Anlatılamamış Fedakarlık Hikayeleri: Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Yılları (1920-1926)

Yıl 2020, Sayı: 21, 393 - 408, 20.03.2020

Mevlüt Ceylan

https://doi.org/10.30767/diledeara.688804

Öz

Bugün Türkiye'de tarihin iki farklı yorumu var: resmi ve gayri resmi. Türk tarihi ve siyaseti hakkında İngilizce olarak mevcut materyaller çoğunlukla Oryantalist ve resmi bakış açılarını yansıtmaktadır. Resmi tarih yorumu sadece mevcut kanıtların çoğuyla çelişmekle kalmayıp, aynı zamanda Cumhuriyet döneminin yanlış yorumlanmasını güçlendiriyor gibi görünmektedir. Bu çalışma, 1919-1923 yılları arasında Kurtuluş Savaşı'na katılan insanların profilleri aracılığıyla tarihin gayri resmi versiyonunu sunma girişimidir. Söz konusu şahsiyetler Türk tarihinin çalkantılı döneminde dinamik bir rol oynamalarına rağmen - statik çoğunluğun inançlarına ve duygularına ses olduklarından - ölüme mahkum edilmişlerdi. Kitleler üzerindeki etkileriyle karakter ve inanç güçleri, yeni yönetici seçkinlerin kalbine dehşet veren patlayıcı bir kokteyldir. Laik Türkiye'nin Osmanlıların küllerinden doğması - Türk toplumunun dönüşümü bir kaos ve umutsuzluğun arka planında meydana gelmiştir. İnsanların kendileri için seçtiği belirli inanç ve ahlak dizilerini somutlaştıran değer sistemi ve yaşam biçimi, Devletin yeni koruyucuları tarafından toplumun hayatından atılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Devrimci, Tarih, Oryantalist, Osmanlılar, Mondros

Unsung Stories of Sacrifice: Early Years of the Turkish Republic (1920-1926)

Öz

There are two versions of history in Turkey today: the official and the unofficial. Available material in English on Turkish history and politics reflect mostly Orientalist and official points of views. The official version appears not only to contradict much of the existing evidence but also to reinforce misinterpretations of the Republican era. Here is an attempt, albeit a modest one, to present the unofficial version of history through the profiles of people who took part in the War of Independence between 1919 and 1923. Even though they played a dynamic role during the turbulent period of Turkish history - giving voice to the beliefs and sentiments of the static majority - they were condemned to death. Their strength of character and conviction imbued with their influence over the masses was an explosive cocktail which struck terror in the hearts of the new ruling elite. The rise of secular Turkey from the funeral pyre of the Ottomans and the resulting transformation of Turkish society occurred against a background of chaos and despair. The value system and a way of life embodying a certain set of beliefs and ethics which the people had chosen for themselves were discarded by the new guardians of the State. And anyone who disagreed with the prescription for this new life was a disposable item.

Anahtar Kelimeler

History, Ottomans, Orientalist, Revolutionary, Mudros

Kaynakça

• Aybars, E., 1995. İstiklal Mahkemeleri. İleri Kitabevi.
• Ceylan, H H, 1989. Cumhuriyet Döneminde Din-Devlet İlişkileri, 2.Baskı. ed. Risale, İstanbul.
• Damar. A, 1961. Hatıralarım. Tan Gazetesi ve Matbaası, İstanbul.
• Fazıl, N. 1992. Son Devrin Din Mazlumları. Büyük Doğu Yayınları. İstanbul.
• İz, M., 2013. Yılların İzi. 5. Baskı. Kitabevi. İstanbul.
• Lewis, B., 2009. Modern Türkiye’nin Doğuşu, 3.Baskı. ed. Ankara.
• Mardin, Ş., 1991. Türk Modernleşmesi, Makaleler 4. İletişim Yayınları, 1. Baskı, İstanbul.
• Mısıroğlu. K, 2012. Trabzon Mebusu Şehidi Muazzez Ali Şükrü Bey, 1. Baskı. Sebil Yayınevi. İstanbul.
• Mumcu, U., 1993. Kürt- İslam Ayaklanması. 7. Baskı, Tekin Yayınevi, Ankara.
• Saint-Exupery, A.D., 2012. Küçük Prens, 23rd ed. Mavibulut.
• Türkmen, H., 2012. Şeyh Said ve İslami Direniş Ruhu Kaynak: Şeyh Said ve İslami Direniş Ruhu. Haksöz Dergisi, Sayı 255.
• Yücedağ, Ş., 2010. Şeyh Sait İsyanı ve Ezeli Düşman İngiltere. IQ Kültür Sanat Yayıncılık. İstanbul.