Dil ve Konuşma Terapistleri ve Özel Eğitim Öğretmenlerinin Oral-motor Egzersizlerini Kullanımlarının Karşılaştırılması

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 53 - 76, 31.05.2019

Yasemin Sarı Çağlar Müge Müzeyyen Çiyiltepe

Öz

Giriş: Oral-motor egzersizler (OME) duyusal uyarmayı ya da dudak, çene, dil, velum, larenks ve solunum kaslarının hareketini içeren egzersizlerdir. OME farklı bozukluk türlerinde terapi amaçlı uygulanmaktadır. Prematüre bebeklerin oral-motor becerilerinin gelişiminde, nöromotor bozukluklarda dil lateralizasyonu, dudak kontrolü, çiğneme becerisi, yutma becerisi, salya kontrolü, çene stabilizasyonu, ısırma, kaşıkla beslenme, bardaktan su içme gibi becerilerin geliştirilmesinde oldukça etkilidir. OME konuşma sesi bozukluklarının terapilerinde de kullanılmaktadır. ASHA’nın kanıta dayalı uygulamalarında OME’nin konuşma sesi bozukluğu üzerinde bir etkisi görülmemiştir. Amaç: Araştırma kapsamında özel eğitim öğretmenlerine (ÖE) ve dil ve konuşma terapistlerine (DKT) OME’yi terapilerinde kullanıp kullanmadıkları, hangi bozukluk ve/veya engel grubunda ne amaçla kullandıkları, ne tür egzersizleri uyguladıkları, hangi terapi materyallerini kullandıkları ve OME’nin vakalar üzerindeki etkisi sorulmuştur. Yöntem: Bu araştırma DKT’den ve ÖE’den alınan cevaplara göre, OME’nin terapi etkililiğini belirleme amacıyla yapılan bir tarama çalışmasıdır. 29 uzman DKT ve 29 ÖE’den alınan geri dönütlerle toplamda 58 adet anket formu toplanmıştır. Bulgular: Araştırma bulgularındabazı bölümlerde istatistiksel olarak belirgin fark olsa da bazı durumlarda istatistiksel olarak bir fark görülmemiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda DKT’nin ve ÖE’nin OME’yi bazı yerlerde benzerlik gösterse de farklı amaçlarla, farklı bozukluk türlerinde kullandıkları görülmüştür. Ayrıca OME’ye dair bilgiye DKT’nin ÖE’den daha çok hakim olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

ral motor egzersiz, özel eğitim öğretmeni, dil ve konuşma terapisti, terapi etkililiği

