KENT İÇi VE KENTLERARASI KARAYOLU ULAŞIMINDA GURULTU KiRLiLiGi VE ALINABiLECEK ONLEMLER

Yıl 2000, Sayı: 001, 313 - 331, 15.01.2000

Bülent Tuzcu Hüseyin Kırbaş

Öz

Gurultu, insant rahatstz edici duygular uyandiran ve ins an organizmastnda

hasar yapabilen karmasik yaptlt bir ses olayi olup, istenmeyen

yer ve zamanda olusan rahatstz edici ses olarak tantmlanabilir. Bu

sebeple gurultu kirliligi, insan sagligl icin cesitli yonlerden bir risk olusturan

cevre sorunlartndan birisidir. Ulkemizde son ytllarda motorlu arac

saytstntn htzla artmasi nedeniyle kent ici ve kentler arast karayollartnda

trajik kaynakli giiriiltii kirlilig! buralarda yasayanlarda fizyolojik; patolojik;

psikolojik ve performans bozukluklartna sebep olmaktadtr.

Bugune kadar yurutulen giirultu kirliligi arastirmalanndan, t;:evre

gurultusi: icinde trajik gurultusunun onemli nispette oldugu ve trcfik

hacmine bagl: olarak gurultu duzeyinin farklt ozellikler gosterdigi anlastlmtsttr.

Dusuk hacimdeki trajikte gurulti: seviyesi az, buna karstltk trajik

hacmindeki arttsa bagl: olarak gurultu duzeyinde artts oldugu, ancak trajik

aktsi en yuksek kapasiteye yaklasirken, akts htztntn yavaslamasi sebebiyle

gurultu diizeyinde de azalmantn oldugu gorulmektedir.

Kent ici ve kentler arast karayolu ulastmtnda t;:evregiirultusiiniin

onlenmesi dogrudan yo/un konumuna ve gelisimine baglt olmast

sebebiyle karayollartntn planlama asamastnda gereken duyarltltgtn

gosterilerek en uygun guzergdh ve gerekli onlemlerin uygulanmast en

dogru ve ekonomik cozum olmaktadir.

Anahtar Kelimeler

Gürültü kirliliği, karayolu, ulaşım, kentiçi, kentlerarası

Kaynakça

• BAYRAKTAR Aysel, Karayollarmm Ekolojik Baskrlarrnm Peyzaj Mimarhgl Acismdan incelenmesi ve izmir-Ankara Karayolunda Bir Ornekleme Uzerine Arastrrmalar, lzmir, 1980,
• istanbul 2. Kentici Ulasim Kongresi, 16-18, istanbul, Aralik 1992,
• Karayollan Vakft Dergisi, SaYI 98-99, Ankara, Ocak-Subat 1997,
• Karayolu ulasnrrnasr, VI. Be~ YIIlIk Kalkmma Plam 6iK Raporu, Ankara, 1992.
• Cevre Kirliligi, Ulusal Cevre EyJem Plant, Ankara, Mart 1996.
• I. Bahkesir Muhendislik Sempozyumu, Bahkesir, 26-27 Nisan 1998.
• SENOCAK Mustafa, Sehirsel BtiJgeJerde Rastlanan Giinliik Giiriiltii Farkhlasmasmm Degerlendirilmest, istanbul, 1980.
• TMMOB lnsaat Miihendisleri Odasi Bursa Biilteni, Arahk 1997.
• Transportation Research Record. No 1265,1990.
• TEM Traffic And Construction Noise Control Report, UNDP TEM/COffECI WP. 88,1990.
• AGAR Emine, SOTAS llhan, 6ZTAS Guven, Gecirimli Esnek Ost Yap liar, I. Ulusal Asfalt Sempozyumu, istanbul, 19-20 Aralik 1996.
• ERGUN Murat, SOT AS llhan, 6ZT AS Guven, Asfalt KapJama Bilesenlerinin ve Tiirlerinin Yol Yiizey Ozelliklerine Etkileri, 1. Ulusal Asfalt Sernpozyumu Bildiriler, istanbul, 19-20 Aralik 1996.
• Yollar Tiirk Milli Komitesi Karayollan ve Cevre EI Kitabr, Ankara, Arahk, 1995.
• TOP BAS M. Turgut, BROHi A. Resit, KARMAN M. Rustu T.C. Cevre Bak. Cevre Kirliligi, Ankara, 1998.