Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Öğretmenliği Programlarında Medyanın Yeri

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 20, 349 - 368, 20.10.2019

Ayşe Derya Eskimen

https://doi.org/10.30767/diledeara.635546

Öz

Günümüz eğitim anlayışında esas olan öğrencinin derse dikkatini çekmek, bilgiyi daha somut, kalıcı hâle getirmek ve öğrencilerin birtakım becerilerini geliştirmektir. Bu anlamda, eğitimde filmlerin ve diğer başka medya araçlarının kullanımı bu kazanımların sağlanmasına katkı sağlayarak, bilgiyi daha etkili ve kalıcı hâle getirmeye yardımcı olmaktadır. Çalışmada özellikle üzerinde durulan medya alanı, filmler olmuştur. Filmler, tıpkı edebiyat gibi insanların anlatma ve anlama gereksinimleri dolayısıyla ortaya çıkmıştır. Nitekim her iki sanat dalının birtakım benzerlikleri söz konusudur ve edebiyat, güzel sanatların bir diğer dalı olan sinema ile etkileşim içerisindedir. Edebî metinler ve filmlerin bir arada ele alınması yoluyla öğrenciler, hangi seviyede olursa olsun empati kurma, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, iletişim kurma, araştırma, problem çözme, karar verme, görsel okuma gibi birtakım katkılar elde etmektedir. Dolayısıyla denilebilir ki, sinema ve edebiyat ilişkisi eğitim öğretimin her seviyesinde ele alınmalı, bu ilişkiye yönelik derslere öğretim programlarında yer verilmelidir. Tüm bunlara yönelik olarak araştırmada, Türk Dili Edebiyatı ve Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği lisans programlarında sinema, edebiyat ve medyaya yönelik derslere yer verilme durumu ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sinema, medya, eğitim, Türk dili ve edebiyatı lisans programları

The Place of Media in The Department of Turkish Language and Literature and Education Programs

Öz

The essential approach to today’s understanding of education is to draw student attention to the subject being taught, to make the knowledge more tangible and permanent and to develop a set of skills of the students. In this sense, the usage of films and other media instruments in education helps to make the knowledge more effective and permanent by contributing to provide these objectives. The media medium particularly mentioned in the study has been the films. Films emerged due to people’s needs of telling and understanding just like literature. Thus, a set of similarities related to both fields of art is in question and literature in interaction with cinema, which is another field of fine arts.  No matter whatever their level is, students get a set of contributions such as establishing empathy, critical thinking, creative thinking, communicating, searching, problem solving, decision making, and visual reading when literary texts and films are used together. Thus, it can be said that the relationship of cinema and literature should be considered at each level of education and teaching, and courses related to this relationship should be included in teaching programs. In the research related to all the aforementioned items, the issue regarding the inclusion of the courses related to cinema, literature and media in the undergraduate programs of Turkish Language Literature and Turkish Language and Literature Education has been considered.

