolyutsionnoy biohimii i fiziologii, T. 28, No. :5.
• Newmeyer, F. J. (1997). “Genetic dysphasia and linguistic theory”, Journal of neurolinguistics, Vol. 10.
• Paradis, M. (2001). Manifestations of aphasia symptoms in different languages, Oxford.
• Pinker, S. (1991). “Rules of language”, Science, Vol. 253.
• Pinker, S. (1994). The language instinct:how the mind creates language, New York,.
• Pinker, S. , BLOOM, P. (1990). “Natural language and natural selection”, Behavioural and brain sciences, Vol. 13.
• Pinker, S. , PRINCE, A. (1988). “On language and connectionism; analysis of a parallel distributed processing model of language acquisition”, Cognition, No. :28.
• Plunkett, K. , Marchman, K. (1993). “From rote learning to system building:acquiring verb morpholy in children and connectionist nets”, Cognition, No. :48.
• Prasada, S. , Pinker, S. (1993). “Generalization of regularand irregular morphological patterns”, Language and cognitive processes, No. :8.
• Pulvermuller, F. (1999). “Words in the brain’s language”, Behavioural and brain sciences, Vol. 22.
• Rumelhart, D. E. , McClelland, J. L. (1986). “On learning the past tenses of english words”, Parallel distributed processing: explorations in the microstructures of cognition, Vol. 2, Cambridge.
• Wilks, S. (1872). “On the faculty of language and the duality of mind”, Guy’s Hospital reports, V. 17.
• Yakobson, R. O. (1985). İzbrannıye rabotı, M.