24 Ocak Kararları ve 12 Eylül Askeri Darbesinin Basına Olan Etkileri: Milliyet Gazetesi Örneği

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 76 - 96, 30.05.2018

Sinan Baran

Öz

24 Ocak kararları ve devamında gerçekleşen 12 Eylül 1980 askeri
darbesi sonucunda basın alanında köklü değişikler olmuştur. Liberal ekonomiye
geçiş küresel manada basın sektörünün birleşmesine yol açmış, askeri darbe de
ülke genelinde fikir gazeteciliğinin kısıtlanmasına ve birçok siyasi içerikle
çıkan gazetelerin kapanmasına sebep olmuştur. Böyle bir ortamda basının
geleneksel sahiplik yapısının değişmesiyle kalınmamış, aynı zamanda değişen
sahiplik yapısıyla ve kar odaklı anlayış ile gazetelerin içeriklerinde çeşitli
değişikliklerin ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacını yıllara göre Milliyet Gazetesinin değişim
ve dönüşümünü nicel verilerle ortaya çıkarmak oluşturmaktadır. Çalışmada “magazinsel içerik,
manşette ve sürmanşette siyasi içerik, bağlamsızlaştırma, siyasi içerikli fotoğraf
ve karikatür” unsurları içerik
analizi yöntemiyle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Magazinleşme, Karikatür, Milliyet Gazetesi, Basın, Tekelleşme.

Kaynakça

• Adaklı, G. (2006). Türkiye’de Medya Endüstrisi Neoliberalizm Çağında Mülkiyet ve Kontrol İlişkisi, Ütopya Yayınevi, Ankara.
• Adaklı, G. (2010). Neoliberalizm ve Medya: Dünyada ve Türkiye’de Medya Endüstrisinin Dönüşümü. Mülkiye Dergisi, 34(269), 67-84.
• Avşar, Z. (2004). Medyada Yoğunlaşma Ve Şeffaflaşma: Yasal Düzenlemeler, Beklentiler, Sorun Alanları. İletişim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 121-144
• Bilgin, N. (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi (3. Baskı). Ankara, Siyasal Kitapevi.
• Bulunmaz, B. (2011). Holdingleşme Ekseninde Türk Medyasında Tekelleşme Sorunu. Öneri Dergisi, 9(36), 237-246.
• Dursun, O. (2014). Türk Medyasının Sermaye Yapısı Ve Siyasal İktidarla İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (1), 1-22.
• Dündar, L. (2016). 2 Eylül 1980 Darbesinin Basına Etkileri. Uluslararası Tarih Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi Sayı: 16, 125‐154.
• Fichter, J. (2006). Sosyoloji Nedir (8. Baskı). Ankara, Ertem Matbaacılık.
• Gezgin, S. (2004) Gazeteciliğin Ve Türk Yazılı Basınının Kısa Tarihsel Perspektifi (III). İletişim Fakültesi Dergisi, 9-12.
• Kuyucu, M. (2013). Türkiye Basınında Tekelleşme Tartışmaları: Türkiye’nin İlk Medya Holding Patronu Asil Nadir Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, 2 (5), 18-38
• Özer, Ö. (Ed: Şimşek M, C. ve Türkoğlu). (2011). Medya Okuryazarlığı. İstanbul: Parşömen Yayıncılık.
• Özgen, M. (2011). 1980 Sonrası Türk Medyasında Gelişmeler ve Magazinleşme Olgusu. A Dialog Between Turkish and American Scholars, 465-477.
• Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A. ve Seferoğlu, S, S. (2012). Öğretmenlerin Teknoloji Kullanma Durumlarını İnceleyen Araştırmalara Bir Bakış: Bir İçerik Analizi Çalışması. Akademik Bilişim 12 – XIV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri. Uşak Üniversitesi 1- 3 Şubat, 351-357.
• Taşdemir, E. (2005). 1980 Sonrası Türk Basını, Türk Siyasi Hayatı Ve Basın-Siyaset İlişkisi. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 3(4), 173-180.
• Tokgöz, O (2015). Temel Gazetecilik (11. Baskı), İmge Kitabevi, Ankara.
• Topuz, H. (2012). II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi (4. Baskı), Remzi Kitapevi, İstanbul.
• Toruk, İ. (2005). Türkiye’de 1990-2000 Yılları Arasında Sosyoekonomik Ortamın Ve Kültürel Hayatın Reklamlar Üzerinden Temsili. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 493-508.
• Uzun, M. (2008). Medya Sahipliğinin İçeriğe Yansımaları: Cem Uzan ve Genç Parti Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı.
• Ünal, U. (2015). Özal Dönemi Ekonomisine Genel Bir Bakış, Erişim 10 Mart 2017, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/81603/1/MPRA_paper_81603.pdf
• www.onlineistatistik.com. (2016). Bağımlı 2-Örneklem t-Testi (Paired Samples) Nedir? Neden ve Nerelerde Kullanılır?. Erişim Tarihi: 09 Mart 2018. https://www.onlineistatistik.com/single-post/2016/12/09/Bagimli-orneklemler-paired-t-testi-nedir-nerelerde-kullanilir.
• Yüksel, O. (2011). 12 Eylül 1980’den Günümüze Türkiye, Erişim 10 Mart 2017, http://politikakademi.org/2011/09/12-eylul-1980den-gunumuze-turkiye/