17.TANZİMAT'TAN BUGÜNE SİYERDEKİ PARADİGMATİK DEĞİŞİMLER

Yıl 2015, Sayı: 43, 0 - 0, 20.06.2015

Yasin Beyaz

Öz

The aim of this study is to examine the changes in the prophetic biography books which begun with the announcement of Tanzimat Reforms and accelerated onward. Prophetic biography used to consist messages as a reference point for reforms but later changed its course with the effects of orientalists’ efforts.Hereby, a critical approach have emerged and needs of returning to primary sources became obvious. Modern, scientific and realist approaches - which sharpened after the founding of the republic – gained new speed with the translated books after 1960s. The study of prophetic biography returned back to its legendary and mythical feature with the holy birth week celebrations of prophet Mohammed

Anahtar Kelimeler

Tanzimat Reform, Republic, siyer (prophetic biography), miracle, the İsrailiyat tradition

17.TANZİMAT'TAN BUGÜNE SİYERDEKİ PARADİGMATİK DEĞİŞİMLER

Öz

Bu makalede Tanzimat’tan önce başlayan ve Tanzimat’ın ilanıyla hızlanan siyer eserleri içindeki değişiklikleri ele alacağız. Önceleri yapılacak ıslahatlar için dayanak noktası olarak belli mesajlar içeren siyerler, daha sonra Şarkiyatçıların çalışmalarının etkileri sonucunda yeni bir mecraya girer. Böylelikle hem eleştirel bir yaklaşım ortaya çıkar hem de birincil kaynaklara dönme ihtiyacı iyice belirginleşir. Cumhuriyet ile beraber daha da keskinleşen modern, bilimsel, realist yaklaşım 1960 sonrasında çeviri eserlerle beraber yeni bir ivme kazanır. Siyer çalışmaları son zamanlarda meydan gelen Kutlu Doğum Haftası etkinlikleri ile tekrar ilk baştaki o menkıbevi, efsanevi niteliklerine geri döner

