AKILLI KÜTÜPHANE BİNALARI

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 1, 22.08.2015

Asiya Özmen Sultan Beşiktepe Çağlanur Merve Mağat

Öz

Öz

Bilgi hizmetlerinin giderek çevrimiçi ortamda yerini aldığı
günümüzde buna bağlı olarak kütüphane binalarının geleceği
de tartışılmaktadır. Temelinde bilgi kaynaklarıyla bilgiye
ihtiyaç duyanları buluşturmak gibi önemli bir misyonu olan
kütüphaneler, bugün kütüphane binasına bağımlı olmadan
kullanıcılarına internet aracılığıyla da ulaşabilmektedir.
Diğer taraftan bakıldığında ise; kullanıcıların kütüphanede
elektronik kaynak kullanımının daha fazla olduğu kütüphane
istatistiklerine yansımaktadır. Kütüphaneler kullanıcılarının
dinlenme, boş zamanlarını değerlendirme, eğitimlerine katkıda
bulunma, bilgi gereksinimlerini karşılama ve kişisel gelişimlerine
katkıda bulunma amacıyla fiziksel bir ortama ihtiyaç duyarlar. Bu
fiziksel ortamı kullandırabilmek amacıyla kullanıcılarının
dikkatini çekmek ve beğenisini kazanmak için görsellik, cazibe ve
kullanıcılarına kolaylık sağlama bakımından, kütüphane
binalarının akıllı yapılara dönüşmesi kaçınılmaz olmuştur.
Bina odaklı bu beceri yukarıda sözü edilen istatistik verilerini
de daha anlamlı hale getirecektir.

Bilgi çağıyla birlikte yaşanan sosyo-kültürel, ekonomik ve
toplumsal değişimler ışığında hayatımıza giren ve her geçen
gün çok daha fazla telaffuz edilen sözcüklerden bir tanesi de
“akıllı” kavramıdır. Bu kavram günümüzde pek çok
disiplinde yer edinmiş ve saygınlık kazanmıştır. Teknolojinin
her gün kendini yenilemesi ile birlikte binalarda akıllı bina olma
özelliği yolunda önemli gelişmeler yaşanmaktadır. Akıllı
kavramın binalara entegrasyonu ile birlikte ortaya çıkan yapı
çeşitliliği insan hayatının daha kolaylaşacağına dair izlenim
oluşturmaktadır. Bilgi çağının kütüphanelere getirdiği yeni
sorumluluklar kütüphanelerin daha çok kendini kabul ettirme çabası
içerisine girmesine neden olmuştur. Kütüphaneler odağında
kullanıcıların da bu değişimlere uyum sağlayabilmesi için
önceliğin binalarda olması ilgi çekici olabilir. Akıllı
kütüphane binaları kütüphane mimarisini durağan ve pasif bir
yapıdan, enerji tasarrufundan en üst düzeyde yararlanılan, birçok
yeni teknolojik cihazlarla donatılmış, şeffaflığı ile ön
plana çıkmış, kullanıcı konforunu önemseyen, yenilikçi
değişimlere açık olan, erişimi ve kullanımı kolay yapı
türleri haline gelmiştir. Günümüz kütüphanelerinin esnek bir
yapıda olması ve canlı bir mekanizma gibi yenilenebilmesi, akıllı
kütüphane binalarının ülkemizdeki varlığının ve
geliştirilmesi zorunluluğunun en önemli gerekçesidir.

Bu çalışmada, ülkemizde klasik anlayışla hizmet veren
kütüphanelerin, modern hizmet veren akıllı kütüphane binalarına
dönüştürülebileceği ve bu dönüşümün ardından ortaya çıkan
çağın gereksinimlerini karşılayan modern yapıların
kullanıcılar üzerindeki etkileri irdelenilecek ve önerilerde
bulunulacaktır. Akıllı kütüphane binalarının Türkiye’de
yaygın hale gelmesiyle birlikte kullanıcıların kütüphane
kullanım oranlarında gözle görülür artış yaşanacağı
düşüncesi aynı zamanda çalışmanın hipotezini oluşturmaktadır.
Bu bağlamda akıllı kütüphane binaları, bulundukları şehirlere
kültürel anlamda da birçok nitelik kazandırabilecektir.

Araştırmada betimleme yönteminden yararlanılacaktır. Öncelikle
konu üzerinde hazırlanmış yerli ve yabancı kaynaklar taranacak
ve sonuçları üzerinde değerlendirmeler yapılacaktır. Önerilerde
bulunabilmek için Türkiye’den ve yurtdışından alınan örnekler
üzerinde karşılaştırma, inceleme ve analiz yapılacaktır.
Çalışma akıllı bina ve kütüphane binalarının akıllı binaya
dönüştürülmesinin disiplinimiz açısından taşıdığı anlam
ve öneme dikkat çektiği ölçüde amaca ulaşmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler

kütüphane binası, akıllı bina, akıllı kütüphane binası, mekan estetiği

Kaynakça

• Referans1 Prf. Dr. Hüseyin ODABAŞReferans1 Prf. Dr.Coşkun POLAT