İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programında Kültür

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 260 - 278, 31.12.2022

Yakup Uzunpolat , Eyüp Şimşek

https://doi.org/10.47145/dinbil.1199252

Cited By: 2

Öz

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi 1982 anayasası ile zorunlu hale getirilmiş ve adına kültür takısı eklenmiştir. Dersin adında yapılan bu değişikliğin dersin içeriğine de yansıması beklenmektedir. Bu araştırma bireylerin kültürü öğrenmesine katkı sağlayan derslerden biri olan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi 2018 Öğretim Programında (İlkokul 4 ve Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) kültürün ele alınışını değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemi desenlerinden durum çalışmasına göre tasarlanmıştır. Veri toplama aracı olarak literatür taraması kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Kültür tanımında öne çıkan temalar üzerinden analizler yapılmıştır. Bu temalar; sosyokültürel hayat, dinin içerisinde bulunan kültürel unsurlar, ahlak ve değerler, dil ve edebiyat, gelenekler ve görenekler, sanat ve mimari şeklinde belirlenmiştir. Sonuç olarak dersin adında, öğretim programının ünitelerinde, konularında, kazanımlarında ve kazanım açıklamalarında kültür yer almaktadır. Öğretim programının öğrencilere yaşadığı toplumun kültürünü kazandırmayı ve onların kültüre katkı sağlamalarını amaçladığı görülmektedir. Öğretim programında dinin kültürel ögeler üzerindeki etkisi, kültür haline gelen dini uygulamalar ve toplumsal bütünleşme boyutları öne çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, Din, Kültür, Eğitim, Öğretim programı.

Culture in the Prımary Educatıon Religious Culture and Moral Knowledge Course Currıculum

Öz

The Religious Culture and Moral Knowledge course was made compulsory by the 1982 constitution and the concept of culture was added to its name. This change in the name of the course is expected to be reflected in the content of the course. This research was conducted to evaluate the treatment of culture in the 2018 Curriculum of Religious Culture and Moral Knowledge Course (Primary School 4th and Secondary School 5th, 6th, 7th, and 8th Grades), which is one of the courses that contribute to individuals learning culture. The study was designed according to the case study, one of the qualitative research method designs. A literature review was used as a data collection tool. The obtained data were evaluated by the content analysis method. Analyzes were made on the prominent themes in the definition of culture. These themes are sociocultural life, cultural elements in religion, ethics and values, language and literature, traditions and customs, and art and architecture. As a result, culture is included in the name of the course, in the units, subjects, achievements, and achievement explanations of the curriculum. It is seen that the curriculum aims to provide students with the culture of the society they live in and to enable them to contribute to culture. In the curriculum, the effect of religion on cultural elements, and religious practices that have become a culture and social integration dimensions come to the fore.

Anahtar Kelimeler

Religious education, Religion, Culture, Education, Curriculum.

