İnsan Doğası Temelinde Fârâbî’nin Toplum ya da Devlet Görüşü

Yıl 2009, Sayı: 27, 119 - 144, 01.12.2009

Hatice Umut

Öz

Bu makalede Fârâbî’nin, insanî var oluşta mündemiç bulunan gayenin gerçekleştirilmesi ile doğrudan ilişkili olarak tartıştığı toplum ya da devlet düzlemi, insanın doğal ve iradî yönüne vurgu yapan ikili doğa kavramından hareketle temellendirilmeye çalışılmıştır. Bu kabul doğrultusunda, insanın var olmasıyla birlikte kendisine eklenen ve değişmesi mümkün olmayan doğal nitelikleri toplum ya da devletin başlangıcı meselesi etrafında izah edilirken, irade ve ihtiyarı aracılığıyla elde edeceği kazanımlarını içeren mükteseb doğası, toplum ya da devletin düzenlenişi noktasında incelenmiştir. Bu bağlamda varlık gerekçesi itibariyle doğal bir oluşum olarak kabul edebileceğimiz toplum ya da devlet, insan irade ve ihtiyarının tasarruflarına konu olması itibariyle beşerî bir inşa olarak tanımlanacaktır

Anahtar Kelimeler

İnsan Doğası, Mutluluk, Toplum, Devlet, Siyaset

Al-Fârâbî’s Conception of Society or the State on the Basis of Human Nature

Öz

In this article, the social and political level, which al-Fârâbî
discusses in direct relation to the realization of the intrinsic
purpose in human existence, is tried to be grounded on
the twofold human nature; that is the natural and voluntary
nature of man. In accordance with that idea, the natural features
that are attributed to man’s existence from the very
beginning and that cannot be changed, are evaluated with
the origin of state or society. Man’s acquired nature including
the acquisitions gained by the help of his will is evaluated
on the grounds of the order of state and society. In this
context, the state or society that can be regarded as a natural
formation in response to their purpose of existence, is going
to be defined as a humane construction in respect of being
the subject of man’s will.

Anahtar Kelimeler

Human Nature, Happiness, Social, State, Politics.