Kaynakça

• Anuk İnce, D., Tugcu, A. U., Ecevit, A., Ciyiltepe, M., Kurt, A., Abbasoglu, A., Tekindal, M.A. & Tarcan A. (2015). Goniometer measurements of oral labial angle and evaluation of oral motor reflexes in preterm infants: Comparison to findings in term infants. Journal of Child Neurology, 30(12)1-6.
• Arvedson, J. C. (2000). Evaluation of children with feeding and swallowing problems. Language, Speech and Hearing Services in Schools, 31: 28–41.
• ASHA’s National Center for Evidence-Based Practice in Communication Disorders (2007). American Speech- Language-Hearing Association Annual Convention, Convention Presentation, Boston, MA.
• Bahr, D. C. (2010). Oral motor assessment and treatment: Ages and stages. Boston, MA: Allyn and Bacon. Bahr, D. C. (2008, November). The oral motor debate: where do we go from here? Poster presented at the annual meeting of the American Speech-Language-Hearing Association, Chicago, IL.
• Bernstein, N. A. (1967). The Co-ordination and Regulation of Movements. Pergamon; Oxford, United Kingdom.
• Bunton K. (2008 November). Speech versus non-speech: Different tasks, different neural organization. Seminers in Speech Language, 29(4): 267-275.
• Caruso, A. J. & Strand, E. A. (1999). Clinical Management of Motor Speech Disorders in Children. New York, Thieme Publishers.
• Clark, H. M. (2003). Neuromuscular treatments for speech and swallowing. American Journal of Speech Language Pathology, 12, 400-415.
• Dworkin, J. P. & Culatta RA (1985). Oral structural and neuromuscular characteristics in children with normal and disordered articulation. Journal of Speech and Hearing Disorders, 50, 150-156.
• Erkin, G., Kaçar, S., & Özel, S. (2005). Serebral Palsili hastalarda gastrointestinal sistem ve beslenme problemleri. Türk Fiziksel Tıp Rehabilitasyon Dergisi, 51(4):150-155.
• Fields, D. & Polmanteer, K. (2002). Effectiveness of Oral Motor Techniques in Articulation and Phonology Therapy. American Speech-Language-Hearing Association Annual Convention, Atlanta, GA.
• Gommerman, S., & Hodge M. (1995). Effects of oral-motor therapy on swallowing and sibilant production. International Journal of Orofacial Myology, 21, 9-22.
• Goozée, J., Murdoch, B., Ozanne, A., Cheng, Y., Hill, A. & Gibbon F. (2007). Lingual kinematics and coordination in speech-disordered children exhibiting differentiated versus undifferentiated lingual gestures. International Journal of Language and Communication Disorders, 5, 1-22.
• Hodge, M.M., Salonka, R. V. & Kollias, S. (2005). Use of nonspeech oral-motor exercises in children’s speech therapy. Poster session presented at American Speech-Language-Hearing Association Annual Convention, San Diego, CA.
• Joffe, V & Pring T. (2008). Children with phonological problems: A survey of clinical practice. International Journal of Language and Communication Disorders, 43(2), 154–164.
• Kayıhan, H. Oral defans, I. Yutma Bozuklukları Kongresi, Ankara 8 Aralık, 2004.
• Kumin, L. (1994). Intelligibility of speech in children with Down Syndrome in natural settings: Parents' perspective. Perceptual and Motor Skills: 78(1), 307-313.
• Kummer, A. (2016). To clip or not to clip? That’s the question. Presented at the annual convention of The American Speech-Language-Hearing Association. Philadelphia, PA.
• Lof, G.L. & Watson M. M. (July 2008). A Nationwide Oral Motor Exercise Survey. Language, Speech and Hearing Services in Schools, 39: 392-407.
• Lof, G. L. (2008). Controversies surrounding nonspeech oral motor exercises for childhood speech disorders. Seminars in Speech and Language, 29, 276-83.
• Lof, G. L. (2010). Five reasons why nonspeech oral motor exercises (NSOME) do not work. Perspectives on School Based Issues, 11, 109-117.
• Manno, C. J., Fox, C., Eicher, P. S. & Kerwin M.L. E. (2005 Fall). Early Oral-Motor Interventions for Pediatric Feeding Problems:What, When and How? JEBI: 2(3), 152
• Marshalla, P. (2008). Oral Motor Treatment vs. Non-speech Oral Motor Exercises. Oral Motor Institute, 2(2). Retrieved from www.oralmotorinstitute.org.
• McCauley, R., & Strand, E. (2008). Treatment of childhood apraxia of speech: Clinical decision making in the use of nonspeech oral motor exercise. Seminars in Speech and Language, 29(4), 284-293.
• McCauley, R., Strand, E,, Lo., G., Schooling, T. & Frymark, T. (2009). Evidence-based systematic review: Effects of non-speech oral motor exercises on speech. American Journal of Speech-Language Pathology, 18, 343-360.
• Mcleod S. & Baker E. (2004) Current clinical practice for children with speech impairment. In B. E. Murdoch, J., Goozee, B. M. Whelan and K. Docking (eds), 26th World Congress of The International Association of Logopedics and Phoniatrics (Brisbane: University of Queensland).
• Molnar, G. E. & Alexander, M. A. (1999). Pediatric Rehabilitation, Third Edition, Phidelphia: Hanley-Belfus Inc..
• Overland, L. & Merkel-Walsh, R. (2013). A sensory-motor approach to feeding. Charleston, SC: TalkTools. Ruscello, D. (2008). Oral motor treatment issues related to children with developmental speech sound disorders. Language, Speech and Hearing Services in Schools, 39, 380-391.
• Tecklin, J. S. (1999) Pediatric Physical Theraphy, Third Edition, Phidelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
• Topbaş, S. (2011). Dil ve Kavram Gelişimi, Kök Yayıncılık, Ankara.
• Tremblay, S., Houle, G. & Ostry, D. J. (2008). Specificity of speech motor learning. Journal of Neuroscience, 28(10):2426–2434.
• Weismer, G. (2006). Philosophy of research in motor speech disorders. Clinical Linguistics Phonetics, 20(5):315–349.
• Ygual-Fernandez, A. & Cervera-Merida, J. F. (2016). Non-speech oral motor treatment efficacy for children with developmental speech sound disorders. Revista de Neurologica,62(1), 59-64.