GEÇİŞ SÜRECİ VE MAKROEKONOMİK YAPI: SEÇİLMİŞ GEÇİŞ EKONOMİLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2018, Sayı: 57, 37 - 56, 18.08.2018

E.Yasemin Bozdağlıoğlu , Umut Evlimoğlu

Öz

Bu araştırmanın amacı, önceden sosyalist sistemi
benimsemiş, bu sistemin çökmesinden sonra piyasa ekonomisine geçiş yönünde karar
almış seçilmiş ülkelerin, geçiş sürecinde ortaya koydukları makro ekonomik
performansların karşılaştırılmasıdır.
Ele alınan ülkelerin başlangıç koşulları ile birlikte piyasa sistemine yönelik
olarak yapmış oldukları reformların, ülkeler arasında ekonomik gelişim farklılıklarına
neden olduğu görülmektedir. Geçiş sürecindeki bu farklılıklara rağmen,
ülkelerin yaşadıkları sorunlar, bazı ekonomik sonuçlar temelinde benzerlikler
de göstermektedir. Ülkeler arasındaki bu benzerlikler, ülkelerin geçiş
sürecinde izlemesi gereken aşamaları daha belirgin kılmaktadır. Bunun sonucu
olarak, geçiş konusundaki literatürün oluşması kolaylaşmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Sosyalist Sistem ve Geçiş ekonomileri

Transition Process and Macroeconomic Structure: an Analysıs on Selected Transition Economies

Öz

The aim of this research is to compare the macroeconomic performances of the selected countries that have adopted the socialist system in advance and decided to switch to the market economy after the collapse of this system. It is seen that the reforms they have undertaken with respect to the market system, together with the initial conditions of the countries considered, cause economic development differences between the countries. Despite these differences in the transitional period, the problems that countries experience are also showing similarities on the basis of some economic consequences. These similarities between countries make the steps that countries need to follow in the transition process more prominent. Transition economies have shown significant progress in some macroeconomic indicators during this period.

