KONUT FİYAT ENDEKSİ İLE GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI ENDEKSİ ARASINDAKİ KISA VE UZUN DÖNEMLİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Sayı: 12, 153 - 162, 29.12.2023

Cansu Uygun Şen , Yasemin Deniz Koç

https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1393705

Öz

Bireylerin ve kurumların barınma ihtiyaçları ekonomi içerisinde dikkate alınması gereken konular arasında üst sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı ekonomik göstergeleri önemli ölçüde şekillendiren konut fiyat endeksi ve son yıllarda işlem hacmi gözle görülür bir biçimde artan gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki nedensellik ilişkilerinin yönünü araştırmaktır. Araştırmada konut fiyat endeksi ve gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksi arasındaki kısa ve uzun vadeli ilişki VAR-Granger Nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda çeşitli varsayımlar ve farklı gecikme uzunlukları sonucunda konut fiyat endeksinden gayrimenkul yatırım ortaklıkları endeksine doğru nedensellik ilişkisi ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konut Fiyat Endeksi, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksi, VAR-Granger Nedensellik Analizi

EXAMINING THE SHORT AND LONG-RUN RELATIONSHIP BETWEEN THE HOUSE PRICE INDEX AND THE REAL ESTATE INVESTMENT TRUSTS INDEX

Öz

Housing needs of individuals and institutions are at the top of the criteria that should be taken into account in the economy. The aim of this study is to investigate the causality relations between the housing price index, which has significantly shaped the economy market, and the real estate investment trusts index, whose transaction volume has increased noticeably in recent years. In the research, the short and long-term relationship between the housing price index and the real estate investment trust index was analyzed with the VAR-Granger Causality test. As a result of the study, a causality relationship has emerged from the housing price index to the real estate investment trust index as a result of various assumptions and different lag lengths.

Anahtar Kelimeler

Housing Price Index, Real Estate Investment Trusts Index, VAR-Granger Causality Analysis

