SCIENCE and EDUCATION ISSUES FROM MEHMET KAPLAN’S VIEW

Yıl 2015, Sayı: 46, 56 - 66, 14.10.2015

Murat Turna

Öz

Intellectuals, scientists are interested in what is happening in society. The society is an indispensable source of inspiration and a research subject for them. Thus, an intellectual establishes emotional and mental ties with the society and minds its problems. concentrated ones on mentioned issues. In this context, handling his opinions about the science and the values and reviewing them by going through mentioned books will be very beneficial. Thinking about on which spots Kaplan points out and why, making inferences about the future based on intuition and ideas will be seminal and profitable as an experienced lecturer

Anahtar Kelimeler

Mehmet Kaplan, Science, Education, Teacher

MEHMET KAPLAN’IN GÖZÜYLE İLİM VE EĞİTİM MESELELERİ

Öz

 Aydınlar, bilim adamları toplumda yaşananlarla ilgilidir. Onlar için toplum vazgeçilmez bir esin kaynağı ve araştırma
konusudur. Aydın, içinde yetiştiği toplumla hissî ve fikrî bağlar kurup onun sorunları üzerine eğilir.
Son dönemdeki sorunlardan biri, Türk toplumunun ilme yaklaşımında ve eğitim sisteminde müşahede edilen farklılaşma ve
yozlaşmadır. Zamanla yoğunlaşan sorunlar, üzerinde durulmazsa kronik hastalıklara dönüşür. Bunlar sadece aydınları değil
herkesi ilgilendirir. Ne var ki dikkatleri ve toplumsal enerjiyi, tespitleri ve önerileri ile doğru yere yönlendirecek olan yine de
ancak aydındır.
İşte bu noktada, hayatı kürsülerde ders vermek ve toplum meselelerine kafa yormakla geçmiş Mehmet Kaplan’ın aydın ve bilim
adamı olarak ilim ve eğitim konuları üzerine fikirleri önemsenmelidir. Kaplan’ın eserlerinde yer alan bu iki konu ekseriyetle
birbiriyle münasebet içerir biçimde işlenir. Kaplan sorunları sıralar. Meseleyi nasıl gördüğünü izah eder. Mamafih bir eğitimci,
bir akademisyen olarak yaşanan durumdan kendisi de muzdariptir.
O, yazarak düşünür. Bu vasıtayla hem şahsiyetin gelişeceğine, hem de sağlıklı bir düşünce ortamının oluşacağına inanır.
Denemeleri onun zihni meşguliyetini, dikkatini ve hükümlerini verir. Dolayısıyla Kaplan’ın düşünür kimliği ile en kesif biçimde
temayüz ettiği eserleri denemeleridir, denebilir. Denemeleri arasında özellikle “Büyük Türkiye Rüyası” ve “Nesillerin Ruhu”, söz
konusu meselelere dair en fazla yoğunlaştığı eserlerdir. Bahsedilen kitaplar üzerinden giderek, ilim ve eğitim meselelerine dair
olan kanaatlerini ele almak, onları gözden geçirmek fayda sağlar.
Deneyimli bir hoca olarak Kaplan’ın hangi noktalara niçin işaret ettiğini düşünmek, sezgi ve fikirlerini değerlendirmek, ufuk
açıcı ve kazançlı bir tecrübedir.

Anahtar Kelimeler

Mehmet Kaplan, İlim, Eğitim, Öğretmen

Kaynakça

• ACAR, Mustafa Said, (2010), “Mehmet Kaplan’ın Eserlerinde Estetik, Sanat ve Edebiyat Eğitimi”, Gazi Üniversitesi, Eğitim
• Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. BİNBAŞIOĞLU, Cavit, (2009), Türk Eğitim Tarihi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• BÜYÜKKAVAS, Şeyma, (1997), “Mehmet Kaplan Hayatı-Fikirleri”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Yüksek Lisans Tezi, Samsun. ERENOĞLU, Dilek, (2008), “Mehmet Kaplan’ın Dil Üzerine Görüşleri”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 36, s. 65
• GÜVEN, İsmail, (2014), Türk Eğitim Tarihi, Pegem Akademi, Ankara.
• KAFADAR, Osman, (1997), Türk Eğitim Düşüncesinde Batılılaşma, Vadi Yayınları, Ankara.
• KAPLAN, Mehmet, (1992), Âli’ye Mektuplar, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• KAPLAN, Mehmet, (1998), Büyük Türkiye Rüyası, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• KAPLAN, Mehmet, (2005), Nesillerin Ruhu, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• KERMAN, Zeynep, (1989), “Mehmet Kaplan’a Göre Üniversitelerimiz”, Hürriyet Gösteri, S. 103, s. 44-47. İstanbul.
• ÖZYILMAZ, Ömer, (2013), Türk Milli Eğitim Sisteminin Sorunları ve Çözüm Arayışları, Pegem Akademi, Ankara .
• SEL, Osman, (1993), “Mehmet Kaplan’ın Eğitim-Öğretim ile İlgili Görüşleri”, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Yüksek Lisans Tezi, Kayseri. http://www.islamansiklopedisi.info/ayrinti.php (Erişim Tarihi: 29.05.2015).