RUSÇA KİŞİ ADLARINDA KÜÇÜLTME EKLERİ

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 171, 37 - 50, 07.02.2020

Filiz Karakale

Öz

Küçültme ekleri almış adlar Rus kültüründe çok yaygındır. Bu ekler varlık adlarına ve kişi adlarına gelebilmektedir. Çoğunlukla gündelik diyaloglarda, resmî olmayan ortamlarda kullanılan bu ekler yardımıyla daha yansız kısa adlar oluşturulabildiği gibi şefkat, yakınlık, sevgi, dostluk kimi zaman takılma, küçümseme ya da ince alay gibi pek çok duygu ifade edilebilir. Bu şekilde sözcük, öznel değerlendirme içeren duygu yüklü bir ifadeye bürünür. Bu duygular olumlu ya da olumsuz olabilir. Rus dili özellikle küçültme-şefkat ekleri bakımından çok zengin bir dildir. Her konuşmada bu eklerle süslenmiş sözcüklere ve kişi adlarına rastlamak mümkündür. Bu küçültme ifadeleri sadece yaşça küçüklere, çocuklara hitap ederken değil, yetişkinler arasında da sıklıkla kullanılır. Kişiadbilim (antroponimi) çalışmalarında küçültme ekleri önemli bir yer tutar. Bu çalışmada Rusça kişi adlarında küçültme ekleri semantik açıdan incelenerek örneklerle desteklenecektir. Bu ekleri alan kişi adlarının günümüzdeki kullanımı üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Rus Dili, Küçültme, Ekler, Şefkat

Kaynakça

• Berdyayev, N. A., Losskiy, N. O., (2014). Russkiy narod. Bogonosets ili ham?, Moskva, Algoritm
• Çervinskiy. P., (2012). Formı liçnıh imyon russkogo reçevogo upotrebleniya,Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu SlaskiegoISSN 1644-0552 Erişim adresi: https://www.academia.edu/10742306/Формы_личных_имен_русского_речевого_употребления.
• Epşteyn, M., (2010). Çik i ek, Slova Word, No 66. Erişim adresi: https://magazines.gorky.media/slovo/2010/66/chik-i-ek-kak-mir-nas-umenshaet-a-my-ego-8211-v-otvet-br-schastlivye-i-neschastlivye-semi-tolstovskaya-nasmeshka.html
• Fufayeva, İ. (2017). Ekspressivnıye diminutivı v usloviyah konkurentsii s neytral’nım suşçestvitel’nımi (na materiale russkogo yazıka), Moskva. Erişim adresi: www2.rsuh.ru/binary/object_34.1521801225.0892.pdf
• Kabakçi, V.V., Proşina, Z. G., (2012). Çujoy monastır’ so svıim lingvokul’turnım ustavom: obraşçenie Proşina, Liçnost’, Kul’tura, Obşçestvo. Tom XIV, Vıp. 1, No: 69-70, S. 164-173 Erişim adresi: http://www.academia.edu/5580035/2012
• Karakale, F., (2019). Rusçada Küçültme ve Büyütme Ekleri, Ömer Özbek (Ed.), Sosyal Bilimlerde Güncel Araştırmalar, s. 158, Ankara, İksad Yayınevi
• Medvedeva, K.M., (2013). Semantika emotsional’no-ekspresivnıh suffiksov kvalitativnıh form russkih antroponimov, Molodoy uçyonıy, ISSN 2072-0297, 2013, Tom III, No 7. Erişim adresi: https://moluch.ru/archive/54/
• Petrovskiy, N.A., (1966). Slovar’ russkih liçnıh imyon, Astrel’, Moskva: Sovetskaya Entsiklopediya. Erişim adresi: https://pomnirod.ru/assets/files/knigi/slovar-russ_imen_petrovski_1966.pdf
• Şvedova, N.Yu (baş red.). (1980). Russkaya grammatika, T.1 “Fonetika, fonologiya, udareniye, intonatsiya, slovoobrazovaniye, morfologiya”, Moskva:Nauka.
• Vejbitskaya, A. (1996). Yazık Kul’tura Poznaniye, Moskva: Russkiye slovari. Erişim adresi:https://komyshkovaad.files.wordpress.com/2014/10/yazyk_kultura_poznanie.pdf
• Veselova, M.A., (1981). Formı sub’ektivnoy otsenki. Erişim adresi:https://docplayer.ru/28878881-Formy-subektivnoy-ocenki.html
• Vinogradov, V. V., (1972). Russkiy yazık grammatiçeskoye uçeniye o slove, Moskva: Vısşaya şkola. Erişim adresi: https://studfiles.net/preview/1621458/
• Vinogradov, V. V. (baş.red.). (1960). Grammatika russkogo yazıka, T. 1, “Fonetika i morfologiya”, Moskva: Akademiya nauk SSSR