Öz
This study aimed to determine mutual constructive and shaping effect between space and spirituality. Therefore, first of all, the concepts of space and spirituality have been redefined and the theoretical debate on the historical evolution of settled life was given. In order to base research on factual data, the socio-political, economic and cultural situation in Konya between the 11th and 13th centuries has been analyzed. The research has identified the factors that enable Konya to become the most important intellectual and spiritual center of the region and at the same time determined the role of various spiritual factors, especially Sufism, in the process of urbanization. The research shows, that geographic location of Konya, its multicultural environment, administrative support to science and education as weel as provided political stability, economic prosperity and security encouraged spiritual production in the city. As a place of meeting, exchange, accumulation and transfer of knowledge, the city contributed to the growth of the spiritual heritage. On the other hand, it is possible to see that people’s spiritual values are reflected in the physical texture of the city
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyüz, Vecdi. (Ed.) (2005). İslam Geleneğinden Günümüze Şehir Hayatı ve Yerel Yönetimler, İlke yayıncılık, İstanbul, 2. Baskı.
- Aydın, Mehmet. (2007). Hz. Mevlana’nın Yaşadığı Devrin Sosyal Yapısı, “Konya’dan Dünya’ya Mevlana ve Mevlevilik, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Baltacı, Cahit. (2013). İslam Medeniyeti Tarihi, M.Ü.İFAV Yayımları, İstanbul.
- Barthold, W. (2012). İslâm Medeniyetini Tarihi, (M. Fuad Köprülü’nün izah ve düzetmele- riyle), AkÇağ Yayınları, 4.Baskı, Ankara.
- Baykara, Tuncer. (2007). Türkiye Selçukluları Devrinde Konya’ya Genel bir Bakış, “Konya’dan Dünya’ya Mevlana ve Mevlevilik”, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Bayramoğlu, Alada. (2008). Adalet. Osmanlı, Şehirde Mahalle, Sümer Kitabevi, İstanbul.
- Bektaşoğlu, Mustafa. (2016). Ahilik ve Tasavvuf, Diyanet Dergisi, 118. Sayı, http://www. diyanetdergisi.com/diyanet-dergisi-22/konu-355.htm, (erişim tarihi 20. 10. 2016).
- Chittick, William. (2014). C. İbn Arabî, Nefes Yayınları, İstanbul.
- Demir, Ayşe. (2011). Mekânın Hikayesi, Hikayenin Mekânı, Kesit, İstanbul.
- Demir, G.Y. (2013). Mekânı Okumak, Şehir ve Felsefe, 2. Uluslararası Felsefe Kongresi Bil- diri Kitabı”, Bursa.
- Durant, Will.(2004). İslam Medeniyeti, Elips, Ankara.
- Eflaki, Ahmet. (1986). Ariflerin Menkıbeleri (Mevlânâ ve Etrafındakiler), Çev. Tahsin Yazıcı, C. I-II, İstanbul.
- Eliade, Mircea. (1959). The Sacred and the Profane, Translated from the French by Willard R. Trask, A Harvest Book Harcourt, Brace & World, Inc. New York.
- Feridun b. Ahmed. (1977). Risale-i Sipehsâlâr (Mevlana ve Etrafındakiler), Çev. Tahsin Ya- zıcı, İstanbul.
- Füruzaner, B. (1986). Mevlana Celaleddin, MEB, İstanbul.
- Gottdiener, Mark. Hutchison, Ray. (2011). The New Urban Sociology, Westview Press, USA.
- Green, Nile. (2013). Sufizm: a Global History, Wiley-Blackwell, Oxford.
- Jaspers, Karl. (1953). The Origin An Goal of History, (trans. Michael Bullock), New Haven, Yale University Press.
- Henderson, Martha L. (1993). What is Spiritual Geography?, Geographical Review, Vol. 83, No. 4 (Oct., 1993), pp. 469-472.
- Karaismailoğlu, Adnan. (2007). Mevlana’nın Hayatı ve Çevresi, “Konya’dan Dünya’ya Mev- lana ve Mevlevilik, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Köprülü, Fuat. (2011). “Selçukîler Zamanında Anadolu’da Türk Medeniyeti”, Aktaran: Tü- lay Metin, Tarih İncelemeleri Dergisi Cilt XXVI, Sayı 1. ss. 201-233.
