TÜRKİYE'DE İŞSİZLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN KISMİ EN KÜÇÜK KARELER REGRESYON YÖNTEMİ İLE ANALİZİ: 2005-2010 DÖNEMİ

Yıl 2013, Sayı: 37, - , 01.06.2013

A. ÖZNUR Ümit ELİF Bulut

Öz

The aim of this study is to examine the factors affecting the unemployment with Partial Least Squares (PLS) analysis in Turkey after the 2008 Global Financial Crisis. In the study macroeconomic variables; industrial productivity index, real wage index, growth rate, consumer price index, the ratio of import to Gross National Product and the ratio of export to the Gross National Product are used in modelling the response variable; the rate of unemployment. Explanatory variables are taken for t time and eight term lags for 2005:Q1-2010:Q3. The results of the analysis show that same results are obtained for industrial productivty index and real wage index. The ratio of import to Gross National Product variable has a great contribution in modelling unemployment rate for all terms except first and second lags. Analysis results show that macroeconomic indicator: consumer price index has a significant contribution in all terms

Anahtar Kelimeler

Unemployment Rate, Partial Least Squares

TÜRKİYE'DE İŞSİZLİĞİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN KISMİ EN KÜÇÜK KARELER REGRESYON YÖNTEMİ İLE ANALİZİ: 2005-2010 DÖNEMİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2008 küresel krizinden sonra Türkiye’de işsizliği etkileyen faktörleri kısmi en küçük kareler (KEKK) regresyonu yöntemiyle incelemektir. Bu amaçla, çalışmada 2005:Q1-2010:Q3 dönemine ait üçer aylık verilerle sanayi verimlilik endeksi, reel ücret endeksi, büyüme oranı, Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE), ihracatın reel GSYH’ya oranı, ithalatın reel GSYH’ya oranı değişkenlerinin t zamanı ve 8 dönem gecikmeleri alınmış ve elde edilen yeni değişkenlerle regresyon analizi yapılarak bu değişkenlerin işsizlik oranını modellemedeki katkıları KEKK regresyon yöntemi yardımıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçları açıklayıcı değişkenlerden sanayi verimliliği ve sanayi reel ücret endeksi için birbirine yakın sonuçları göstermiştir. İhracat/GSYİH değişkeni ise birinci ve ikinci çeyrek dönemler dışında tüm dönemler için işsizlik oranını modellemeye katkısının fazla olduğu gözlemlenmiştir. İşsizliği etkilediği düşünülen diğer bir makroekonomik gösterge olan TÜFE değişkeninin şimdiki zamanda ve her gecikme döneminde işsizlik oranını modellemeye ve tahminlemeye olan katkısının anlamlı olduğu görülmüştür

Anahtar Kelimeler

İşsizlik Oranı, Kısmi En Küçük Kareler

Kaynakça

• Adalet, M. ve Öz, S. (2009). “Kriz Sonrası Karşılaştırmalı İşsizlik Oranları”, Koç Üniversitesi Ekonomik ve Araştırma Forumu,http://eaf.ku.edu.tr/sites/eaf.ku.edu.tr/files/eaf_pn0914.pdf (30.03.2011).
• Abdi, H. (2007). “Partial Least Squares (PLS) Regression”, http://www.utdallas.edu/~herve/Abdi-PLS-pretty.pdf (02011).
• Aktar, I. ve Ozturk, L. (2009). “Can Unemployment be Cured by Economic Growth and Foreign Direct Investment in
• Turkey”, International Research Journal of Finance and Economics, 27: 203-211. Berument, H., Doğan, N. ve Tansel, A (2005). “Economic Performance and Unemployment: Evidence from an
• Emerging Economy Turkey”, IZA (1614): 1-24.
• Berument, M.H., Dogan, N. ve Tansel, A. (2009). “Macroeconomic Policy and Unemployment by Economic
• Activity: Evidence from Turkey”, Emerging Markets Finance and Trade, 45(3): 21-34. Bilgin, H. (2004). “Döviz Kuru ve İşsizlik İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir İnceleme”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal
• Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2): 1-15. Bulut, E. ve Alın, A. (2007). “Kısmi En Küçük Kareler Algoritmalarından NIPALS ile SIMPLS’in Tanıtımı ve Bir
• Uygulama”, İstatistik Araştırma Dergisi, 5(2). Cascio, Iolanda Lo. (2001). “Do Labour Markets Really Matter? Monetary Shocks and Asymmetric Effects across Europe”, http://www.enteluigieinaudi.it/pdf/Pubblicazioni/Temi/T_22.pdf (26.04.2013)
• Devlet Planlama Teşkilatı. Ekonomik Gelişmeler, Ekim 2010, www.dpt.gov.tr
• Djıvre, J ve Ribon, S. (2003). “Inflation, Unemployment. The Exhange Rate, and Monetary Policy In Israel, 1990- 1999: A SVAR Approach”,Israel Economic Review 2: 1-29.
• Doğan, T.T.(2012). “Macroeconomic Variables and Unemployment: The Case of Turkey”, International Journal of
• Economics and Financial Issues, Vol.2, No.1:71-78. Doğrul, H.G., Soytas, U. (2010). “Relationship between Oil Prices, Interest Rate, and Unemployment: Evidence from an Emerging Market”, Energy Economics, 32: 1523-1528.
• Höskuldson, A. (1988). “PLS Regression Methods”. Journal of Chemometrics, 2: 211-228.
• Hussain, T., Siddiqi, M.W.ve Igbal, A. (2010). “A Coherent Relationship between Economic Growth and Unemployment: An Emprical Evidence from Pakistan”, World Academy of Science, Enginerring and Technology 39: 1
• Karanassou, M. ve Sala, H. (2008). “The Rise and Fall of Spanish Unemployment: A Chain Reaction Theory
• Perspective”, IZA Discussion, 3712:1-42.
• Marten, H. ve Naes, T. (1989). Multivariate Calibration. John Wiley & Sons.
• Peker, O. ve Göçer, İ. (2010). “Yabancı Yatırımların Türkiye’deki Etkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Ege Akademik Bakış, 10(4): 1187-1194.
• Susam, N. ve Bakkal, U. (2008). “Kriz Süreci Makro Değişkenleri ve 2009 Bütçe Büyüklüklerini Nasıl
• Etkileyecek?”, Maliye Dergisi, S. 155: 72-88. TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr Yılmaz, Ö. (2005). “Türkiye Ekonomisinde Büyüme ile İşsizlik Oranları Arasındaki Nedensellik İlişkisi”, İstanbul
• Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, S.2: 11-29. Yükseler, Z. (2009). “Türkiye’de Kriz Dönemlerinde Ekonomik Değişkenler ve Ödemeler Dengesi Uyumu”. Erişim
• Tarihi Ocak 2011, http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/Krizler_Yukseler.pdf
• Wold, S. (1994). PLS for Multivariate Linear Modelling, QSAR: Chemometric Metods in Molecular Design,
• Methods and principles in medicinal chemistry. (Ed. H. Van de Waterbeemd), Weinheim, Germany: Verlag- Chemie. World Development Indicators (Dünya Kalkınma Göstergeleri), Dünya Bankası, http://data.worldbank.org/indicator/