KUTADGU BİLİG'DE YÖNETEN-YÖNETİLEN İLİŞKİLERİ

Yıl 2014, Sayı: 41, 0 - 0, 20.06.2015

Alper Özmen -

Öz

Kutadgu Bilig is inscriptions written by Yusuf Has Hacib that gives advices in management and politics issues to the state administrator. It can be said that the inscription involves the quest for the ideal management. In his inscription, Yusuf Has Hacib recommends various formulas for the people who would use the instrument of management to manage the public in the best way. In this context, he widely includes the opinions of the statesmen and the wise people who lived in the past. The qualifications as morality, knowledge and virtue that the emperor and vizier has to have, are important places in Kutadgu Bilig. The precautions and proposed solutions regarding a set of problems emerging in public institutions and social structure are important issues emphasized in the inscriptions. Kutadgu Bilig also aims to improve and organize the relationship between the ruler and the ruled in quality. In this context, the aim of the study is to examine the relationship between the ruler and the ruled in Kutadgu Bilig. In the study, the ruler and the ruled relationships are evaluated within the framework of rights, duties and responsibilities. The emergence of Kutadgu Bilig in this context, which explicitly state the duties and responsibilities of the rulers towards the public and the rights and duties of the ruled ones towards the state, propose solutions to probable problems

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Public Management, Public

KUTADGU BİLİG'DE YÖNETEN-YÖNETİLEN İLİŞKİLERİ

Öz

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib tarafından yönetim ve siyaset konularında devlet yöneticisine öğüt veren bir eserdir. Eserin ideal yönetim arayışını içerdiği söylenebilir. Yusuf Has Hacib eserinde, yönetim aygıtını kullanacak kişilerin, halkı en iyi şekilde idare etmeleri için çeşitli formüller önermektedir. Bu kapsamda geçmiş dönemlerde yaşamış devlet adamları ve bilge kişilerin görüşlerine geniş bir şekilde yer vermektedir. Kutadgu Bilig’de hükümdarda ve vezirde bulunması gereken ahlak, bilgi, fazilet gibi vasıflar önemli bir yer tutar. Kamu kurumlarında ve sosyal yapıda ortaya çıkan bir takım aksaklıklara ilişkin tedbir ve çözüm önerileri eserde üzerinde durulan önemli konulardır. Kutadgu Bilig; yönetenlerle yönetilenler arasındaki ilişkilerin nitelik olarak gelişmesini ve düzenlenmesini de hedeflemektedir. Bu çerçevede çalışmanın amacı, Kutadgu Bilig’de yer alan yöneten ve yönetilen ilişkilerini irdelemektir. Araştırmada, yöneten ve yönetilen ilişkileri; hak, görev ve yükümlülük çerçevesinde değerlendirilmektedir. Yönetenlerin halka karşı görev ve yükümlülüklerini, yönetilenlerin ise devlete yönelik hak ve ödevlerini açıkça belirten Kutadgu Bilig; bu kapsamda ortaya çıkması muhtemel sorunlara çözüm önerileri getirmektedir

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Kamu Yönetimi, Halk

Kaynakça

• AĞAOĞULLARI, M. A. ve Köker L. (1991), Tanrı Devletinden Kral-Devlete, İmge Kitabevi, Ankara.
• ÇAYLAK, A. (2005), Osmanlı’da Yöneten ve Yönetilen: Bir Şerif Mardin Çözümlemesi, Kadim Yayınları, Ankara.
• HÂCİB, Yusuf Has (1985), Kutadgu Bilig II Çeviri, (Çev. R.R. Arat), T.C Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk
• Tarih Kurumu Yayınları, 3.Baskı, Ankara. KAYMAZ, K. (2007), “Davranış Boyutuyla Performans Geribildirim Olgusu ve Süreci”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C: 62, S:4, ss. 141-178.
• KAZANCI, M. (1973), “Türk Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler Anlayış ve Uygulaması”, Amme İdaresi Dergisi, C: 6, S: 3, ss. 74