SÜRDÜRÜLEBİLİR DENİZ TURİZMİ AÇISINDAN MARİNA İŞLETMELERİNİN ÖNEMİ

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 12, 29 - 47, 30.12.2023

Levent Karadağ , Tuğçe Merve İnak Özberk

Öz

Sürdürülebilirlik üzerine farklı disiplinlerde birçok çalışmanın literatüre kazandırıldığı görülmektedir. Başlangıçta kalkınma odaklı yürütülen sürdürülebilirlik çalışmaları zaman içerisinde hemen her bilim dalının ana öğesi haline gelmiştir. Sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir ekonomi, sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir toplum, sürdürülebilir turizm ve daha nice sürdürülebilir temasının farklı perspektiflerde çalışıldığı bilinmektedir. Turizm sektörü ve özellikle deniz turizmi sürdürülebilirliği merkezine alması gereken önemli bir hizmet kolu olarak dikkat çekmektedir. Tüketilen kaynaklar dikkate alındığında ve dünya genelinde sayıları milyara ulaşan turistlerin tüketim potansiyeli düşünüldüğünde sürdürülebilirlik, turizm için kaçınılmaz bir felsefe olarak karşımıza çıkmaktadır. Marinacılık sektörü deniz turizmi konusunda önemli bir bileşen olarak çalışmada incelenmektedir. Bu çalışmanın amacı, günümüzde oldukça popüler bir unsur olan ve birçok çalışmada bir destinasyon olarak ele alınan marinaların, deniz turizminde sürdürülebilirliği sağlama noktasında uyguladığı çevreci politikalar üzerinden önemini ortaya koymaktır. Bu bağlamda marinacılık sektöründe gerçekleştirilen altın çıpa, mavi bayrak vb. sürdürülebilirlik uygulamaları irdelenmiş ve sektörün sürdürülebilir deniz turizmi açısından önemine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sürdürülebilir turizm, deniz turizmi, marinacılık

The Importance of Marina Businesses in Terms of Sustainable Marine Tourism

Öz

It is seen that many studies on sustainability in different disciplines have been brought to the literature. Sustainability studies, which were initially focused on development, have become the main element of almost every discipline over time. It is known that sustainable development, sustainable economy, sustainable environment, sustainable society, sustainable tourism and many other sustainable themes are studied from different perspectives. The tourism sector, and especially maritime tourism, draws attention as an important service branch that should put sustainability at its center. Considering the resources consumed and the consumption potential of the billion tourists worldwide, sustainability is an inevitable philosophy for tourism. The marina sector is examined in this study as an important component of marine tourism. The aim of this study is to reveal the importance of marinas, which are very popular today and are considered as a destination in many studies, through the environmental policies they implement in terms of ensuring sustainability in maritime tourism. In this context, sustainability practices such as golden anchor, blue flag, etc. realized in the marina sector are examined and the importance of the sector in terms of sustainable marine tourism is given.

