16. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATINDA ÇOK YÖNLÜ BİR İSİM: MECDÎ MEHMED EFENDİ

Yıl 2009, Sayı: 24, - , 20.06.2015

Ayse Derya Eskimen

Öz

Mecdî Mehmet Efendi, who has completed his literature on both branches of verse and prose; was a savant, poet and author. Mecdi, has an himportant position among the 16th century poets and savants. He got his real fame with interpretation of Hadâiku’ş-Şakâ'ik interpretation Şakâyık-ı Numaniyye. In the study “A multifaceted person in the 16th century: Mecdî Mehmed Efendi , Mecdî’s life, his literary characteristics and works besides his poetic, aspect, which stayed more in the background than his proses, have been examined in terms of language and style through his gazelles in periodical in Millet Kütüphanesi Ali Emiri Ef. Proses Vol. 398

Anahtar Kelimeler

-

16. YÜZYIL DİVAN EDEBİYATINDA ÇOK YÖNLÜ BİR İSİM: MECDÎ MEHMED EFENDİ

Öz

Mecdî Mehmed Efendi, edebiyatın nazım ve nesir olmak üzere her iki kolunda da eser vermiş, tezkirelerde âlim, nâsir ve şâir olarak nitelendirilen bir isimdir. Onaltıncı yüzyıl edebiyatında Edirne’de yetişen âlim ve şâirler arasında önemli Nu‘maniyye‘nin tercümesi olan Hadâiku’ş-Şakâik ile yapmıştır. 16. Yüzyılda Çok Yönlü Bir İsim: Mecdî Mehmed Efendi adlı çalışmamızda Mecdî’nin hayatı, edebi şahsiyeti ve eserlerinin yanı sıra onun arka planda kalmış olan şairlik yönü Millet Kütüphanesi Ali Emiri Ef. Manzum Eserler 398 numarada bulunan mecmuada yer alan gazellerinden hareketle dil-üslûp özellikleri çerçevesindeçalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Mecdî Mehmed Efendi, Edirne

Kaynakça

• Kitaplar Abdurrahman Hibrî, ( 1999).Enisü’l-Müsâmirin, (haz.Ratip
• KAZANCIGİL), İstanbul Ahdî. (2005). Gülşen-i Şu‘arâ. (haz.Süleyman SOLMAZ).
• Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı yay. Aksoy, Ö.A. (1988). Atasözleri ve Deyimleri Sözlüğü, C. I-II, bs., İstanbul : İnkılap Kitabevi yay.
• Âşık Çelebi. (1995). Meşâ’irü’ş-Şu‘arâ İnceleme-Tenkitli
• Metin, (haz.Filiz KILIÇ), Basılmamış Doktora Tezi, GÜSBE, Ankara Beyânî. KUTLUK), Ankara: TTK. yay. Bursalı Mehmed Tahir. (1333). Osmanlı Müellifleri. (haz.
• A.Fikri YAVUZ- İsmail ÖZEN) İstanbul: Meral yay. Canım, R. (1995). Edirne Şâirleri. Ankara
• Emrî Divanı. (2002). (haz.M.A.Yekta SARAÇ). İstanbul: Eren yay.
• Gökyay, O.Ş. (1968). Katip Çelebî’den Seçmeler, İstanbul
• Gelibolulu Mustafa Âli. (1994). Künhü’l- Ahbâr’ın Tezkire
• Kısmı, (haz.Mustafa İSEN), İnceleme Metin, Ankara İpekten, H. (Vd.). (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı
• İsimler Sözlüğü, Ankara İstanbul Kütüphaneleri Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu C. (1959)., İstanbul:M. E.B. yay.
• Kılıç, F. (1998). XVII. Yüzyıl Tezkirelerinde Şâir Ve Eser
• Üzerine Değerlendirmeler. Ankara: Akçağ yay. Kınalızade İnceleme-Tenkitli Metin. C.II.(haz. Aysun SUNGURHAN), Basılmamış Doktora Tezi GÜSBE. Ankara Kurnaz, C. (1996). Hayâlî Bey Divânı Tahlîli, İstanbul: MEB. yay.
• Mecmûa, Millet Kütüphanesi Ali Emirî Efendi, Manzum, nr.398 Mecmûa-i Eşâr, Milli Kütüphane , 06 Hk 3840 (haz.İbrahim Hasan Çelebi. (1999). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ
• Mecmûa-i Eşâr, Milli Kütüphane, Yz. A. 7981/1
• Mecmûa-i Eşâr, İstanbul Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Ali Nihat Tarlan Koleksiyonu, 34 Sü- Tarlan 59/1 Mehmet Süreyya, (1317). Sicill-i Osmanî, C. IV/I, İstanbul: Sebil yay.
• Mermer, A. (vd.). (2006). Eski Türk Edebiyatına Giriş, Ankara: Akçağ yay.
• Muallim N. (1995)Lugat-ı Nâci. İstanbul: Çağrı yay.
• Necâti Bey Divanı. ( 2002). (haz. Ali Nihat Tarlan). Ankara :Akçağ yay.
• Nevèi-zâde Atâî'. (1991). Şakâik-ı Nu‘mâniyye ve zeylindeki şâirlerin biyografileri (Nev’i-zâde Atâî'nin Hadâ'ikul-Haka'ik zeyli), (haz.Nejat YETER), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, GÜSBE, Ankara
• Özcan, A. (1989). Şakâik-ı Nu‘maniyye ve Zeyilleri. İstanbul: Çağrı yay.
• Pakalın, M. Z. (1971). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Atasözleri
• Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim yay.,C. 3 Parlatır, İ. (2007). Osmanlı Türkçesi Sözlüğü. Ankara
• Pervane Beg Nazire Mecmûası (131b-164b). (2002). (
• Transkripsiyonlu ve Edisyon Kritikli Metin), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, (haz.Üzeyir BİLGİN), Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul Peremeci, O.N.(1939). Edirne Tarihi. İstanbul
• Tolasa, H. (2002). Sehî, Lâtîfi ve Âşık Çelebi Tezkirelerine
• Göre 16. yüzyıl da Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, Ankara: Akçağ yay. Unat, F.R. (1974). Hicrî Tarihleri Milâdî Tarihe Çevirme
• Kılavuzu. Ankara: TTK Basımevi Makaleler Güngör, Z. (1997). Önemli Bir Bibliyografik Eser “Eş- şakaiku’n-Numaniyye”, Diyanet İlmi Dergi, C. 33, S. 1: 107- 120
• Mazıoğlu, H. ”.(1978-1979). “Ahdî-i Bağdâdi ve ŞiirleriTürk
• Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten: 95-150
• Necatigil, B. (1945). “İstanbul Kütüphanelerinde al-şaka’ik al-nu’maniye tercüme ve zeyilleri”, Türkiyat Mecmûası, C.VII-VIII: 136-168 .
• Tolasa, H. (1982).“Divan Şâirlerinin Kendi Şiirleri Üzerine
• Düşünce ve Değerlendirmeleri”, Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, İzmir S. I: 15-46
• Ansiklopedi Maddeleri Karahan, A. (1965). “Kırk Hadis” TDV. İslam Ansiklopedisi, 25: 467-470
• Özcan, A. (1965) .“Mecdî” . TDV. İslam Ansiklopedisi, 28: 228-229
• Özkırımlı, A. (1987). “Mecdî” Türk Edebiyatı Ansiklopedisi, 3: 826
• Parmaksızoğlu, İ. (1983) “Mecdî” Türk Ansiklopedisi, 23: 350-351
• Uludağ, S. (1965). “Halvetiyye”. TDV. İslam Ansiklopedisi, 15: 393-395