- Lefebvre, Henri. (1991). The Production of Space, Transl. Donald Nicholson-Smith, Black- well, Oxford-Cambridge.
- Levis, Franklin D. (2008). Rumi: Past and Present, East end West, Oneworld, Oxford.
- Mumford, Levis. (2013). Tarih Boyunca Kent, Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Ocak, Ahmet Yaşar. (2016). Türk Sûfliliğine Bakışlar, İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Ocak, Ahmet Yaşar. (2010). Türkiye Sosyal Tarihinde İslam’ın Macerası, Timas Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Říčan, Pavel R. (2004). “Spirituality: The Story Of A Concept In The Psychology Of Re- ligion”, Source: Archiv für Religionspsychologie / Archive for the Psychology of Religion, Vol. 26, pp. 135-156.
- Sarıçam, İbrahim. ERŞAHİN, Seyrettin. (2014). İslâm Medeniyeti Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
- Turan, Osman. (2010). Selçuklular Zamanında Türkiye, Ötüken Yayınları, İstanbul.
- Turan, Osman. (2014). Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları, İs- tanbul.
- Turan, Osman. (2015). Selçuklular ve İslamiyet, Ötüken Yayınları, 6. Basım, İstanbul.
- Ural, Şafak. (2013). “Şehir Bilinci, Şehrin Bilinci”, Şehir ve Felsefe, 2. Uluslararası Felsefe Kongresi Bildiri Kitabı”, Bursa.
Öz
Araştırmamız, mekân ile tinsel üretim faaliyetleri arasında karşılıklı yapılandırıcı ve şekillendirici etkileri tespit etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada öncellikle mekân ve tinsellik (maneviyat) kavramlarının belirlenmesine dikkat edilmiş, yerleşik yaşamın tarihsel evrimi konusundaki kuramsal tartışmaya yer verilmiştir. Araştırmayı olgusal verilere dayandırmak için 11.-13. yüzyıllardaki Konya’nın sosyo-politik, ekonomik ve kültürel durumu analiz edilmiştir. Araştırmada, adı geçen şehrin bölgenin en önemli entelektüel ve manevi merkez haline gelmesini sağlayan faktörler incelenmiş ve aynı zamanda kentleşme sürecinde başta Tasavvuf olmak üzere çeşitli manevi etkenlerin rolü belirlenmiştir. Konya’nın coğrafi konumu, çok unsurlu kültürel ortam, yönetimin bilim ve eğitime verdiği önem ve destek, sağlanan siyasi istikrar, ekonomik refah ve güvenlik gibi etkenler manevi üretimi teşvik etmiştir. Şehir ayrıca buluşma, alış-veriş, bilginin birikim ve aktarma yeri olma fonksiyonlarıyla, manevi mirasın arttırılmasına imkân tanımıştır. Diğer yandan, şehirde yaşayan insanların manevi değerlerinin, şehrin maddi dokusunda yansıtıldığını görmek mümkündür
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyüz, Vecdi. (Ed.) (2005). İslam Geleneğinden Günümüze Şehir Hayatı ve Yerel Yönetimler, İlke yayıncılık, İstanbul, 2. Baskı.
- Aydın, Mehmet. (2007). Hz. Mevlana’nın Yaşadığı Devrin Sosyal Yapısı, “Konya’dan Dünya’ya Mevlana ve Mevlevilik, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Baltacı, Cahit. (2013). İslam Medeniyeti Tarihi, M.Ü.İFAV Yayımları, İstanbul.
- Barthold, W. (2012). İslâm Medeniyetini Tarihi, (M. Fuad Köprülü’nün izah ve düzetmele- riyle), AkÇağ Yayınları, 4.Baskı, Ankara.
- Baykara, Tuncer. (2007). Türkiye Selçukluları Devrinde Konya’ya Genel bir Bakış, “Konya’dan Dünya’ya Mevlana ve Mevlevilik”, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Bayramoğlu, Alada. (2008). Adalet. Osmanlı, Şehirde Mahalle, Sümer Kitabevi, İstanbul.