Kaynakça

• Adana Karaağaç, G. ve Altınırmak, S. (2018). Türkiye Konut Fiyat Endeksi ve Düzey Bazlı Konut Fiyat Endeksleri ile Seçili Değişkenler Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Karadeniz, 39, 222-240.
• Afşar, A. ve Karpuz, E. (2019). Makroekonomik Değişkenlerle Borsa İstanbul Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksi Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20(1), 52-64.
• Aktaş, M. ve Darwish, Z. (2020). Comparison of Real Estate Investment Trusts and Venture Capital Investment Trusts in Turkey Based on Their Financial Ratios. International Journal of Social Science Research, 9(1), 63-78.
• Anenberg, E. ve Laufer, S. (2017). A More Timely House Price Index. The Review of Economics and Statistics, 99(4), 722-734.
• Bitner, A., Krol, K., Frosik, M. ve Furczon, M. (2020). Ecological Considerations in Real Estate Valuation. Journal of Ecological Engineering, 21(5), 47-55.
• Bogin, A. N. ve Doerner, W. N. (2019). Property Renovations and Their Impact on House Price Index Construction. JRER, 41(2), 249-283.
• Chiang, K. C. H., Wachtel, G. J. ve Zhou, X (2019). Corporate Social Responsibility and Growth Opportunity: The Case of Real Estate Investment Trusts. Journal of Business Ethics, 155, 463-478.
• Clayton, J., Ling, D. C. ve Naranjo, A. (2009). Commercial Real Estate Valuation: Fundamentals Versus Investor Sentiment. Journal of Real Estate Finance and Economics, 38, 5-37.
• Çıkılı, G. (2010). Türkiye’de Gayrimenkul Sektörü ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Çipe, B. ve Aslan, A. (2022). Türkiye’de Konut Fiyat Endeksi ile BİST100 Borsa Endeksinin Markov Rejim Değişim Modeli ile İncelenmesi. Trends in Business and Economics, 36(1), 109-114.
• Demirdöven, M. (2009). Türkiye’de Gayrimenkul Sektörünün Gelişimi ve Gayrimenkul Finansmanı. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Doğan, M. T. (2019). Türkiye’de Borsada İşlem Gören Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarının 2012 Sonrası Finansal Durum Analizi: Seçilmiş Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Elhüseyni, Y. (2019). Türkiye’deki Gayrimenkul Finansmanını Sağlayan Kuruluşlar ve Piyasa Etkileri. İstanbul: İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Er, Ş. (2021). Türkiye Gayrimenkul Sektörü Finansman Araçları: İpotekli Konut Kredileri ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığının Mevcut Durumu. Çorum: Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Erdem, O. Y. (2019). Gayrimenkul Değerleme Yöntemlerinde Kullanılan Parametrelerin Analizi Üzerine Bir Alan Çalışması. İzmir: Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Feng, Z., Pattanapanchai, M., Price, S. M. ve Sirmans, C. F. (2019). Geographic Diversification in Real Estate Investment Trusts. Real Estate Economics, 49, 267-286.
• Gazel, S. ve Münyas, T. (2021). Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Endeksinin Çeşitli Endekslerle İlişkisi: BİST Üzerine Bir Uygulama. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23, 133-148.
• Goh, Y. M., Costello, G. ve Schwann, G. (2012). Accuracy and Robustness of House Price Index Methods. Housing Studies, 27(5), 643-666.
• Gujaratı, D. (2004). Basic Econometrics. New York: MacGraw Hill Companies.
• Gümrükçüoğlu, Z. Z. (2018). Türkiye’de Gayrimenkul Piyasası ve Bir Yatırım Aracı Olarak Gayrimenkul. İstanbul: Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Güngör, Ö. (2016). Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: VAR Analizi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Han, Y., Zhang, H. ve Zhao, Y. (2021). Structural Evolution of Real Estate Industry in China: 2002-2017. Structural Change and Economic Dynamics, 57, 45-56.
• Horvath, S., Soot, M., Zaddach, S., Neuner, H. ve Weitkamp, A. (2021). Deriving Adequate Sample Size for ANN-Based Modelling of Real Estate Valuation Tasks by Complexity Analysis. Land Use Policy, 107, 1-16.
• Hülagü, T., Kızılkaya, E., Özbekler, A. G. ve Tunar, P. (2016). Türkiye Konut Fiyat Endeksinin Kalite Değişimi Etkisinden Arındırılması: Hedonik Konut Fiyat Endeksi. Ekonomi Notları, 02, 1-15.
• İşgörücü, M. (2021). Sürdürülebilir Odaklı Girişimcilik Faaliyetleri ile Gayrimenkul Sektöründeki Sorunlar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Düzce: Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• İşleyen, Ş. (2020). Türkiye’de Konut Fiyat Endeksi ile Seçili Değişkenler Arasındaki Nedensellik İlişkisinin İncelenmesi: Doğu Anadolu Bölgesi Örneği. Turkish Studies, 15(3), 1417-1426.
• Jones, S. (2017). Current Issues and Controversies in Real Estate Finance, Editorial. ABACUS, 53(3), 299-303. Karakuş, R. ve Öksüz, S. (2021). BİST Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksi ile Konut Fiyat Endeksi, Faiz Oranı ve Enflasyon İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Bmij, 9(2), 751-764.
• Kırıkkaleli, D., Athari, S. A. ve Ertuğrul, H. M. (2021). The Real Estate Indusrty in Turkey: a Time Series Analysis. The Service Industries Journal, 41(5-6), 427-439.