Anahtar Kelimeler

Cinema, media, education, Turkish language and literature undergraduate programs

Kaynakça

• Akbayır, Sıddık (2014), Edebiyat ve Disiplinler Arası Etkileşim, Ankara: Pegem Akademi.
• Arıkan, Arda (2009), “Edebiyat Öğretiminde Görsel Araç Kullanımı: Kısa Öykü Örneği”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, s. 1-16.
• Asiltürk, Cengis (2006), Sinemada Şiirsel Anlatım, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Aytaç, Gürsel (2005), Edebiyat ve Medya (Kitaptan Ekrana Edebiyat), Ankara: Hece Yayınları.
• Birkök, Mehmet Cüneyt (2008), “Bir Toplumsallaştırma Aracı Olarak Eğitimde Alternatif Medya Kullanımı: Sinema Filmleri”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C.5, S.2, s. 1-12.
• Çetin, Zeynep (1999), Bir Anlatı Formu Olan Romanın Sinemaya Uyarlanması. Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Radyo-Televizyon ve Sinema Ana bilim Dalı.
• Demirel, Özcan (1993), Yabancı Dil Öğretimi İlkeler Yöntemler Teknikler, Ankara: Usem Yayınları.
• Demircioğlu, İsmail Hakkı (2007), “Tarih Öğretiminde Filmlerin Yeri ve Önemi”. bilig, 42, s. 77-93.
• Ekici, Savaş (2004), “Popüler Kültür’ün İcra Ortamı Bağlamında Medya - Türk Halk Müziği İlişkisine Dair Bazı Tespit ve Öneriler”, TÜBAR, XVI, s.181-189.
• Eskimen, Ayşe Derya (2018a), “Using, Films In Teaching Of Language And Literature In Secondary Education Level”, (Ed. Turhan Çetin ,Ayfer Şahin, Almasa Mulalic, Nudjezma Obralic), New Horizons in Educational Sciences-II, s. 195-206, Riga.
• Eskimen, Ayşe Derya (2018b), “Edebiyat Öğretimi ve Sinema- Bir Film İzleme Etkinliği”, Bilkent Üniversitesi XIII. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri Kitabı, 25-28 Eylül 2018,Polonya-Varşova, Meteksan Matbaacılık ve Teknik Sanayi Ticaret A.Ş.
• İnce Yakar, Halide Gamze (2011), Destanların Öğretiminde Film Kullanımının Ortaöğretim Türk Edebiyatı Derslerindeki Akademik Başarıya Etkisi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış doktora tezi.
• İnce Yakar, Halide Gamze (2017), “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenlerinin Eğitim Amaçlı Sinema Filmi Kullanım Yöntemleri”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 62, s. 190-205.
• Kaçar Gitmez, Songül (1999), “Küreselleşen Dünyamızda Medya ve Kültür”, Folklor ve Edebiyat Dergisi, S.15, s.19-29.
• Kaşkaya, Alper ( 2013), Okul ve Öğretmen İçerikli Sinema Filmlerinin Öğretmen Adaylarının Pedagojik İnançları ve Eleştirel Yansıtma Becerileri Üzerine Etkisi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış doktora tezi.
• Kayaoğlu, Ersel (2016), Edebiyat ve Film Edebiyat Bilimi Yaklaşımıyla Film Çözümlemesine Giriş, İstanbul: Hiperlink Yayınları.
• Keleş, Alper (2015), “The Role of Films in Literature Education at Departments of German Language and Literature in Turkey”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, s. 652-658.
• Keleş, Alper (2017), “ Medyalararası Bir Yaklaşımla Uyarlama Filmler ve Edebiyat Öğretimi”, Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi, C. III, S. 6, s. 165-176.
• Kocadaş, Bekir (2006), “Kültür ve Medya”, Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, S. 1, s. 1-8.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2018), Ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı dersi (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programı. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=353 Özbay, Murat (2009), Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap.
• Özdemir, Nebi (2012), Medya Kültür ve Edebiyat, Ankara: Grafiker Yayınları.
• Öztaş, Sezai (2007), Tarih Öğretimi ve Filmler: Tarih Öğretiminde Film Kullanılmasının Öğrenci Başarısı Üzerine Etkisi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış doktora tezi.
• Sever, Sedat (2007), “Türkçe Öğretiminde Sanatsal Bir Uyaran Olarak Karikatürün Kullanılması”, VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyum Kitapçığı, 27-29 Nisan 2007, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Sever, Sedat (2002), “Öğretim Dili Olarak Türkçenin Sorunlan ve Öğretme-Öğrenme Sürecindeki Etkili Yaklaşımlar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C.34, S. 1-2, 11-22.
• Uğurlu, Faruk (1992), Edebiyat ve Sinema, eKurgu Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C.11, S. 1, S. 135-151.
• Vardar, Bülent (2012), Sinema ve Televizyon Görüntüsünün Temel Öğeleri, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Yüce, Tuncay (2005), Sinema ve Edebiyat Türleri Arasında Görülen Etkileşimler, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, s. 67-74.