- Bektaşoğlu, Mustafa. (2016). Ahilik ve Tasavvuf, Diyanet Dergisi, 118. Sayı, http://www. diyanetdergisi.com/diyanet-dergisi-22/konu-355.htm, (erişim tarihi 20. 10. 2016).
- Chittick, William. (2014). C. İbn Arabî, Nefes Yayınları, İstanbul.
- Demir, Ayşe. (2011). Mekânın Hikayesi, Hikayenin Mekânı, Kesit, İstanbul.
- Demir, G.Y. (2013). Mekânı Okumak, Şehir ve Felsefe, 2. Uluslararası Felsefe Kongresi Bil- diri Kitabı”, Bursa.
- Durant, Will.(2004). İslam Medeniyeti, Elips, Ankara.
- Eflaki, Ahmet. (1986). Ariflerin Menkıbeleri (Mevlânâ ve Etrafındakiler), Çev. Tahsin Yazıcı, C. I-II, İstanbul.
- Eliade, Mircea. (1959). The Sacred and the Profane, Translated from the French by Willard R. Trask, A Harvest Book Harcourt, Brace & World, Inc. New York.
- Feridun b. Ahmed. (1977). Risale-i Sipehsâlâr (Mevlana ve Etrafındakiler), Çev. Tahsin Ya- zıcı, İstanbul.
- Füruzaner, B. (1986). Mevlana Celaleddin, MEB, İstanbul.
- Gottdiener, Mark. Hutchison, Ray. (2011). The New Urban Sociology, Westview Press, USA.
- Green, Nile. (2013). Sufizm: a Global History, Wiley-Blackwell, Oxford.
- Jaspers, Karl. (1953). The Origin An Goal of History, (trans. Michael Bullock), New Haven, Yale University Press.
- Henderson, Martha L. (1993). What is Spiritual Geography?, Geographical Review, Vol. 83, No. 4 (Oct., 1993), pp. 469-472.
- Karaismailoğlu, Adnan. (2007). Mevlana’nın Hayatı ve Çevresi, “Konya’dan Dünya’ya Mev- lana ve Mevlevilik, (Ed.) Nuri Şimşekler, Karatay Bel. Yayını, Konya.
- Köprülü, Fuat. (2011). “Selçukîler Zamanında Anadolu’da Türk Medeniyeti”, Aktaran: Tü- lay Metin, Tarih İncelemeleri Dergisi Cilt XXVI, Sayı 1. ss. 201-233.
- Lefebvre, Henri. (1991). The Production of Space, Transl. Donald Nicholson-Smith, Black- well, Oxford-Cambridge.
- Levis, Franklin D. (2008). Rumi: Past and Present, East end West, Oneworld, Oxford.
- Mumford, Levis. (2013). Tarih Boyunca Kent, Ayrıntı Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Ocak, Ahmet Yaşar. (2016). Türk Sûfliliğine Bakışlar, İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Ocak, Ahmet Yaşar. (2010). Türkiye Sosyal Tarihinde İslam’ın Macerası, Timas Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Říčan, Pavel R. (2004). “Spirituality: The Story Of A Concept In The Psychology Of Re- ligion”, Source: Archiv für Religionspsychologie / Archive for the Psychology of Religion, Vol. 26, pp. 135-156.
- Sarıçam, İbrahim. ERŞAHİN, Seyrettin. (2014). İslâm Medeniyeti Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
- Turan, Osman. (2010). Selçuklular Zamanında Türkiye, Ötüken Yayınları, İstanbul.
- Turan, Osman. (2014). Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti, Ötüken Yayınları, İs- tanbul.
- Turan, Osman. (2015). Selçuklular ve İslamiyet, Ötüken Yayınları, 6. Basım, İstanbul.
- Ural, Şafak. (2013). “Şehir Bilinci, Şehrin Bilinci”, Şehir ve Felsefe, 2. Uluslararası Felsefe Kongresi Bildiri Kitabı”, Bursa.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA72GU39ZC |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 12 |