Anahtar Kelimeler

Sustainable tourism, marine tourism, marinating

Kaynakça

• Akaltan, C. (2016). “Marinalarda çevre yönetim uygulamaları: Türkiye marinaları üzerine bir uygulama”. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, Türkiye.
• Akaltan, C. ve Işık, N. G. (2019). “Marinalarda çevre yönetimi uygulamaları: Türkiye marinaları üzerine bir çalışma”. Dokuz Eylül Üniversitesi, Denizcilik Fakültesi Dergisi, 11: 73-92.
• Bal, K. (2014). “Liman işletmelerinde ISO 14001 çevre yönetim sistemi standardı ve uygulama örneği”. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Beyhan, Ş. G. ve Ünügür, S. M. (2005). “Çağdaş gereksinmeler bağlamında sürdürülebilir turizm ve kimlik modeli”. İstanbul Teknik Üniversitesi Dergisi, 4(2): 79-87.
• Chapin, F.S., Torn, M.S. ve Tateno, M. (1996). “Principles of Ecosystem Sustainability”. American Naturalist, 148(6): 1016-1037.
• Danışman, İ. K., Koç, E. ve Kılıç, A. (2015). “Türkiye’de yatçılık faaliyetlerinde mavi kart uygulaması ve uygulamada yaşanan sorunlar”. III. Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu Girişimcilik ve Yeni Fikirler, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
• Deniz Ticaret Odası (DTO). (2023). “Deniz sektörü raporu”. https://www.denizticaretodasi.org.tr/media/SharedDocuments/sektorraporu/2023/DenizcilikSektor_Raporu%202022_21.08.2023_web.pdf (04.12.2023).
• Diakomihalis, M. (2007). “Chapter 13/ Greek maritime tourism: evolution, structures and prospects, maritime transport: The Greek paradigm”. Research in Transportation Economics, 21: 419-455.
• Dodds, R. (2007). “Sustainable tourism policy – rejuvenation or a critical strategic ınitiative”. Anatolia: An International Journal of Tourism and Hospitality Research, 18(2): 1-18.
• Dolgen, D., Alpaslan, M. N. ve Serifoglu, A. G. (2003). “Best waste management programs (BWMPs) for marinas: A case study”. Journal of Coastal Conservation, 9(1): 57-63.
• Ergenç, M. C. (2021). “Mavi kart uygulamasının sürdürülebilir deniz turizmine etkisi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 13(2): 247-266.
• Fedai, A. ve Madran, C. (2015). “Sürdürülebilir liman yönetimi ve Antalya’da iki yat limanında vaka incelemesi”. II. Ulusal Liman Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Turkey.
• Gladstone, W., Curley, B. ve Shokri, M.R. (2013). “Environmental impacts of tourism in the Gulf and the Red sea”. Ege Academic Review. 7(1): 37-55.
• Gültepe Mataracı, G. D. (2016). “Yeşil liman yaklaşımı ve liman işletmelerinde sürdürülebilirlik”. İstanbul Teknik Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Heron, R. ve Juju, W. (2012). “The marina: Sustainable solutions for a profitable business”. Marina Publications.
• Heron, R. (2015). “The marina vol II: Your guide to certification and classification”. Marina Publications.
• Hoballah, A. (2007). “20 years of blue flag”. Copenhagen, Denmark.
• Honey, M. ve Krantz, D. (2007). “Global trends in coastal tourism center on ecotourism and sustainable development”. A Nonprofit Research Organization Stanford University, Washington DC. ICOMIA (Uluslararası Deniz Endüstrisi Dernekleri Konseyi). (2017). “Clean Marina Programme”. ICOMIA, http://www.icomia.com/committees/32/default.aspx (25.11.2023).
• İlksen, D. (1996). “Sürdürülebilir turizmin hayata geçirilmesi için aktive olması gereken dinamikler ve işlevleri-model çalışması, Sürdürülebilir Turizm; Turizm Planlamasına Ekolojik Yaklaşım”. 19. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Mimar Sinan Üniversitesi, İstanbul, Turkey.
• Kirk, D. (1995). “Environmental management in hotels”. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 7(6): 3-8.
• Kizielewicz, J. ve Lukovic, T. (2013). “The phenomenon of the marina development to support the european model of economic development”. The International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation, 7(3): 461- 466.
• Koçel, T. (2014). “İşletme Yöneticiliği”. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Kozan, Y., Özdemir, S. ve Günlü, E. (2014). “Turizm yazınında deniz turizminin olgusal gelişimi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 6(2):115-129.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (KTB). (2023). https://yigm.ktb.gov.tr/TR-174655/deniz-turizmi-tesisleri-vearaclari-istatistikleri.html (08.12.2023).
• Lane, B, (1994). “Sustainable rural tourism strategies: A tool for development and conservation”. Journal of Sustainable Tourism, 2: 102-111.
