Öz
İsmail Çınari Efendi, lived in XVIII. century, was an important mathematician. One of his most important successes was the introduction of logarithms to Turkish scholars. Besides, he wrote an artillery book and he gave important information about gunnery. His book which was written by the help of western sources also includes a sine table arranged in the decimal system. This table shows the “amplitudes of semi-parabolas with the same initial speed” and the same table is also found in Galileo and Toricelli’s books. İsmail Çınari Efendi and his work are important in the discipline of history of military for his application of the decimal sine table in an artillery text
Anahtar Kelimeler
Halifezâde İsmail Çınarî Efendi Ballistics Mortar Ottoman’s Artillery
Kaynakça
- Akbaş, M. (2004). Halifezade, Çınari İsmail Efendi b. Mustafa Lexicon der bedeutenden Na- turwissenschaftler. München: Spektrum.
- Berggren, L. (2003). Episodes in the Mathematics of Medieval Islam New York: Springer- Verlag.
- Çınari, İ. (?). Humbara Risalesi. İstanbul.
- Demir, R. (2000). Taḳiyüddı̂n’de Matematik ve Astronomi: Cerı̂detü’d-Dürer ve Harı̂detü’l- Fiker Üzerine Bir İnceleme (1. baskı. ed.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- Etker, Ş. (2007). Salih Murat Uzdilek ve “Logaritmanın Türkiye”ye Girişi. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 8(2), 55-76.
- Galilei, G. (1914). Dialogues concerning two new sciences (H. Crew & A. d. Salvio, Trans.). New York: MacMillan.
- İhsanoğlu, E. (Ed.) (2004). Osmanlı Askerlik Literatürü Tarihi (Vol. 1). İstanbul: IRCICA.
- Torricelli, E. (1644). Opera geometrica. Florentiæ: typis A. Masse & L. de Landis.
- Zeki, S. (1897). Kamûs-u Riyâziyât. İstanbul: Karabet Matbaası.
Öz
İsmail Çınarî Efendi XVIII. yüzyılda yaşamış olan önemli bir matematikçidir. Logaritmayı Türk bilginlere tanıtması en önemli başarısı olarak gösterilebilir. Ayrıca yazdığı Humbara Risalesiyle topçuluğa dair önemli bilgiler vermektedir. Avrupalı kaynaklar yardımıyla yazdığı bu kitaba, onluk sistemde hazırlanmış sinüs tablosu koymuştur. Bu tablo Galileo ve Toriçelli’nin kitaplarında yer alan ve aynı çıkış hızına sahip cisimlerin yarı-parabollerinin genliğini veren tablolardır. İsmail Çınarî Efendi bu çalışmasında onluk sinüs cetvelini topçuluk metninde kullandığı için askeri tarih açısından önemli bir figürdür
Anahtar Kelimeler
Halifezâde İsmail Çınarî Efendi Balistik Humbara Osmanlılarda Topçuluk
Kaynakça
- Akbaş, M. (2004). Halifezade, Çınari İsmail Efendi b. Mustafa Lexicon der bedeutenden Na- turwissenschaftler. München: Spektrum.
- Berggren, L. (2003). Episodes in the Mathematics of Medieval Islam New York: Springer- Verlag.
- Çınari, İ. (?). Humbara Risalesi. İstanbul.
- Demir, R. (2000). Taḳiyüddı̂n’de Matematik ve Astronomi: Cerı̂detü’d-Dürer ve Harı̂detü’l- Fiker Üzerine Bir İnceleme (1. baskı. ed.). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
- Etker, Ş. (2007). Salih Murat Uzdilek ve “Logaritmanın Türkiye”ye Girişi. Osmanlı Bilimi Araştırmaları, 8(2), 55-76.
- Galilei, G. (1914). Dialogues concerning two new sciences (H. Crew & A. d. Salvio, Trans.). New York: MacMillan.
- İhsanoğlu, E. (Ed.) (2004). Osmanlı Askerlik Literatürü Tarihi (Vol. 1). İstanbul: IRCICA.
- Torricelli, E. (1644). Opera geometrica. Florentiæ: typis A. Masse & L. de Landis.
- Zeki, S. (1897). Kamûs-u Riyâziyât. İstanbul: Karabet Matbaası.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA86YZ58VJ |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Haziran 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 11 |