OLTU (Erzurum) TAŞI YATAKLARININ STRATiGRAFiSi VE MiNERALOJiSi

Yıl 2000, Sayı: 001, 281 - 296, 15.01.2000

Mustafa Dönmez İskender Işık

Öz

inceleme alaninda Permo-Karbonifer (?). Ust Kretase, Tersiyer

ve Kuvaterner yaslt kaya birimleri yuzeylenmistir. Temeldeki

Permo-Karbonifer (?) yaslt sist, serpantinit ve granit Ust Kreatase

yasli kumtasi marn ve kirectaslartndan olusan flis karekterli istif

taraftndan uyumsuz olarak uzerlenir. Caltsma alantnda Oltu taslartntn

da yer aldig: Ost Kretase flislerinin uzerine Eosen yaslt

flisler (kumtasi, konglomera ardistmt) uyumsuz olarak gelir. Tersiyer

havzanin tabantnt da olusturan Eosen yasli fli~ uzerine Oligosen

yaslt volkanik ara katktlt tortul kayaclar (havra dolgu

kayaclari) uyumsuz olarak gelir. En iistte ise Tersiyer sonu=

Kuvarterner basi araltgtnda gelismis piroklastik kayaclar havza

dofgu kayalartru uyumsuzlukla uzerler. Kuz eyde Pontid ve guneyde

Anatolid Kusaklari arastnda yer alan inceleme alanmda, Gee

Kretase'den beri devam eden ve giinumuzde de etkinligini surduren

N-S stktsma geriliminin denetledigi tektonik yapilar gelismistir.

Bolgenin jeolojik, stratigrafik ve saha gozlemlerine ayrtca petrografik

ve parlatma analizleri sonuclarina gore u« Kretase

flislerinde yer alan Oltu tast bolgede olusan ktvrtmlanrnalara ve buna

bagli olarak gelisen dinamo-metamorfizma sonucu olustugu tahmin edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

oltu taşı, Erzurum, Türkiye, Stratigrafi, Mineraloji

Kaynakça

• Altunel, E. Ve Hancock, P.L., 1993, Morphology and structural setting of Quarternary travertines at Pamukkale: Turkey Geological Journal, 28, pp. 339-346.
• Atalay, r., 1982, Oltu cayi havzasmm fiziki cografyasi ve arnenajrnam: Ege Universitesi Sosyal Bilimler Fakiiltesi, Yaym No: 1I, 149 s., lzmir.
• Baykal, F., 1950, Oltu-Gole-Ardahan-Crldrr bOigesinin jeolojik ana eizgtleri: M.T.A. Rapor No. 1928, Ankara.
• Bozkus, C, 1991, 0ltu-Narrnan Tersiyer havzasmm kuzeydogusunun stratigrafisi, T.J.K. Bulteni, 33,47-66 S., Ankara
• Bozkus, C, 1993, Oltu-Narrnan Tersiyer havzasr kuzeydogusunun (kdmurlu) tektoniginln incelernesi: Akdeniz Universitesi Isparta Mlihendislik FakiiItesi Dergisi, sayi 7, 65-80 S., Isparta.
• Gattinger, T.E., 1955, Kuzeydogu Tiirkiye'de Coruh ile Erzururn arasmdaki bolgede yapilan Jeolojik harita eahsmalarr hakkmda rapor (Ceviri Z. Bengi): M.T.A. Rapor No. 2379, Ankara.
• Koeyigit, A. Ve Rojay, B., 1984, Dogu Anadolu Bolgesinin yeni tektonik cansi ve Horasan-Narman depremi-1983: Kuzey Anadolu I. Ulusal Deprem Sempozyumu, Ataturk Oniversitesi Yayirn, 248-265 s., Erzurum.
• KoUigit, A., Ozturk, A., inan, S. Ve Giirsoy, H., 1985, Karasu havzasmm (Erzurum) tektonomorfolojisi ve mekanik yorumu: Cumhuriyet Universltesi Miihendislik Fakiiltesi Dergisi, 2-1, I-IS s., Sivas.
• Lahn, E., 1939a, Havkaskis (Kesikhavkas) Miisevereh (Ortacigmagrl) akik ve Bayburt taskornuru yataklan: M.T.A. Rapor No. 690, 30 s., (Yayinlanmanns), Ankara.
• Lahn E., 1939b, Karasu-Coruh nehri arasmdaki bolgede yapilan jeolojik arastrrma: M.T.A. Rapor No. 838, 50 s., (Yaymlanrnarrus), Ankara.
• Nebert, K., Engin, T. Ve Engin, D., 1964, Oltu-Narman Tersiyer havzasmm jeolojisi hakkmda rapor: M.T.A. Rapor No. 3485, Ankara.
• Senger, A.M.C, Yrlmaz, Y. Ve Ketin, L, 1981, Kuzey Tiirkiye' de Jura oncesi okyanusal kalmtrlarr, Permiyen-Triyas Paleotetis parcalart (Ceviri: Enver Altmh): Yeryuvan ve insan, 6, Sayi 1-2, 6-16 s., Ankara.
• Senger, A.M.C ve Yilmaz, Y., 1983, Tiirkiye'de Tetis'in evrimi: Levha tektonigi acrsmdan bir yaklasim: T.J.K. Yerbilimleri ozel dizisi, 75 s., Ankara.