KADRO HAREKETİ VE KADROCULAR

Yıl 2006, Sayı: 15, - , 20.06.2015

Fatih Demirci

Öz

Abstarct: While statism arousing in 1930s after 1929 crisis, some intellectuals who had Marxixst background except Yakup Kadri Karaosmanoğlu, published Kadro journal that followed the line advocating the new regime intellectually. To reach this goal Kadro movement, addressed views that state’s intervention into everything chiefly economics and adopted authoritarian state system. Due to these views, Kadro movement, propounded views that mixing Marxism’s historical materialism and authoritarianism. Despite thier these views, some perons who has power at high level of state had not been pleased by Kadro movement’s existance and finally this journal ended its publication by itself. Both especially to understand the close era of Turkish history and to analyze the Turkish intellectuals, to scrutinize the Kadro movement is crucial

Anahtar Kelimeler

Kadro Movement, Kadro Members, Şevket Süreyya Aydemir, Intellectual, 1930s

KADRO HAREKETİ VE KADROCULAR

Öz

1929 buhranı sonrasında dünyada devletçiliğin yükselişe geçtiği 1930’lu yıllarda, Yakup Kadri Karaosmanoğlu dışında Marksist bir geçmişe sahip olan bir kısım aydının çıkardığı bir dergi olan Kadro, çoğunlukla yeni kurulan rejimi entelektüel açıdan destekleyici bir çizgi izlemiştir. Bu nedenle Kadro hareketi, devletin başta ekonomi olmak üzere hemen her şeye müdahalesini savunan görüşleri dile getirmiş ve otoriter bir devlet sistemini benimsemiştir. Bunun için Kadrocular, Marksizm’in tarihsel materyalizm yöntemiyle otoriterizmi birleştiren görüşler ileri sürmüşlerdir. Buna rağmen, devletin üst yönetimindeki bazı kişiler Kadro’dan memnun kalmamış ve bunun sonucu olarak dergi, kendi yayın hayatına kendisi son vermiştir. Hem yakın dönem Türk tarihini anlamak hem de ana hatlarıyla Türk entelektüelini tahlil edebilmek için Kadro hareketini incelemek, bu nedenle hayati öneme sahiptir

Anahtar Kelimeler

Kadro hareketi, Kadrocular, Şevket Süreyya Aydemir, Aydın, 1930’lu yıllar

Kaynakça

• Kitaplar
• Aydemir, Şevket Süreyya (1990). İnkılâp ve Kadro. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bostancı, Naci (1990). Kadrocular ve Sosyo-Ekonomik Görüşleri, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Çavdar, Tevfik (1999). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi.
• Ertan; Temuçin Faik (1994). Kadroculuk ve Kadro Hareketi (Görüşler, Yorumlar, Değerlendirmeler), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Karpat, Kemal H.(1996). Türk Demokrasi Tarihi, Sosyal Ekonomik Kültürel Temeller, İstanbul, Afa Yayınları.
• Kayalı, Kurtuluş (1999). Türk Düşünce Dünyasının Bunalımı, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Köker, Levent (2000). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Meriç, Cemil (1996). Umrandan Uygarlığa, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öztekin, Ali (2000). Siyaset Bilimine Giriş, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Türkeş, Mustafa (1999). Kadro Hareketi, Ulusçu Sol Bir Akım, Ankara: İmge Kitabevi.
• Yanardağ, Mercan (1998). Türk Siyasal Yaşamında Kadro Hareketi, İstanbul: Yalçın Yayınları. Makaleler
• Alemdar, Korkmaz (1978), “Basında Kadro Dergisi ve Kadro Hareketi İle İlgili Bazı Görüşler”, Kadro Tıpkı Basım, Cilt: 1, Yayına Hazırlayan: Cem Alpar, Ankara: Ankara İktisadi Ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, 21–41.
• Çalık, Etem (1993). “İdeoloji”, Türkiye Günlüğü, 22: 139–144.
• Gizzatullin, İ.–Sarafutdinov, D. (1999). “Mirsait Sultan Galiyev”, Türk Dünyası Araştırmaları, 122: 157–170.
• İleri, Rasih Nuri (1998) “Önsöz”, içinde Türk Siyasal Yaşamında Kadro Hareketi, İstanbul: Yalçın Yayınları.
• Kepkep, Naci (1983). “Kadro Hareketi Açısından Kemalist Ekonomi”, Prof. İbrahim Yasa’ya Armağan, Ankara, 43–56.
• Keskinkılıç, Erdoğan (1998).“Kadrocularda Devletçilik”, Toplumsal Tarih, 58: 34–37.
• Küçük, Yalçın (1985). “Cumhuriyet Döneminde Aydınlar ve Dergileri”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 1, İletişim Yayınları, İstanbul. 138–144.
• Oran, Baskın (1981). “Uluslararası Düzen-İç Politika İlişkisi Açısından 1930’lar Devletçiliğinin Doğuşu”, SBF Basın ve Yayın Yüksek Okulu Yıllığı, Cilt VI, 1981. 545–551.
• Uyar, Hakkı (1996). “Resmi İdeoloji Ya da Resmi İdeoloji Oluşturmaya Yönelik İki Dergi: Ülke ve Kadro Mecmualarının Karşılaştırmalı İçerik Analizi”, Toplum ve Bilim, 74, Güz 1997.181–193.
• Yılmaz, Faruk (1996). “Dünya Ekonomik Bunalımı Döneminde Türkiye’nin Ekonomi Politikaları ve Düyun-u Umumiye (1929–1934)", Türk Dünyası Araştırmaları, 122, Ekim 1999. 57–90.