Anahtar Kelimeler

Socialist System and Transition Economies, Macroeconomic Structure

Kaynakça

• Altay, Asuman, (2001). “Piyasa Ekonomisine Geçiş Sürecinde Kamu Maliyesi Sorunları ve Çözüm Önerileri”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, No:2, 15-21
• Altay, Asuman, (2002). “Geçiş Ekonomilerinde Devletin Ekonomik Rolleri, Görevleri ve KOBİ’lerin Durumu”, İ.Ü İktisat Fakültesi Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 59-87.
• Bal, Harun, Algan, Neşe ve Manga, Müge (2015). “Geçiş Ekonomilerinde Ekonomik Büyüme Farklılıkları”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:19, Sayı: 1, Haziran, 123-142.
• Bird, Graham and Heather Bird. “Economic Reforms in Eastern Europe: Central Issues in the Move to Market Economies.” Economic Reform in Eastern Europe, Edited by Graham Bird, Aldershot: Edward Elgar Publishing, 1992, 1–20.
• Çatalbaş, Nazım ve Yıldırım, Zubeyr, (2008) “Geçiş Ekonomilerinde Bütçe Açıklarının Nedenleri: Polonya ve Kırgızistan Örneği” Sosyoekonomi Dergisi, Ocak-Haziran 2008-1, 133-156.
• Donnorummo, Bob, (2006). “The Political and Economic Complexities of Transition.
• Keynotes Address”, Zagreb International Review of Economics and Business,
• Special Conference Issue, Economic Dynamics and Control, 12,
• 231–254.
• Dural, Betül Yüce (2007). Merkezi ve Doğu Avrupa Ülkelerinin Planlı Ekonomiden Piyasa Ekonomisine Geçişleri ve Bu Sürece Avrupa Birliği’nin Katkıları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Egeli, Hüseyin Avni ve Ö. Selçuk Emsen, “Geçiş Ekonomilerinin Makro Ekonomik Performansları ve Kırgızistan Üzerine Bir Değerlendirme” Küreselleşme ve Geçiş Ekonomileri Uluslararası Sempozyumu, 2-4 Mayıs 2002, Manas Üniversitesi Bişkek Kırgızistan.
• EBRD (European Bank for Reconstruction and Development), (1999). Transition Report Ten Years of Transition.
• Güler, Esra, (2012a) “Geçiş Ekonomileri ve Yeni Kurumsal İktisat’ın Yeniden Yükselişi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (1), 52-68
• Güler Esra, (2012b) “Merkezi Planlamadan Piyasa Ekonomisine Geçişin Politik Ekonomisi ve Alternatif Modeller” Paradoks, Cilt: 8, Sayı: 1, 37-58
• Gros, Daniel ve Suhrke, Marc, (2000). “Ten years after:what is special about transition countries?”(Erişim:16.12.2015, http://socsci2.ucsd.edu/~aronatas/project/academic/ten%20years%20transition.pdf)
• Havrylyshyn, Oleh ve Wolf, Thomas, (1999) “Determinant of Growth in Transition Countries”, Finance and Development, June 1999, 12-15.
• Işık, Abdurrahman (2006), “Serbest Piyasaya Geçiş Ekonomilerinde Gerçekleştirilen Reform Hareketi ve Türkmenistan Örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi)”, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• IMF (International Monetary Fund), (2000a). World Economic Outlook 2000, “Transition: Experience and Policy Issues”, Washington.
• IMF (International Monetary Fund), (2000b). “Transition Economies: An IMF Perspective on Progress and Pospects”, November 3, Washington.
• Katchanovski, Ivan (2000), “Divergence in Growth in Post-Communist Countries”, Journal of Public Policy, Vol. 20, No. 1 (Jan. - Apr., 2000), 55-81.
• Kaufmann, Daniel ve Shleifer, Andrei, (1997) “The Unofficial Economy in Transiton”, Brooking Papers on Economic Activity, Vol. 1997, Issue 2, 159-221.
• Kesici, Mehmet Rauf, (2009) “Geçiş Ekonomilerinin Dönüşüm Sürecinde Avrupa Birliği Üyeliği ve İstihdam” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 57, 407-448
• Kolodko, Grzegorz W. (2000) “Ten Years of Post Socialist Transition: The Lessons for Policy Reform”,Journal for Institutional Innovation, Development and Transition, Vol. 4,65-77.
• Marangos, John (2006), “Was there an optimum model of transition?”, Global Business and Economics Review, Vol. 8, Nos. 1/2, 133-160.
• Ramazanoğlu, Geybula ve Acar, İ. Atilla (2007) “Bir Geçiş Ekonomisi Örneği Olarak
• Kırgızistan: Siyasi, Ekonomik ve Toplumsal Yanaşımlar”, Review of Social, Economic & Business Studies, Vol: 7/8, 385-402.
• Rider, Christine (1992) “Justifying the Need for Reform: The Price-Theoretic Approach.” Socialist Economies in Transition: Appraisals of the Market Mechanism, Edited by Mark Knell And Christine Rider, Aldershot: Edward Elgar Publishing, 21–42
• Sakınç, Süreyya (2005) Geçiş Ekonomileri ve Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde Ekonomik Reformlar, Emek Matbaacılık ve Yayıncılık: Manisa.
• Solimano, Andres, (1994), After Socialism and Dirigisme: Which Way Now?, Rebuilding CapitalismAlternative Roads after Socialism and Dirigisme, (Ed: A. Solimano, O. Sunkel ve Mario I. Blejer), USA: The University ofMichigan Press.
• Staehr, Karsten, (2003). Reforms and Economic Growth in Transition Economies: Complementarity, Sequencing and Speed, BOFIT (Bank of Finland Institute for Economies in Transition ) Discussion Papers, No: 1, Finland.
• Svejnar, Jan, (2002) “Transition Economies: Performance and Challenges”, The Journal of Economic Perspectives, Vol:16, No:1, Winter 2002, 3-28.
• Tandırcıoğlu, Haluk, (2002) “Geçiş Ekonomilerinde Özelleştirme” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 4, Sayı 3, 198-226. (www.sbe.deu. edu.tr/Yayinlar/dergi/2002sayi3PDF/tandircioglu.pdf )
• Tandırcıoğlu Haluk, ve Özen, Ahmet, (2003) “Geçiş Ekonomilerinde Doğrudan Sermaye Yatırımları” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:5, Sayı:4, 105-129.
• Turan, Güngör, (2006) “Piyasa Ekonomisine Geçiş Ülkelerinde Reformlar ve Yeni Devletin İşlevleri”, Kamu-İş Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 4, 1-30.
• WDI (World Development Indicators), Data bank.
• Yayar, R. ve diğerleri (2012) “Geçiş Ekonomileri Bağlamında Türkiye-Kazakistan Dış
• Ticaretine Uygulamalı Bir Bakış” Internatıonal Conference On Eurasian Economies, Almaty – Kazakhstan, 11-13 Ekim, 250-258.
• Yenişen, K. (2013). “Problems in Transition Economies: Central Asian Countries”, Mevlana Rumi University, International Economics and Law Symposium, June 13-14, 2013 Konya.