• Kocabıyık, İ. (2020). Gayrimenkul Değerlemesinde Çok Boyutlu Perspektif. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Kocadayı, N., Kavşak, E. ve Temizel, F. (2020). Emtia Fiyatlarının Gayrimenkul Yatırım Ortaklığına Olan Etkilerinin Avrupa Borç Krizine Bağlı Olarak Değerlendirilmesi: Avrupa Ülkeleri Örneği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1), 15-27.
• Köse, Ö. (2018). Türkiye’de Gayrimenkul Yatırımları ile Getirileri Arasındaki İlişkinin Analizi. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Lee, J. W. Y. ve Tang, W. S. (2017). The Hegemony of the Real Estate Indusrty: Redevelopment of Government/Institution or Community Land in Hong Kong. Urban Studies, 54(15), 3403-3422.
• Münyas, T. (2020). Reel Sektör Güven Endeksi ile Hedonik Konut Fiyat Endeksi Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(5), 1383-1394.
• Özcan, G. ve Başaran Tormuş, N. (2018). Konut Fiyat Endeksi ve Döviz Kuru İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Uluslararası Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi, 2, 505-514.
• Özgen, F. B. ve Güloglu, B. (2004). Türkiye’de İç Borçların İktisadî Etkilerinin VAR Tekniğiyle Analizi. METU Studies in Development, 31,93-114.
• Öztürk, A. (2019). Gayrimenkul Değerini Etkileyen Kriterlerin Belirlenmesinde Analitik Bir Model Önerisi: Gaziantep Örneği. Aksaray: Aksaray Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Öztürk, M. (2020). The Real Property Financing Institutions in the World and Turkey and the Mortgage Loan/Credits in the Real Property Financing. İstanbul: İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Pahaerding, M. (2019). Makroekonomik Değişkenlerin ve Ekonomik Konjonktürün Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi. Paksoy, S., Yöntem, T. ve Büyükçelebi, B. (2014). Konut Fiyat Endeksi ve Enflasyon Arasındaki İlişki. ASSAM, 2, 54-69.
• Ricciotti, F., Cristofaro, M., Abatecola, G. ve Mari, M. (2022). Executive Profiles and Performance of Real Estate Services: Evidence of Reverse Casuality from Europe. Cities, 130, 1-10.
• Saiz, A. (2019). Bricks, Mortar and Proptech: The Economics of IT in Brokerage, Space Utilization and Commercial Real Estate Finance. Journal of Property Investment and Finance, 38(4), 327-347.
• Saraç, H. ve Hacıimamoğlu, T. (2018). Konut Fiyat Endeksi Verilerinin Klasik Ayrıştırma ve Arima Yöntemi ile Tahmin Edilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(59), 1079- 1091.
• Sevüktekin, M. ve Çınar, M. (2014). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi. Bursa: Dora Basım Yayın Dağıtım.
• Song, W. K. ve Lee, H. C. (2020). A Real Estate Finance Approach on pricing Duty-Free Leasing: Understanding Conflicts at Korea’s Incheon International Airport. Current Issues in Tourism, 23(12), 1454-1459.
• Stokes, J. ve Cox, A. (2021). Commercial Real Estate Finance and the Lending Cap Rate. Journal of Property Investment and Finance, 10.1108/JPIF-10-2021-0081.
• Şarkaya, C. (2007). Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları üzerine Bir İnceleme ve Türkiye’ye İlişkin Sektör Analizi. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 175-190.
• Şarkaya, C. (2007). Kurumları ve Araçlarıyla Konut Finansmanı: ABD ve Türkiye Örneği. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Şen Uygun, C. (2023). Konut Fiyat Endeksi ile BİST Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Endeksi Arasındaki Kısa ve Uzun Dönemli İlişkilerin İncelenmesi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Tapan, F. M. (2020). Gayrimenkul Finansmanı ve Gayrimenkul Projelerinin Derecelendirme Teknikleri. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Finans Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Terzi, B. (2019). Gayrimenkul Pazarlaması Temelinde Uluslararası Tüketicilerin Türkiye’de Gayrimenkul Satın Alma Karar Süreçlerinin İncelenmesi ve İstanbul’da Bir Araştırma. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Trinh, T. H. (2022). Theoretical Foundations of Real Estate Market Behavior. Cogent Business and Management, 9(1), 1-19.
• Üngüt, B. (2017). Gayrimenkul Değerleme İklimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• www.groyder.org.tr
• www.tcmb.gov.tr
• www.tuik.gov.tr
• Yalçın, E. C., Tıraşoğlu, M. ve Çevik, E. (2017). Bölgesel Bazlı Konut Fiyat Endeksi ile Ekonomik Güven Endeksi Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: Türkiye Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 12(2), 123-137.
• Yeh, I. C. ve Hsu, T. K. (2018). Building Real Estate Valuation Models with Comparative Approach Through Case-Based Reasoning. Applied Soft Computing, 65, 260-271.
• Yener, S. (2017). Gayrimenkul Değerlemesinde Değer Haritalarının Oluşturulması ve Haritalar Yardımıyla Gayrimenkul Değerinin Tespit Edilmesi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Zheng, S., Cao, J., Kahn, M. E. ve Sun, C. (2014). Real Estate Valuation and Cross-Boundary Air Pollution Externalities: Evidence from Chinese Cities. Journal of Real Estate Finance and Economics, 48, 398-414.