• Manigel, U. (2011). “IMCI blue star marina certification: A transparent system to indicate the quality level of marinas”. Journal of Coastal Research, 61: 123-125.
• Muslu, A. (2017). “Yaşanabilir kıyı kentleri için marinaların yönetim ve organizasyonunun önemi”. Kent Akademisi, 10(30): 123-138.
• Muslu, A. (2018). “Deniz turizminin gelişimi için yönetişim ihtiyacı: Bodrum bölgesinde nitel bir araştırma”. Denizcilik Fakültesi Dergisi, 10(2): 183-210.
• Nemli, E (2004). “Sürdürülebilir Kalkınma: Şirketlerin Çevresel ve Sosyal Yaklaşımları”. İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Orams, M. (1999). “Marine tourism: Development, impacts and management”. London & New York: Routledge.
• Resmi Gazete (2023). “Kıyı tesislerine yeşil liman sertifikası düzenlenmesi hakkında yönetmelik”. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/11/20231118-25.htm (22.11.2023).
• Ruckelhouse, W. D. (1989). “Toward a sustainable world”. Scientific American, 261(3): 66-175.
• Özmehmet, E. (2012). “Dünyada ve Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımları”. Journal of Yasar University, 3(12): 1-23.
• Saarinen, J. (2006). Traditions of sustainability in tourism studies. Annals of Tourism Research, 33(4): 1121-1140.
• Şimşek, N. ve Baştuğ, S. (2023). “Avrupa limanlarında çevre ve enerji yönetimi uygulamaları”. Muş Alparslan University Journal of Agriculture and Nature, 3(1): 6-15.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2011). “Mavi kart uygulama genelgesi”. Ankara. https://www.denizlerdeyiz.org/wp-content/uploads/2020/05/k-mavi-kart-GENELGE-2013-12.pdf (27.11.2023).
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2017). “Mavi kart uygulaması”. Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü , Deniz ve Kıyı Yönetimi Dairesi Başkanlığı. Ankara.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (2023). “Datça yat limanı projesi ÇED raporu”. Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, Ankara.
• TÜRKÇEV, Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (2018). “Marinalar için mavi bayrak kriterleri ve kılavuz notları”. Ankara: Türçev Yayınları.
• TYHA. The Yacht Harbour Association. (2003). “A code of practice for the design, construction and operation of coastal and inland marinas and yacht harbours”. England, Ashford: The Yacht Harbour Association Ltd.
• TYHA (The Yacht Harbour Association) (2015). “Gold anchor award scheme”.
• TYHA (The Yacht Harbour Association) (2013). “A code of practice for the design and construction of marinas and yacht harbours in conjunction with the marina operations manuel”. 7th Additon.
• Unites States Environmental Protection Agency (2003). “Shipshape Shores and Waters”.
• UNEP (2005). “Making tourism more sustainable: A guide for policy makers”. United Nations Environment Programme and World Tourism Organization.
• UNEP (United Nations Environment Programme) (2006). “Awards for improving the coastal environment: The blue flag example”.
• Yılmaz, F. (2019). “Yeşil-Eko liman yaklaşımının deniz ticareti ve lojistik sektörüne katkıları: Türkiye ve AB’deki uygulamaların karşılaştırması”. Journal of Transportation and Logistics, 4(2): 65-78.
• Yorulmaz, M. ve Baykan, Y. (2023). “Türkiye’de Sürdürülebilir Liman İşletmeciliği ve Yönetimi Literatürünün Değerlendirilmesi”. Sürdürülebilir Çevre Dergisi, 3(1): 1-12.
• https://yalikavakmarina.com.tr/tr/yalikavak-marina-the-best-superyacht-marina-of-2022-is-awarded-with-2023-clean-marina-certificate/ (25.11.2023).
• https://yalikavakmarina.com.tr/tr/yalikavak-marina-the-best-superyacht-marina-of-2022-is-awarded-with-2023-clean-marina-certificate/ (25.11.2023).
• https://www.kaliteturk.com/iso14001-cevre-yonetim-sistemi? (25.11.2023).
• https://www.denizticaretodasi.org.tr/tr/sayfalar/deniz-turizmi-calisma-grubu (27.11.2023).
• https://www.blueflag.global/all-bf-sites (23.11.2023).
• http://www.mavibayrak.org.tr/tr/Default.aspx (25.11.2023).
• http://www.bluestarmarina.org/en/harbours (25.11.2023).
• https://yigm.ktb.gov.tr/TR-174655/deniz-turizmi-tesisleri-ve-araclari-istatistikleri.html (27.11.2023).
• https://www.tyha.co.uk/gold-anchor-scheme/what-is-the-gold-anchor-scheme (25.11.2023).
• https://www.denizticaretodasi.org.tr/media/SharedDocuments/sektorraporu/sektor_raporu_tr_2023.pdf (25.11.2023).
• https://www.unwto.org/news/new-data-shows-impact-of-covid-19-on-tourism (25.11.2023).
• https://yalikavakmarina.com.tr/tr/discover-y-loungerestaurant-bodrum-the-culinary-delight-of-bodrum/(25.11.2023).
• https://yalikavakmarina.com.tr/tr/discover-y-loungerestaurant-bodrum-the-culinary-delight-of-bodrum/(25.11.2023).