Anahtar Kelimeler

Tanzimat, Cumhuriyet, siyer, mucize, İsrailiyat

Kaynakça

• Ağırakça, Ahmet. (1986). “Ahmed Cevdet Paşa’nın Kısas-ı Enbiya ve Tevarih-i Hulefasının İslam Tarihi Kaynakları”, Ahmed
• Cevdet Paşa Semineri Bildiriler, İstanbul. Kazancı, Ahmet Lütfi (2001-2003). Saadet Devrinden I-VI, Semerkand Yayınları, İstanbul.
• Aksoy, Hasan (2012). “Hz. Peygamber ile İlgili Türler”, Türk İslam Edebiyatı, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• Alan, Hüseyin (2014). Siyerin Gölgesinde 1, Beyan Yayınları, İstanbul.
• Andı, M. Fatih (2010). “Modern Edebiyatta Hz. Peygamberi Anlatmak”, Siyer-Edebiyat İlişkisi, Meridyen Kitaplığı, İstanbul.
• Apak, Adem (2007). İslam Tarihi 1, Ensar Yayınları, İstanbul.
• Aydın, Erkan (2011). Hz. Peygamberin Hayatında Ticaret Tebliğ İlişkisi, Ravza Yayınları, İstanbul.
• Azimli, Mehmet (2011). Siyeri Farklı Okumak, Ankara Okulu Yayınları, Ankara.
• Beydilli, Kemal (1995). Türk Bilim ve Matbaacılık Tarihinde Mühendishane, Mühendishane Matbaası ve Kütüphanesi, Eren Yayıncılık, İstanbul.
• Bostancı, Ahmet (2001) Kamu Hukuku Açısından Hazreti Peygamberin Gayri Müslimlerle İlişkileri, Rağbet Yayınları, İstanbul.
• Bursalı Mehmed Tahir, (1914-1923). Osmanlı Müellifleri, cilt II, Matbaa-i Amire, İstanbul.
• Bursalı, Mustafa Necati (1996). Alemlere Rahmet Hz. Muhammed Aleyhisselam, Çelik Yayınları, İstanbul.
• Canatan, Kadir (2010). “Gelenekte Kutsal Peygamber Anlatıları”, Siyer-Edebiyat İlişkisi, Meridyen Kitaplığı, İstanbul.
• Derveze, İzzet (2012). Kuran’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı, Düşün Yayınları, İstanbul.
• Ebu Halil, Şevki (2007). Siyer Atlası, Fecr Yayınları, Ankara. el-Buti, Ramazan (2012). Fıkhu’s-Sire, Bilge Adamlar, İstanbul. en-Nedvi, Hasan (2013). Rahmet Peygamberi, İz Yayınları, İstanbul.
• Eraslan, Sibel (2010). “Uzaktan Sevmek Hadisesi”, Siyer-Edebiyat İlişkisi, Meridyen Kitaplığı, İstanbul.
• Erkan, Mustafa (1994). “Dürretü’t-Tac”, DİA, cilt X, İstanbul.
• Gadban, Münir Muhammed. Nebevi Hareket Metodu, Düşün Yayınları, İstanbul. Gazali, Muhammed (2000). Fıhsi’-Sire, Risale Yayınları, İstanbul.
• Gölpınarlı, Abdulbaki (2005). Cumhuriyet Çocuğunun Din Dersleri, İstanbul.
• Gottfried, Hagen (2010).“Kumandan Olarak Peygamber Hz. Muhammed”, Çev. Dr. Gülgun Uyar, İstem, sayı 15.
• Heykel, Muhammed (2011). Hz. Muhammed’in Hayatı, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
• İlk Mektepler Müfredat Programı, (1927). TC. Maarif Vekaleti Yayım Müdürlüğü Arşivi Kütüphanesi, İstanbul.
• İslamoğlu, Mustafa (2005). Üç Muhammed, İki Tasavvur Bir Gerçek, Düşün Yayınları, İstanbul.
• Kara, İsmail (2005). “Dini Tarihimiz Açısından Hamidullah’ın Eserlerinin Türkçeye/Türkiye’ye İntikali ve Tesirleri”, Hayatı,
• Kişiliği ve Düşünceleri ile Muhammed Hamidullah Sempozyumu, Bursa. Kocatürk, Vasfi Mahir, (1964). Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara.
• Koçyiğit, Tahsin (2012) “Türkiye’de Siyer Yazıcılığının Tematik Serüveni Üzerine Bazı Tesbitler”, Siret Sempozyumu-1
• Türkiye’de Siret Yazıcılığı, Ankara. Köksal, M. Asım (2013). Hz. Muhammed ve İslamiyet I-IV, Işık Yayınları, İstanbul.
• Mehmet Ziya (1926). Siyer-i Nebi, İstanbul.
• Musahibzade Mehmed Memduh (1917). Gazavat-ı Celile-i Peygamberi (Muharebat), Yeni Osmanlı Matbaa ve Kütüphanesi, İstanbul.
• Numani, Şibli-Nedvi, Süleyman (1928). İslam Tarihi Asr-ı Saadet, Asar-ı İlmiye Kütüphanesi Neşriyatı, İstanbul.
• Özdemir, Mehmet Nadir (2009). “İslam Dini Tarihi isimli Eseriyle Yusuf Ziya Yörükan’ın Siyer Metodolojisine Katkıları”,
• Darulfunun İlahiyat Sempozyumu Tebliğleri. Özdemir, Mehmet (2007). “Siyer Yazıcılığı Üzerine”, Milel ve Nihal, sayı 3.
• Özdemir, Mehmet (2003). “Siyer Yazıcılığındaki Değişim Üzerine”, Çağımızda Sosyal Değişme ve İslam, 2002 Yılı kutlu
• Doğum Sempozyumu Tebliğ ve Müzakereleri, TDV, Ankara. Öztürk, Ali “Türk Edebiyatında Manzum Siyerler”, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı Sempozyumu, İslami İlimler Dergisi, Aralık 2007.
• Sarıçam, İbrahim (2012). Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, DİB, Ankara.
• Schimmel, Annemarie (2002) “Müslüman Hayatının ve Düşüncesinin Bir Merkezi Olarak Hz. Muhammed”, Tasavvuf, sayı 9.
• Seyfettin, Erşahin “Türklerin Hz. Muhammed Hakkındaki İlk Bilgi Kaynaklarından Kısas-ı Enbiyalar: Kısas-ı Rabguzi Örneği”, Diyanet İlmi Dergi Hz. Muhammed Özel Sayısı, Ankara 2000.
• Suruç, Salih (2014). Allah’ın Elçisi Hz. Muhammed, Timaş Yayınları, İstanbul.
• Tergip, Ayhan (2010) “Siyer Yazıcılığı ve Türklerin Siyer İlmine Katkıları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 3, İssue 15.
• Türk Tarih Tetkik Cemiyeti (1931). Tarih II Orta Zamanlar, Devlet Matbaası, İstanbul.
• Utku, Nihal Şahin (2010). “Prototip Modern Siyerler ve Peygamber Algısı”, Siyer Edebiyat İlişkisi, Meridyen Kitaplığı, İstanbul.
• Uzun, Mustafa (2009). “Türkçe Siyer Kitapları”, Siyer Maddesi, DİA, cilt XXXVII, İstanbul.
• Ülkü, Hayati (2008). İslam Tarihi, Çelik Yayınevi, İstanbul.
• Vatandaş, Celaleddin (2012). Hz. Muhammed’in Hayatı ve İslam Devleti, Pınar Yayınları, İstanbul.
• Watt, Montgomery (2001). Hz. Muhammed Peygamber ve Devlet Adamı, Yöneliş Yayınları, İstanbul.
• Yeniçeri, Celal (2000). Peygamber, Devlet Başkanı ve Aile Reisi Hazreti Muhammed Yaşadığı ve Yön Verdiği Hayat, İFAV, İstanbul.
• Yörükan, Yusuf Ziya (1926). Peygamberimiz, Evkaf-ı İslamiye Matbaası, İstanbul.