Kaynakça

• Akbulut, Ahmet. “Allah’ın Takdiri Kulun Tedbiri.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33/1 (1994), 129–156.
• Aydın, Muhammet Şevki. Din Eğitimi Bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2017.
• Başgil, Ali Fuad. Din ve Laiklik. İstanbul: Yağmur Yayınları, 2018.
• Benedict, Ruth. Kültür Örüntüleri. çev. Mustafa Topal. İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.
• Bilgin, Beyza. “Din Eğitiminin Genel Eğitimdeki Yeri.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24/1 (1981), 469–483.
• Bilgin, Beyza. Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi. Ankara: Gün Yayıncılık, 1998.
• Bilgin, Beyza. “İlkokullarda Din Bilgisi Dersleri.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 5 (1982), 157–166.
• Bilgin, Beyza. “Küreselleşme, Din ve Eğitim.” Dini Araştırmalar 6/17 (June 1, 2003), 203–214.
• Bozkurt, Önder. “Sosyal Medya ve Kültürel Yansımaları.” Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/14 (2018), 406–417.
• Çakmak, Ahmet. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Çerçevesinde ‘Din Kültürü’ Kavramı Üzerine Bir Analiz.” Uluslararasi İslam Eğitimi Kongresi. ed. Sibel Özil - Hafsa Nur Aslanoğlu. İstanbul, 2019. https://www.academia.edu/41560354/Uluslararasi_İslam_Eğitimi_Kongresi
• Cebeci, Suat. Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları, 2015.
• Celkan, Hikmet Yıldırım. Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Asos Yayınları, 2018.
• Cevizci, Ahmet. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları, 2019.
• Cevizci, Ahmet. Etik Ahlak Felsefesi. İstanbul : Say Yayınları, 2014.
• Creswell, John W. Nitel Araştırma Yöntemleri. çev. Mesut Bütün - Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2018.
• Eagleton, Terry. Kültür Yorumları. çev. Özge Çelik. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2016.
• Gökalp, Ziya. Türkçülüğün Esasları. İstanbul: Karbon Kitaplar, 2018.
• Gönül, Mehmet. “Türk Mûsikîsi Usûllerinin Gösterimi, İfadesi ve Tasnifine Bir Bakış.” İstem 25 (2015), 31–46.
• Günaydın, Mehmet. “Zorunlu Din Öğretimi Meselesine Yaklaşımlar: Tarihi Sürece Bakış ve Değerlendirmeler.” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 17 (2011), 163–203.
• Güvenç, Bozkurt. İnsan ve Kültür. İstanbul: Boyut Yayınları, 2011.
• Güvenç, Bozkurt. Kültürün ABC’si. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, 1997.
• Keyifli, Şükrü. “Eğitim ve Din Eğitimi.” Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/2 (2013), 103–126.
• Kılıç, Recep. “Din Öğretimini Temellendirme Problemi.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 40/1 (1999), 215–221.
• Kılıç, Recep. Din ve Kültür İlişkisi Üzerine. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2015.
• Malinowski, Bronislaw. Bilimsel Bir Kültür Teorisi. çev. Deniz Uludağ. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2016.
• MEB. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı (İlkokul 4 ve Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar), 2018.
• MEB. Tebliğler Dergisi 45/2109 (1982).
• Meriç, Cemil. Kültürden İrfana. İstanbul: İletişim Yayınları, 2019.
• Milli Eğitim Temel Kanunu. Resmî Gazete 14574 (24 Haziran 1973). Erişim 10 Eylül 2022. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739-20140206.pdf
• Öcal, Mustafa. Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Din Eğitimi. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2015.
• Özkul, Osman. Kültür ve Küreselleşme. İstanbul: Açılımkitap, 2013.
• Özlem, Doğan. Kültür Bilimleri ve Kültür Felsefesi. İstanbul: Notos Kitap, 2019.
• Selçuk, Mualla. “Din Öğretiminin Kuramsal Temelleri (Zihin Gelişimi Açısında Bir Deneme).” Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 4 (1997), 145–159.
• Spengler, Oswald. Batının Çöküşü. çev. Nuray Sengelli. İstanbul: Dergâh Yayınları, 1997.
• Tanrıverdi, Hasan. “Din-Kültür İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme.” Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi 8/3 (2018), 595–601.
• Tetik, Hayati. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi 2010-2018 Öğretim Programı Ünite ve Kazanımları Üzerine Bir Değerlendirme.” Universal Journal of Theology 3/1 (2018), 64–86.
• Topçu, Nurettin. Kültür ve Medeniyet. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2018.
• Topçu, Nurettin. Türkiye’nin Maarif Dâvası. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2019.
• Tosun, Cemal. “Din Eğitimi-Öğretimi ve Mezhep .” Journal of Islamic Research 29/2 (2018), 267.
• Tosun, Cemal. Din Eğitimi Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi, 2017.
• Uygur, Nermi. Kültür Kuramı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2018.
• Williams, Raymond. Kültür. çev. Suavi Aydın. Ankara: İmge Kitabevi, 1993.